Балхаш: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
Мастер теней (баҳс | ҳисса) х иловаи Гурӯҳ:Объектҳои обӣ ба тартиби алифбо бо ёрии HotCat |
No edit summary |
||
Сатри 1:
{{Кӯл
'''Балхаш [Balxaš]''' — номи кӯли баста дар қисми шарқии Ҷумҳурии Қазоқистон буда, дар хамии васеи Балхашу Алокӯл, дар баландии 340 м аз сатҳи баҳр ҷойгир аст. Масоҳаташ 17 - 22 ҳазор км² , дарозиаш 605 км, бараш дар қисми шарқӣ 9-19 км, ғарбӣ то 74 км, чуқуриаш то 26 м аст. Ба кӯли Балхаш дарёҳои Или, Қаротол, Оқсу, Лепсӣ ва монанди инҳо мерезанд. Ин кӯл аз охирҳои ноябр то миёнаи апрел ях мебандад. Бо ҳамин ном дар соҳили кӯл шаҳр дар вилояти Ҷезқазғани Ҷумҳурии Қазоқистон вуҷуд дорад. Маънои луғавии ин гидроним мусаффои оби кӯл аст ва вожаи Балхаш ба забонҳои қадимаи эронӣ мутааллиқ аст.<ref>Ҳомидов Д.Р. Таҳқиқи забоншиносии гидронимҳои мавзеъҳои таърихии тоҷикнишин/Рисолаи докт. илми филол. — Душанбе, 2018. — С. 122. — 470 с. {{ref-tg}}</ref>▼
|Название = Балхаш
|Национальное название = kk/Балқаш
|Изображение = Lake Balkhash.jpg
|Подпись изображения =
|Координаты = 46.5408/74.8789
|CoordScale =
|Страна = Казахстан
|Регион = Алматинская область/Жамбылская область/Карагандинская область
|Высота над уровнем моря = 340
|Длина = 605
|Ширина = от 9 до 74
|Площадь = 18200<ref name="БРЭ" />
|Объём = 105<ref name="БРЭ" />
|Длина береговой линии = 2385
|Наибольшая глубина = 26,5<ref name="БРЭ">[https://bigenc.ru/geography/text/1848111 Большая Российская Энциклопедия]</ref>
|Средняя глубина = 5,8
|Тип минерализации =
|Солёность = В западной части озера, куда впадает река Или, вода пресная, а в восточной части солёность составляет 5,2‰.
|Прозрачность = 1-5,5
|Площадь водосбора = 413000
|Впадающие реки = Или (река)/Каратал (река)/Аксу (река, впадает в Балхаш)/Лепсы (река)/Аягуз (река)
}}{{значения}}
'''Балха́ш''' (''Балка́ш''<ref>Казахстан. Общегеографическая карта (масштаб 1:3 000 000). — Роскартография, 2011.</ref><ref>{{ВТ-ЭСБЕ|Балхаш или Балкаш}}</ref>; {{lang-kk|Балқаш}}) — [[кӯл]]и сарбаста ва ширинобе дар қисми шарқии [[Қазоқистон]].
Дар пастии васеи Балхашу Алокӯл, дар баландии 340 м аз с. б. воқеъ аст. Масоҳ. 18,2 ҳазор км2, дарозиаш 614 км, бараш ба ҳисоби миёна 30 км, дар қисми шарқӣ 9–19 км, ғарбӣ то 74 км. Ҷойи амиқтаринаш то 26,5 м. Ҳаҷми обаш 110 км3, масоҳ. ҳавзааш қариб 500 ҳазор км2. Ба Б. д-ҳои Или, Қаротол, Оқсу, Лепси ва ғ. мерезанд. 43 ҷазира дорад, калонтаринашон Басаралу Тасарал. Нимҷаз. Сариесик Балхашро ба ду қисм – ғарбӣ ва шарқӣ ҷудо мекунад. Иқлими атрофи кӯл биёбонист. Ҳарор. моҳи июл ба ҳисоби миёна 24°С, январ –8°С. Миқдори боришоти солона ба ҳисоби миёна 120 мм. Аз ох. ноябр то миёнаи апр. ях мебандад. Соҳилҳои шимолии кӯл баланду шахдор, ҷанубиаш пасти регзору найзор. Соҳилҳояш бениҳоят каҷу ноҳамвор. Оби қисми ғарбии Б. шӯр, шарқиаш ширин. Олами ҳайвоноташ ғанӣ аст. Дар Б. 20 навъи моҳӣ мавҷуд буда, ширмоҳӣ, аломоҳӣ, фукмоҳиҳои холдору якранг, лабдӯр ва голян танҳо дар Б. вомехӯранд. Дар Б. асосан суфмоҳӣ, зағорамоҳӣ, ширмоҳӣ ва симмоҳӣ шикор мекунанд. Б. киштигард аст. Истгоҳҳои асосиаш – Бурулбайтал ва Балхаш. Дар соҳили шимолиаш кони калони мис ҳаст. Солҳои охир аз сабаби рехтани партови Комб. металлургияи кӯҳии мисгудозӣ оби кӯл ифлос шудааст.
▲
== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}
== Адабиёт ==
* {{ЭМТ|Балхаш|2|муаллиф=}}
[[Гурӯҳ:Кӯлҳои Қазоқистон]]
| |||