Бетарафӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1:
'''Бетарафӣ''' — ҳаммаънои раванди ''[[нейтралитет'']] ({{lang-de|Neutralität}}, аз олм. neutralitat ва лот. {{lang-la|neuter}} гирифта шуда, маънои на ин ва на онро дорад), тарз (принсип)-и фаъолияти хориҷии давлатҳо ва созмонҳои байналмилалӣ. Б. мафҳумест, ки дар мавриди моҷароҳои сиёсии байналхалқӣ корбурд мешавад. Дар шароити инкишофи осоиштаи муносибатҳои байналхалқӣ маънои иштирок накардан дар блокҳо ва иттифоқҳои ҳарбиро ифода менамояд. Принсипи Б. мақоми махсуси ҳуқуқии давлат, сиёсати давлатҳо ва фаъолияти сарварони сиёсиро, ки аз номи халқ ва давлат амал менамоянд ва бо мақсади таъмини инкишофи мутаносиби муносибатҳои байниҳамдигарии давлатҳо ва таъмини амнияти байналхалқӣ ба амал бароварда мешаванд, таҷассум менамояд. Принсипи Б. як навъи инъикоси вазифаҳои гуманистии сиёсати бузург ва низоми давлатдории муосир маҳсуб меёбад.
 
Навъҳои зерини Б. мавҷуданд: 1. Б.-и доимӣ, ки дар низоми байналхалқӣ расмият меёбад (Швейсария, Австрия). 2. Б.-и шартномавӣ, ки тавассути паймон ё шартнома дар байни ду ва зиёда давлатҳо ба амал меояд. 3. Б.-и анъанавӣ, ки байни давлатҳо, одатан, байни давлатҳои ҳамҷавор ба таври анъанавӣ ҳукмфармо аст. Ҳолати мазкур на танҳо давраи моҷарогароӣ, балки замони инкишофи мутаносиби давлатҳо ва омилҳои дигари сиёсати ҷаҳониро фаро мегирад. 4. Б.-и мусбат ҳамчун инъикосгари мақоми асосӣ ва сиёсати фаъоли давлатҳое мебошад, ки ҳамроҳнашавӣ ба блокҳо ва иттифоқҳои сиёсию ҳарбиро ихтиёр намудаанд.
Сатри 5:
Мавқеи Б.-ро ишғол намудан омилҳои муносибатҳои байналхалқӣ ва истифодаи ҳуқуқи худмудофиаро истисно намекунад. Мувофиқи Ойинномаи СММ давлатҳои бетараф дар сурати таҳдид ба амнияти онҳо ҳуқуқи ҳимояи танҳоӣ ва ё дастаҷамъиро пайдо менамоянд.
 
Принсипи Б. ва навъҳои асосии он бетағйир намемонанд. Гузариши олами сиёсӣ аз ҳолати «биополярӣ» ба ҳолати «монополярӣ» ва инкишофи гуногунмарказию бисёрмарказӣ, тағйироти кулли инкишофи геополитикии олам, авҷи равандҳои модернизатсионӣ, демократикунонӣ, интегратсионӣ ва умуман, инкишофи умумисайёравӣ на танҳо хусусиятҳо, балки моҳияти принсипи мазкурро тағйир медиҳанд. Таъсири авҷи сепаратизм, миллатгароии канора, экстремизм ва ҷараёнҳои дигари иртиҷоӣ ба принсипи Б. беш аз пеш эҳсос мегарданд. Чунин ҳолат риояи бечунучарои Б.-ро истисно мекунад.               ''Г. Зокиров.''
 
== Эзоҳ ==
Сатри 11:
 
== Адабиёт ==
* {{ЭМТ|Бетарафӣ|2|муаллиф=Г. Зокиров}}