|
}}
'''Бобо ҶалолБобоҷалол Носирзода''' باباجلال ناصرزاده (машҳур ба Ота Ҷалол'''Отаҷалол''', [[1845-]], [[Бухоро]] – [[1928]], [[Самарқанд]]) — [[сароянда]], [[навозананавозанда]] ([[танбӯр]]танбӯрӣ), донандаюдонанда ҳифзкунандаива номвариоҳангсози машҳури тоҷик дар «[[Шашмақом]]», намояндаияке аз намояндагони бузурги мактаби эҷодию иҷроии [[Бухоро]].
== Зиндагинома ==
Хатту савод,Назарияи шеъру мусиқиро ибтидонахуст аз модараш, ки бонуияк бодонишзани донишманду соҳибфазл будааст, меомӯзад.омӯхта, Сипассипас донишандӯзиротаҳсилро дар [[мадраса]]имадрасаи БадалбекБадалбеки ([[Бухоро]]) идома дода,дод ва аз падарашпадар асосҳои шеъру мусиқиро фаро гирифта,гирифт; дар ҳамкорӣ бо донандаимусиқишиноси машҳуримашҳур мусиқӣ [[Қорӣ Каромати Дилкаши Танбӯрӣ]] (1851-19061851–1906) ҳамкорӣ намуда, дониши назарию иҷроияшроамалии хешро такмил медиҳаддод. Муддати чандМуддате дар дарбори амирони манғитӣ – Амир Музаффар (Шаҳрисабз, 1860-1885)1860–1885, Абдулаҳад (Кармина, 1885-1910ҳоз. Навоӣ, 1885–1910), Олимхон (Бухоро, 1910-19201910–1920) ба сифатиҳамчун мутриб, сарвари ромишгарони дарбор хидмат намуд. АзБобоҷалол ҳамфикорон,Носирзода фаъолониаз маҷлисотипайравони адабӣ, мусиқииаллома [[Аҳмади Дониш]] (1826-1897) будабуд, бисёрдар сирҳоимаҳфилҳои ниҳонииадабии шеъруин мусиқиродонишманд азширкат ӯварзида, омӯхт.бисёре Бобоаз Ҷалоласрори дарнозуки таҳияиназму чандиннаворо баёзуаз рисолаҳоиӯ «Шашмақом»,омӯхт. киДар дарҳифз аҳдива Музаффар, Абдулаҳаду Олимхон ширкат намуда, дар иҷрою ҳифзииҷрои «наср», «мушкилот», осоринамунаҳои мусиқии ҳирфаии мардумӣ донишу сомеаи нотакрорбеназир доштаастдошт. Б.Ҷ.Ӯ аздар ҳифзкунандагонитаҳияи маҷмӯичандин комилибаёзу рисолаи «[[Шашмақом]]» маҳсубдар шуда,аҳди мусиқишинос-мардумшиносиАмир русМузаффар, Успенский В.А. (1879-1949) бахшҳои созии (мушкилот) мақомҳоро аз ӯАбдулаҳад ва ҳамкорашОлимхон [[Бобоғиёссаҳм Абдулғанизода]] (1859-1927) сабт (1923, Бухоро) намуда, соли 1924 бо номигузоштааст. «Шесть музыкальных поэмШашмақом» зери сарпарастии Ҷумҳурии халқии Бухоро ба чоп расанид. Бобо Ҷалол солҳои 1920-1927 дар мактаби мусиқии Шарқи Бухороро ба ҷавононтаври асосҳоикомил мақомҳороаз омӯхта, солҳои 1927-1928 дар Институти хореография ва мусиқӣ тадрис намуда, ба сарояндагону навозандагон, оҳангсозон [[Шоҳназар Соҳибов]], [[Фазлиддин Шаҳобов]], [[Мухтор Ашрафӣ]], М. Бурҳонов, Ю. Раҷабӣ,ёд Тмедонист. СодиқовҶомеашинос ва диг. мероси мусиқии мардумӣ ва устодонаро омӯзонида, мусиқишиносонимусиқишиноси рус Н.НВ. Миронов, В.А. Успенский дар(1879–1949) иҷроибахшҳои ӯсозии осори баргузидаи мусиқии мақомӣмақомҳо, шифоҳироаз сабт намудаанд. Бобо Ҷалол дар тазмин, бардошт азҷумла «Шашмақоммушкилот»-ро (махсусаназ зарбуБобоҷалол усулҳоиНосирзода мақомива «Сегоҳ»)ёру чандинҳамкори асарҳоиӯ созиюБобоғиёс овозӣАбдулғанизода («Савти Ҷалолӣ», ба ғаз. Аҳмади Дониш1859–1927) таснифсабт карданамуда, устодонисоли мусиқӣ1924 [[Ҳоҷӣбо Абдулазиз]]номи (1852-1936),«Шесть [[Домулломузыкальных Ҳалим]]поэм» (1876-1940),зери [[Устодсарпарастии Шодӣ]]Ҷумҳурии (Азиз,Халқии 1878-1942),Бухоро [[Бобоқулба Файзуллоев]]чоп (1897-1964) ва диграсонид. назди ӯ санъати сознавозӣ, овозхониашонро такмил додаанд.
== Фаъолият ==
Бобоҷалол Носирзода солҳои 1920–1927 дар Мактаби мусиқии Бухоро ва солҳои 1927–1928 дар Донишкадаи хореография ва мусиқии шаҳри Самарқанд дарс гуфтааст. Мутрибону сарояндагони номдоре ҳамчун Ш. Соҳибов, Ф. Шаҳобов, М, Ашрафӣ, Мутаваккил Бурҳонов ва диг. шогирдони ӯ мебошанд. Як зумра устодони мусиқӣ – Ҳоҷӣ Абдулазиз (1852–1936), Домулло Ҳалим (1876–1940), Устод Шодии Азиз (Азизов Шодӣ; 1878–1942), Бобоқул Файзуллоев (1897–1964) ва диг. ҳунари сознавозӣ ва сарояндагии хешро дар назди ӯ сайқал додаанд. Мусиқишиносони рус Н. Н. Миронов ва В. А. Успенский осори баргузидаи мусиқии мақомӣ ва шифоҳиро бо садои ӯ сабт намудаанд.
Бобоҷалол Носирзода дар тазмин ва бардошт аз «Шашмақом», махсусан дар зарбу усулҳои мақоми «Сегоҳ» чандин асари созию овозӣ, аз ҷумла «Сегоҳи Ҷалолӣ »-ро бар ғазали Аҳмади Дониш тасниф кардааст.
* Таджикская музыка, Душ., 2004.<ref>Донишномаи Шашмақом./Зери таҳрири Олимов К., Абдувалиев А., Азизӣ Ф., Раҷабов А., Ҳакимов Н. – Душанбе, 2009. - с. 42 ISBN 978-99947-49-13-3 </ref>▼* Шесть музыкальных поэм,. М., 1924; Успенский В. А. Научное наследие, воспоминания... Ташкент, 1980;
* ЭнциклопедияиШашмақом. М., 1950; Энсиклопедияи адабиёт ва санъати тоҷик ,. ҷҶ. 2. ДушД., 1989; ▼* Успенский В.А. Научное наследие, воспоминания, Таш., 1980;
* Таджикская музыка. Д., 2004.
* Беляев В.М. Очерки по истории муз.народ.СССР, М., 1962;
* Раджабов И. Мақомлар масаласига доир, Таш., 1963;
* Шашмақом. М., 1950;
▲* Энциклопедияи адабиёт ва санъати тоҷик, ҷ.2. Душ., 1989;
* Алимбаева К., Ахмедов М. Народные музыканты Узбекистана, Таш., 1959;
* Миронов Н. Музыка таджиков, Сталбад, 1932;
* Тадж. искус-ство, М., 2002;
▲* Таджикская музыка, Душ., 2004.<ref>Донишномаи Шашмақом./Зери таҳрири Олимов К., Абдувалиев А., Азизӣ Ф., Раҷабов А., Ҳакимов Н. – Душанбе, 2009. - с. 42 ISBN 978-99947-49-13-3</ref>
== Ҳамчунин нигаред ==
* [[Шашмақом]]
== Сарчашма ==
<references/>
|
