Бадахшон: Тафовут байни таҳрирҳо

Ҷуғрофидони асри 10 Муқаддасӣ роҷеъ ба Бадахшон, хусусан маъданҳову сангҳои гаронбаҳои он маълумоти муфиде ироа намудааст. Ӯ навиштааст: {{аввали иқтибос}}«Бадахшон то кишвари туркон тӯл кашида, дар қисми болои Тахористон воқеъ гаштааст. Дар он кони гавҳаре, ки ба ёқут монанд мебошад (лаъл), мавҷуд аст, ки ғайри он диг. дар ҳеч ҷой чунин кон вуҷуд надорад. Дар он ҷо работи Фозил ва як қалъаи аҷибе, ки аз они Зубайда (зани халифаи аббосӣ Ҳоруннуррашид) мебошад, мавҷуданд. Дар он ҷо конҳои лоҷвард, булӯр, санги бозаҳр (подзаҳр), санги фатила (пилтасанг, асбест) мавҷуд мебошанд. Охирӣ (яъне асбест) чизест ба бардӣ (папирус) монанд, дар оташ намесӯзад. Онро дар равған андохта мегиронанд ва он мисли пилта сӯхтан мегирад ва кам намегардад. Онро дар оташи сӯзон соате мепартоянд ва он ба ҳолати аввалияш бармегардад. Аз он дастархонҳо мебофанд. Чун дастархонҳо чиркин гаштанд ва хостанд онҳоро бишӯянд, он дастархонҳоро дар (оташи) танӯр меандозанд. Пас аз ин онҳо ба мисли ҳолати аввалӣ баргашта, пок мешаванд. Боз санги дигаре (дар Бадахшон) вуҷуд дорад, ки чун онро дар хонаи торик гузоранд, аз худ нур афканда, чизҳои наздикашро равшан месозад».{{охири иқтибос|сарчашма=Муқаддасӣ}}

 

 

 

== Дин ==