Қаламравҳои иттифоқӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
→‎Замина: ислоҳ
Сатри 4:
Волоияти қаламрав қисми таркибии истиқлоли давлат ба шумор рафта, дар ҳудуди як давлат фаъолияти ҳокимияти оммавии давлати дигарро истисно мекунад. Давлат дар ҳудуди худ ҳокимияти олиро ба воситаи низоми мақомоти давлатӣ дар соҳаҳои қонунгузорӣ, иҷроия, маъмурӣ ва судӣ амалӣ менамояд. Волоияти қаламрав дар он низ зоҳир мегардад, ки давлат дар ҳудуди худ, мутобиқи қонун, метавонад нисбати шаҳрвандон воситаҳои маҷбуркуниро истифода барад. Волоияти қаламрави давлат бо ҳалли масъалаҳои ҳуқуқӣ низ иртибот дошта, ҳуқуқи мақомоти маъмурӣ ва судӣ оид ба баррасӣ ва ҳалли баҳсҳои гуногун дар ҳудуди мушаххас дар доираи ваколати ин мақомот сурат мегирад.<ref>[https://tg.wikipedia.org/wiki/Волоияти_қаламрав Аз википедияи тоҷикӣ Волоияти_қаламрав] </ref>
== Замина ==
Вақте, ки Конститутсияи Ҳиндустон дар [[соли 1949]] қабул карда шуд, танҳо як қаламрави иттифоқӣ буд: [[Ҷазираҳои Ондомон ва Некӯбор]].<ref>{{Cite web|url=http://www.wdl.org/en/item/2672/view/1/9/|title=Original unamended constitution of India, January, 1950|accessdate=17 April 2014}}</ref> [[Деҳлӣ|Ноҳияи миллии пойтахт Деҳлӣ]], [[Чандигар]] ва [[Локшодвип]] тавассути ҷудо кардани ҳар як қаламрав аз иёлатҳои қаблан вуҷуддошта,[[Домон ва Диу]] ва [[ПудучериПудучерӣ]] аз қаламравҳои ба даст омада, ки ба Ҳиндустони Португалия ё Фаронса тааллуқ доштанд, ташкил карда шуданд.
 
Парлумони Ҳиндустон метавонад қонунеро барои ворид кардани тағйиру иловаҳо ба Сарқонун қабул кунад ва қонунгузориро бо аъзои интихобшуда ва сарвазир дар қаламравҳои иттифоқӣ, тавре ки барои [[Деҳлӣ|Ноҳияи миллии пойтахт Деҳлӣ]] ва Пудучери[[Пудучерӣ]] иҷро кардааст, пешниҳод кунад. Умуман, Президенти Ҳиндустон барои ҳар як қаламравҳои иттифоқӣ ([[Union territory]]) мудир ё губернатор-лейтенантро таъин мекунад.<ref>[http://india.gov.in/knowindia/profile.php?id=21 Union Territories. Know India: National Portal of India] {{Бойгонишуда|url=https://web.archive.org/web/20121126234503/http://india.gov.in/knowindia/profile.php?id=21|date=26 November 2012}}</ref> Ҳафт қаламрави иттифоқӣ, аз ҷумла [[Чандигар]], пойтахти муштараки [[Панҷоб (Ҳиндустон)|Панҷоб]] ва [[Ҳарияна|Ҳерана]] ҳастанд.
 
[[Деҳлӣ|Ноҳияи миллии пойтахт Деҳлӣ]] ва Пудучери[[Пудучерӣ]] аз панҷтои дигар қаламравҳо фарқ мекунанд. Ба Деҳлӣ ва Пудучери қисман тарзи идоакунии давлатдорӣ дода шудааст ва Деҳлӣ ҳамчун [[Деҳлӣ|Ноҳияи пойтахти миллӣ Деҳлӣ]] ([[:en:National Capital Territory of Delhi|National Capital Territory of Delhi]] {NCT}) муайян карда шуд ва ба минтақаи калонтар бо номи [[Деҳлӣ|Ноҳияи миллии пойтахт]] (Ҳиндустон) ([[:en:National Capital Region (India)|National Capital Region (India)]]) шомил карда шуд. [[Деҳлӣ|Ноҳияи миллии пойтахт Деҳлӣ]] ва Пудучери[[Пудучерӣ]] [[Ҳокимияти қонунбарор|маҷлиси]] интихобшудаи [[Ҳокимияти қонунбарор|қонунгузорӣ]] ва шӯрои иҷроияи вазирон доранд, ки қисман ба ҳайси давлат фаъолият мекунанд.
 
Дар моҳи июли соли 2019, ҳукумати Ҳиндустон ба нақша гирифта буд, ки қаламравҳои иттифоқии [[Домон ва Диу]] ва [[Додро ва Ногор Ҳовели]]ро ба қаламрави ягонаи иттифоқӣ, ки бо номи Додро ва Ногор Ҳовели, Домон ва Диу аст, муттаҳид намояд.<ref>{{Cite news|title=There will be one UT less as Modi govt plans to merge Dadra & Nagar Haveli and Daman & Diu|author=Dutta, Amrita Nayak|url=https://theprint.in/india/there-will-be-one-ut-less-as-modi-govt-plans-to-merge-dadra-nagar-haveli-and-daman-diu/261056/|location=New Delhi|date=10 July 2019|accessdate=22 August 2019}}</ref>