Биофизика: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
clean up, added underlinked tag using AWB |
No edit summary |
||
Сатри 1:
{{Underlinked|date=ноябр 2018}}
'''
Биофизика ба соҳаҳои зерин ҷудо мешавад: Биофизикаи молекулавӣ (хосияти физикавӣ ва физикавию кимиёии макромолекула ва маҷмаи молекулавии организмҳои зиндаро таҳқиқ менамояд); Биофизикаи ҳуҷайра (асосҳои физикавӣ ва физикавию кимиёии ҳуҷайра, алоқаи сохти молекулавии мембранаҳо ва ташкилаҳои ҳуҷайравӣ, энергетика ва термодинамикаи равандҳои ҳуҷайравиро меомӯзад); Биофизика идора ва танзим (масоили таҳқиқ ва тарзи алоқаи дохилии усулҳои идораи организмҳо ва табиати физикавии онҳо, инчунин, таҳқиқи мабдаи зиндаро дар доираи организми том дар бар мегирад). Доираи таҳқиқи Биофизика хеле васеъ буда, масоили таъсири омилҳои физикавӣ ба организм, нуфузи биологии афканишоти ионнок (Биофизикаи радиатсионӣ), таҳлили физикавии аъзои ҳис
▲'''БИОФЍЗИКА''' (аз био... ва физика), физикаи биологӣ, илмест, ки равандҳои физикавӣ ва физикавиву кимиёии организм, инчунин, ултрасохтори силсилаҳои биологиро дар ҳамаи давраҳои ташаккулашон меомӯзад. Инкишофи Биофизика ба ривоҷи физика, кимиё, математика, биология, кибернетика, биологияи молекулавӣ, биокимиё ва дигар илмҳо вобаста аст.
▲Биофизика ба соҳаҳои зерин ҷудо мешавад: Биофизикаи молекулавӣ (хосияти физикавӣ ва физикавию кимиёии макромолекула ва маҷмаи молекулавии организмҳои зиндаро таҳқиқ менамояд); Биофизикаи ҳуҷайра (асосҳои физикавӣ ва физикавию кимиёии ҳуҷайра, алоқаи сохти молекулавии мембранаҳо ва ташкилаҳои ҳуҷайравӣ, энергетика ва термодинамикаи равандҳои ҳуҷайравиро меомӯзад); Биофизика идора ва танзим (масоили таҳқиқ ва тарзи алоқаи дохилии усулҳои идораи организмҳо ва табиати физикавии онҳо, инчунин, таҳқиқи мабдаи зиндаро дар доираи организми том дар бар мегирад). Доираи таҳқиқи Биофизика хеле васеъ буда, масоили таъсири омилҳои физикавӣ ба организм, нуфузи биологии афканишоти ионнок (Биофизикаи радиатсионӣ), таҳлили физикавии аъзои ҳис – оптикаи чашм, узвҳои ҳаракат, нафаскашӣ, гардиши хун (Биофизикаи тиббӣ), чандирии бофтаҳо ва ғ. мавриди пажӯҳиши он қарор гирифтаанд. Дарёфти усулҳои физикавии таҳқиқи сохторҳои биологӣ (аз макромолекула то организми том) ҳам аз масоили муҳимми Биофизика ҳисоб меёбад. Ба масъалаҳои асосии назарӣ ва амалии Биофизика мансубанд: бадалу тақсими энергия дар сохторҳои биологӣ; омӯзиши аҳаммияти сохти субмикроскопӣ дар раванди фаъолияти ҳаётӣ; муайян кардани бузургиҳои физикавӣ ва физикавию кимиёии мавҷудоти зинда (иқтидори нерӯи барқ дар ҳуҷайра, градиенти ионӣ, фаъолияти оптикӣ ва ғ.); механизми тадохули ҳуҷайраву бофта (истеъмол, таъсири фармакологии дору ва моддаҳои заҳрнок); механизми равандҳои фотобиологӣ (фотосинтез, реаксияҳои фототанзимӣ); равандҳои физикавию кимиёвии нигаҳдошт, институтиқол ва татбиқи ахбори генетикӣ ва ғ. Феълан масоили марбута дар организми зинда мавриди таҳқиқ қарор доранд.
Таҳқиқоти алоҳида оид ба Биофизика аз а. 17 ибтидо мегиранд. Аз ҷумла, дар ин давра олими фаронсавӣ Р. Декард ба ҷисми одам чун мошини мураккаб назар карда, оид ба фаъолияти узвҳои ҳис чанд асар таълиф намуд. Профессори. Унти Петербург Л. Эйлер аввалин шуда ҳаракати хунро дар рагҳои хунгард бо роҳи математикӣ муайян кард. Олими итолиёӣ Л. Галвани мавҷудияти қувваи барқро дар ҳайвонот исбот намуд.
Биофизика ҳамчун илм аз нимаи якуми а. 19 ташаккул ёфт. Нимаи дувуми а. 19 олимони олмонӣ Г. Гелмголс ва В. Вунд қонунияти асосии акустика ва оптикаи физиологиро баён намуданд. Таҳқиқоти Г. Гелмголс, Э. Дюбуа Реймон, Д. Бернштейн ва диг. ба тасаввурот оид ба механизми пайдоиши нерӯҳои барқӣ дар бофтаҳо ва густариши ангезиш дар силсилаи асаб замина гузошт. Аҳаммияти таркиби ионӣ ва реаксияи муҳит дар ҳаёти ҳуҷайраву бофтаҳо дар пажӯҳишҳои олимони амрикоӣ Ж. Лёба, олмонӣ В. Нернст ва Р. Гебер муқаррар гашт. Олими рус И.
Пажӯҳишҳои биофизикӣ дар Тоҷикистон, асосан баъди ҶБВ (
== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}
== Адабиёт ==
* Пасынский А.
▲Ахмедов К. Ю., Лоренц О. Г., Медник Г. Л. Развитие медицинской науки в Таджикистане. Д., 1967;
* Гиллер Ю. Е., Егибеков П. Е., Раҳмихудоев Г. Биофизика. Д., 1990.▼
▲Губанов Н. И. Медицинская биофизика. М., 1978;
▲Волькенштейн М. В. Биофизика. М., 1981;
== Сарчашма ==
▲Гиллер Ю. Е., Егибеков П. Е., Раҳмихудоев Г. Биофизика. Д., 1990.
{{Шохаҳои зистшиносӣ}}
▲[[Гурӯҳ:Физика]]
▲* {{ЭМТ||2|муаллиф=}}
|