Сайид Қиёмиддини Ғозӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Ҳамчуин ишон дар солҳои авоили таъсиси Наҳзати Исломии Тоҷикистон ва наҳзати исломии Узбекистон барои таҳияи манобеи илмӣ ва кутуб барои ин ду Наҳзат ба баъзе аз кишварҳо сафар намуда ва тамоми манобеи илмии инду Наҳзатро таҳия менамуданд. Ин гуфтарро баъзе аз муҳаққиқин мисли пажӯҳишгари арҷуманд ҷаноби Сайид Юнуси Истаравшанӣ таъйид намудаанд[6]<ref>Ба нақл аз ёддоштҳои хаттии Сайид Салоҳуддин Сайид Нуриддин, солномаи Исроъ, соли 2011. Ва файли савтии пажӯҳишгари арҷуманд Сайид Юнуси Истаравшанӣ, таҳти унвони «савол ва ҷавобҳои бо дунишҷӯён».</ref>. Албатта баъзе аз сафарои Ишон барои тиҷорат, сафари корӣ ва ҷамъоварии кумакҳои хориҷӣ барои муҳоҷирондар тӯли солҳои ҳиҷрат(1992—1997) низ буда аст.

Охирҳои соли 1972 марҳум устод Нурӣ бандаро ба хонаи падариаш даъват карданд. Дар манзили падари марҳум Нурӣ ҳардуямон танҳои танҳо то саҳар дар бораи эҷод ва бунёди як ҳаракат ва ё як пойгоҳе барои бедории миллат, таълиму тарбият, савод омӯзии ҳамагонӣ ва ғайра баҳс ва гуфтугу кардемд ва дар охир ба ин натиҷа расидем, ки афрод ва ашхосеро бо худ ҳамроҳ ва ҳам фикру ақида кунем ва як маҷмуа ташкил бидиҳем. Сипас баъд аз пухта шудани ҳарфҳо ва барномаҳоямон ашки шодӣ рехтем ва аҳди бародарӣ баста ва дар пай ҷӯстуҷӯи ашхос ва афроди инқилобӣ ва муътамад гаштем»[7]<ref>Мусоҳабаи ихтисосӣ бо Эшони Сайид Қиёмуддини Ғозӣ, дар таърихи 25.06.2012.</ref>.

Мавсуф бо мавъизаҳои таҳрикбахш, бо шиорзаниҳои ранги ҷадид доштааш шӯҳрат ёфта то имрӯз шиори сардодаи Ишон „ИТТИҲОД ИТТИҲОД РАМЗИ ПИРӮЗИСТ“, ки воқеъан беҳтарин даъват аст, маъниашро ҳеч гум накардааст. Ӯ-ро аз нахустин доъиёни сиёсии майдонҳои таҷаммӯъи тоҷикон дар охири қарни бистум шинохтаанд. Эшони Қиёмуддини Ғозӣ бо Қорӣ Муҳаммадҷони Ғуфрон, аз аввалинҳо буданд, ки таҷаммӯъи беш аз бистҳазораи Майдони Шаҳидон (Майдони назди Кохи Райёсатиҷумҳурӣ) баҳори соли 1992 барояшон унвони „генерали мардумӣ“ дода буд»[13]<ref name=":1">{{Cite web|url=http://millat.tj/archive/726-shoni_qiyomuddini__g_388.html|title=Эшони Қиёмуддини Ғозӣ: - Рӯзномаи Миллат|author=|website=millat.tj|date=|publisher=Миллат|lang=tg|accessdate=2018-06-19}}</ref>.

« Тақрибан баъд аз гузаронидани 6,7 моҳи муҳоҷарат ва сахтиҳо ва ранҷҳо ва машаққатҳои тоқатфарсо билохара бузургони Наҳзат ташриф оварданд ва бо қабул кардани масъулиятҳо ва хадамот, фаолиятҳои банда камтар шуд ва эҳсоси оромиш кардам. Аввалин ҷаласа дар Толиқон баргузор гардида ва вазифаҳо тақсим шуд, албатта бандаи ҳақир бидуни ҳеҷ масъулияте монда ва мисли сарбози радавой шудам (бо ханда). Дар ҳамон ҷаласа ва то чанд вақти дигар баъзе аз бузургони Наҳзат дар пайи тақсимоти вазоиф махсусан раҳбарияти Наҳзат ихтилоф доштанд, ки банда дар ҳамон ҷаласа сароҳатан эълом гамудам, ки раҳбарият мисли гузашта ба дӯши марҳум Нурӣ мебошад ва раҳбар ду то буда наметавонад, ва илло ба фасод кашида мешавад. Ҳамон суханронии банда дар ин маврид, яъне агар дуто раҳбар шавад якеш ба шарқ тамоюл мекунад ва дигари ба ғарб ва натоиҷи бисёр бад ба ҳамроҳ дораад, дар он замон маъруф буд»[14]<ref name="ReferenceA" />.

Дар ин маврид Толибшоҳи Сайидзода ингӯна изҳор медоранд: « Дар замони сулҳ саҳми Эшони Сайид Қиёмуддини Ғозӣ дар роҳи расидан ба Сулҳ ва иттиҳоди миллӣ назаррас буда, мазкур солҳои 1997-2000-ум узви зеркомиссияи ҳуқуқии Комисиюни оштии миллӣ буданд. Барои хидматҳои арзандаашон дар татбиқи Созишномаи Сулҳ бо ордени „Шараф“ мукофотонида шудааст»[15]<ref name=":1" />.