Роналд Рейган: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
Сатри 50:
'''Ро́налд Уи́лсон Ре́йган''' ({{Lang-en|Ronald Wilson Reagan}}, {{IPA|[ˈrɒnəld ˈwɪlsən ˈreɪɡən]}}; [[6 феврал]] [[1911]], Тампико, Иллинойс — [[5 июн]]и [[2004]], [[Лос-Анҷелес]], [[Калифорния]])<ref>{{Cite web|url=http://ria.ru/spravka/20110206/329469726.html|title=Рональд Рейган. Биографическая справка|website=[[РИА Новости]]|date=2011-02-06|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/6J7Mf903t|archivedate=2013-08-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://lenta.ru/articles/2004/06/06/reagan/|title=Рональд Рейган - человек и пароход|author=Воронцов, Андрей|website=[[Lenta.ru]]|date=2004-07-06|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/6J7Mj0SAU|archivedate=2013-08-24}}</ref> — 40-умин президенти ИМА (1981-1989). 33-юм ҳокими иёлати [[Калифорния]] ([[Соли 1967|1967]]—[[Соли 1975|1975]]). Ҳамчунин машҳур ба актёр ва ровии барномаҳои радио.
 
== Зиндагинома ==
Рейган дар [[Тампико, Иллинойс]] таваллуд шудааст.<ref name=whitehouse>{{citation|title=The White House|url=http://www.whitehouse.gov/about/presidents/ronaldreagan|work=The White House|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ӯ дар 1940 бо [[Ҷане Уйман]] оиладор шуд. Ҳамсарон дар соли 1949 ҷудо шуданд.<Ref name = whitehouse /> Онҳо се фарзанд доштанд. Рейган баъд бо [[Nancy Davis]] дар соли 1952 оиладор шуд. <Ref name = whitehouse /> Онҳо ду фарзанд доштанд. издивоҷи онон то марги Рейган дар соли 2004 давом кард.<Ref name = whitehouse />
 
===Ҷавонӣ===
Пеш аз президент шудан Рейган дар соли 1980, Рейган дар 1968 ва 1976 ду маротиба натавонист президент шaвад. Дар 73-солагӣ, вақте ки дар 1984 бори дуввум бор Рейган барои президенти ИМА интихоб шуд, ӯ мусинтарин фард буд ки ин мансаб ро ба ъуҳда доштааст.<ref name=cnn>{{citation|title=Ronald Reagan dies at 93|url=http://www.cnn.com/2004/ALLPOLITICS/06/05/reagan.health/index.html|publisher=[[CNN]]|year=2004|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ӯ суханрони моҳир буд ба ҳамин далил ба ӯ лақаби "Пайванд кунанда Хеле хуб" дода буданд ва ҳамҷунин шойиъасозӣ ва интиқодҳо алайҳи Рейган таъсирӣ бар маҳбубияти ӯ надошт.<ref>{{cite web|url=https://www.usatoday.com/news/opinion/editorials/2004-06-06-schroeder_x.htm|title=Nothing stuck to 'Teflon' president|last=Schroeder|first=Patricia |date=June 6, 2004|work=[[USA Today]]|accessdate=February 18, 2012}}</ref> Рейган аввалин президенти ИМА ба шумор миравад, ки талоқ карда аст.<ref>{{cite web|url=http://www.livescience.com/32658-how-many-presidents-have-been-divorced.html|title=How Many Presidents Have Been Divorced?|author=Stuart Fox|publisher=Live Science.com|date=June 18, 2010|accessdate=January 12, 2014}}</ref>
[[File:Photograph of Ronald Reagan (with "Dutch boy" haircut) Neil Reagan (brother) and Parents Jack and Nelle Reagan - NARA - 198605 (cropped).jpg|thumb|right|150px|Рейган дар ҳурдсолӣ, 1914]]
Роналд Уилсон Рейган 6 феврали соли 1911 деҳаи Тампико (иёлати [[Иллинойс]]) ба дунё омадааст.<ref name="whitehouse">{{citation|title=The White House|url=http://www.whitehouse.gov/about/presidents/ronaldreagan|work=The White House|accessdate=January 25, 2010}}</ref><ref name="cnn">{{citation|title=Ronald Reagan dies at 93|url=http://www.cnn.com/2004/ALLPOLITICS/06/05/reagan.health/index.html|publisher=[[CNN]]|year=2004|accessdate=January 25, 2010}}</ref> падар ӯ [[Ҷак Рейган|Ҷак]] ва модараш [[Нелл Уилсон Рейган|Нелл Рейган]] буд.<ref name=cnn/>
 
Ин оила ба ҷойҳои гуногун дар [[Иллинойс]] вақте ки Рейган кӯдак буд кӯчидааст. Онҳо ба Monmouth, Galesburg, ва Chicago кӯчиданд.<ref name=cnn/> Оилаи вай охир дар [[Диксон, Иллинойс]] сукно гузиданд.<ref name=cnn/> Онҳо дар хонаи хурд дар Диксон зиндагонӣ карданд. Оилаи ӯ хеле фақир буд. Рейган дар кӯдаки имконоти рифоҳии кофи надошт. дар мактаби миёна вай аз бозигари (астёри) хушаш омад.<ref name="biography">{{citation|title=Ronald Reagan Biography|url=http://www.thefamouspeople.com/profiles/ronald-reagan-69.php|last=Hornick |first=Ed |publisher=Famous People|accessdate=January 25, 2010}}</ref> Reagan варзишгар буд. ӯ [[наҷотбахш дар об]] шуд.<ref name="lifeguard"/> Ӯ 77 нафарро наҷот дод.<ref name="lifeguard">{{cite web|url=https://www.npr.org/news/specials/obits/reagan/timeline.html|title=Ronald Reagan Timeline|publisher=NPR.com|accessdate=January 10, 2014}}</ref>
моҳи январи соли 1981 маросими таҳлифи Рейган баргузор шуд.<ref name=biography>{{citation|title=Ronald Reagan Biography|url=http://www.thefamouspeople.com/profiles/ronald-reagan-69.php|last=Hornick |first=Ed |publisher=Famous People|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ба ъунвони президент, Рейган кӯмак ба эҷоди идеяи нави дар сиёсӣ ва иқтисодӣ кард. Ӯ сиёсатгузориҳои иқтисоди предложения ба вуҷуд овард. Он баъдтар Рейганомика ном наҳода шуд.<ref name=biography/> Сиёсати иқтисодии Рейган мизони молиётро коҳиш дод. он мунҷар ба рушди иқтисодӣ ва коҳиши [[таваррум]] шуд.<ref name=biography/> Ҳар чанд ки ӯро кушиши куштан карданд аммо ӯ ҷони солим бадар бурд.<ref name=biography/> ҳамчунин Reagan як ҷанги зидди маводи мухаддир эълон кард.<ref name=whitehouse/> ҳамчунин Рейган ба [[Ҳуҷуми амрико ба Гронодо|ҳуҷуми Гронодо]] фармон дод, то кудитои коммунистиро дар онҷо қатъ кунад.<ref name=whitehouse/>
 
Регган соли 1932 коллеҷи Eureka хатм кард.<ref name=whitehouse/> Вай дар родиюи хабарии WTO хабархон шуд.<ref name=radioyears>{{cite web |url= http://www.lib.niu.edu/1993/ihy930353.html |title=Ronald Reagan: From Broadcaster to President |first=Sarah |last=Tintori |work=lib.niu.edu |year=2012 |accessdate=October 13, 2014}}</ref> Reagan низ як гузоришгар барои [[Chicago Cubs]] буд.<ref name=radioyears/> Ӯ бозиҳои бейсболро барои шинаванда хуб бозсозӣ мекард.<ref name=radioyears/>
Вай дар соли 1984 дар як [[пирӯзӣи бузург]] бори дигар интихоб шуд. Дар давраи дуюм, Рейган дар поён додан ба [[Ҷанги Сард]] кор мекард.<ref name=biography/> Ӯ ҳамчунин ба [[бомбборон 1986 Либия]] фармоиш дод.<ref name=whitehouse/> Соли 1987 давлат Reagan дучори як [[ҷанҷоли сиёсӣ]] шуд.<ref name=whitehouse/> он [[моҷарои Эрон-Контроли]] буд.<ref name=whitehouse/> Рейган дар даври дуввуми худ бо котиби генералии шӯравӣ [[Михаил Горбачёв]] кор кард.<ref name=biography/> Ин ба имзои [[Созишномаи INF]] оварда расонид.<ref name=whitehouse/> он силоҳи ҳастаиро дар ИМА ва Иттиҳоди Шӯравӣ кам кард.<ref name=whitehouse/> Дар моҳи январи соли 1989 Рейган мансабашро тарк кард.<ref name=whitehouse/>
 
Рейган дар [[Тампико, Иллинойс]] таваллуд шудааст.<ref name=whitehouse>{{citation|title=The White House|url=http://www.whitehouse.gov/about/presidents/ronaldreagan|work=The White House|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ӯӮ дар 1940 бо [[Ҷане Уйман]] оиладор шуд. Ҳамсарон дар соли 1949 ҷудо шуданд.<Refref name = "whitehouse" /> Онҳо се фарзанд доштанд. Рейган баъд бо [[Nancy Davis]] дар соли 1952 оиладор шуд. <Refref name = "whitehouse" /> Онҳо ду фарзанд доштанд. издивоҷи онон то марги Рейган дар соли 2004 давом кард.<Refref name = "whitehouse" />
Reagan 5-уми июни соли 2004 дар хонааш воқиъ дар [[Бил Эйр]], [[Лос Анҷелес]] аз [[пневмония]] пас аз даҳ соли ҷанг бо бемории [[Алзгеймер]] фавтид. Ӯ 93 сола буд.<ref name=cnn/>
==Ҷавонӣ==
[[File:Photograph of Ronald Reagan (with "Dutch boy" haircut) Neil Reagan (brother) and Parents Jack and Nelle Reagan - NARA - 198605 (cropped).jpg|thumb|right|150px|Рейган дар ҳурдсолӣ, 1914]]
Роналд Уилсон Рейган 6 феврали соли 1911 деҳаи Тампико (иёлати [[Иллинойс]]) ба дунё омадааст.<ref name=cnn/> падар ӯ [[Ҷак Рейган|Ҷак]] ва модараш [[Нелл Уилсон Рейган|Нелл Рейган]] буд.<ref name=cnn/>
 
== Сиёсат ==
Ин оила ба ҷойҳои гуногун дар [[Иллинойс]] вақте ки Рейган кӯдак буд кӯчидааст. Онҳо ба Monmouth, Galesburg, ва Chicago кӯчиданд.<ref name=cnn/> Оилаи вай охир дар [[Диксон, Иллинойс]] сукно гузиданд.<ref name=cnn/> Онҳо дар хонаи хурд дар Диксон зиндагонӣ карданд. Оилаи ӯ хеле фақир буд. Рейган дар кӯдаки имконоти рифоҳии кофи надошт. дар мактаби миёна вай аз бозигари (астёри) хушаш омад.<ref name=biography>{{citation|title=Ronald Reagan Biography|url=http://www.thefamouspeople.com/profiles/ronald-reagan-69.php|last=Hornick |first=Ed |publisher=Famous People|accessdate=January 25, 2010}}</ref> Reagan варзишгар буд. ӯ [[наҷотбахш дар об]] шуд.<ref name="lifeguard"/> Ӯ 77 нафарро наҷот дод.<ref name="lifeguard">{{cite web|url=https://www.npr.org/news/specials/obits/reagan/timeline.html|title=Ronald Reagan Timeline|publisher=NPR.com|accessdate=January 10, 2014}}</ref>
Пеш аз президент шудан Рейган дар соли 1980, Рейган дар 1968 ва 1976 ду маротиба натавонист президент шaвад. Дар 73-солагӣ, вақте ки дар 1984 бори дуввум бор Рейган барои президенти ИМА интихоб шуд, ӯ мусинтарин фард буд ки ин мансаб ро ба ъуҳда доштааст.<ref name="cnn>{{citation|title=Ronald" Reagan dies at 93|url=http://www.cnn.com/2004/ALLPOLITICS/06/05/reagan.health/index.html|publisher=[[CNN]]|year=2004|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ӯ суханрони моҳир буд ба ҳамин далил ба ӯ лақаби "Пайванд кунанда Хеле хуб" дода буданд ва ҳамҷунин шойиъасозӣ ва интиқодҳо алайҳи Рейган таъсирӣ бар маҳбубияти ӯ надошт.<ref>{{cite web|url=https://www.usatoday.com/news/opinion/editorials/2004-06-06-schroeder_x.htm|title=Nothing stuck to 'Teflon' president|first=Patricia|last=Schroeder|firstwork=Patricia[[USA Today]]|date=June 6, 2004|work=[[USA Today]]|accessdate=February 18, 2012}}</ref> Рейган аввалин президенти ИМА ба шумор миравад, ки талоқ карда аст.<ref>{{cite web|url=http://www.livescience.com/32658-how-many-presidents-have-been-divorced.html|title=How Many Presidents Have Been Divorced?|author=Stuart Fox|publisher=Live Science.com|date=June 18, 2010|publisher=Live Science.com|accessdate=January 12, 2014}}</ref>
 
моҳи январи соли 1981 маросими таҳлифи Рейган баргузор шуд.<ref name="biography>{{citation|title=Ronald" Reagan Biography|url=http://www.thefamouspeople.com/profiles/ronald-reagan-69.php|last=Hornick |first=Ed |publisher=Famous People|accessdate=January 25, 2010}}</ref> ба ъунвони президент, Рейган кӯмак ба эҷоди идеяи нави дар сиёсӣ ва иқтисодӣ кард. Ӯ сиёсатгузориҳои иқтисоди предложения ба вуҷуд овард. Он баъдтар Рейганомика ном наҳода шуд.<ref name="biography" /> Сиёсати иқтисодии Рейган мизони молиётро коҳиш дод. он мунҷар ба рушди иқтисодӣ ва коҳиши [[таваррум]] шуд.<ref name="biography" /> Ҳар чанд ки ӯро кушиши куштан карданд аммо ӯ ҷони солим бадар бурд.<ref name="biography" /> ҳамчунин Reagan як ҷанги зидди маводи мухаддир эълон кард.<ref name="whitehouse" /> ҳамчунин Рейган ба [[Ҳуҷуми амрико ба Гронодо|ҳуҷуми Гронодо]] фармон дод, то кудитои коммунистиро дар онҷо қатъ кунад.<ref name="whitehouse" />
Регган соли 1932 коллеҷи Eureka хатм кард.<ref name=whitehouse/> Вай дар родиюи хабарии WTO хабархон шуд.<ref name=radioyears>{{cite web |url= http://www.lib.niu.edu/1993/ihy930353.html |title=Ronald Reagan: From Broadcaster to President |first=Sarah |last=Tintori |work=lib.niu.edu |year=2012 |accessdate=October 13, 2014}}</ref> Reagan низ як гузоришгар барои [[Chicago Cubs]] буд.<ref name=radioyears/> Ӯ бозиҳои бейсболро барои шинаванда хуб бозсозӣ мекард.<ref name=radioyears/>
 
Вай дар соли 1984 дар як [[пирӯзӣи бузург]] бори дигар интихоб шуд. Дар давраи дуюм, Рейган дар поён додан ба [[Ҷанги Сард]] кор мекард.<ref name="biography" /> Ӯ ҳамчунин ба [[бомбборон 1986 Либия]] фармоиш дод.<ref name="whitehouse" /> Соли 1987 давлат Reagan дучори як [[ҷанҷоли сиёсӣ]] шуд.<ref name="whitehouse" /> он [[моҷарои Эрон-Контроли]] буд.<ref name="whitehouse" /> Рейган дар даври дуввуми худ бо котиби генералии шӯравӣ [[Михаил Горбачёв]] кор кард.<ref name="biography" /> Ин ба имзои [[Созишномаи INF]] оварда расонид.<ref name="whitehouse" /> он силоҳи ҳастаиро дар ИМА ва Иттиҳоди Шӯравӣ кам кард.<ref name="whitehouse" /> Дар моҳи январи соли 1989 Рейган мансабашро тарк кард.<ref name="whitehouse" />
 
Reagan 5-уми июни соли 2004 дар хонааш воқиъ дар [[Бил Эйр]], [[Лос Анҷелес]] аз [[пневмония]] пас аз даҳ соли ҷанг бо бемории [[Алзгеймер]] фавтид. Ӯ 93 сола буд.<ref name="cnn" />
==ҳунарпишагӣ==
==Ҳунарпешагӣ==
ҳузур нахустини ӯ дар филми "Муҳаббат дар ҳаво аст (Love Is on the Air)" дар 1937 буд. Баъд ӯ дар бисёр аз филмҳо, мисли "[[пирӯзии торик]]" бо [[Bette Davis]] ва [[Humphrey Bogart]] нақш ифо кард. Пеш аз он ки дар филми "[[Santa Fe Trail]] бо '[[Errol Flynn]] -ро дар 1940 нақш ифо қунад, ӯ нақши Ҷурҷ "Гипер" Гип [[Knute Rockne, All American]] нақш ифо кард.<ref>{{cite web|url=http://www.history.com/photos/ronald-reagan/photo2|title=Ronald Reagan|publisher=History.com|accessdate=January 12, 2014}}</ref>