Воҳиди атомии масса: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
Саҳифаи нав: '''Воҳиди атомии масса''' (ишораташ '''в. а. м.'''), муродифи '''далтон''' (ишораташ Da), муродифи '''воҳиди...
 
No edit summary
Сатри 1:
'''Воҳиди атомии масса''' (ишораташ '''в. а. м.'''), муродифи '''далтон''' (ишораташ Da), муродифи '''воҳиди карбонӣ''' — воҳиди ғайрисилсилавии массаи молекула, атом ва зарраҳои бунёдӣ.
 
Мафҳуми воҳиди атомии массаро соли 1803 [[Ҷон Далтон]] ворид кардааст. Воҳиди атомии масса ба тавассути массаи нуклиди карбон С ифода гардида, ба 1/12 ҳиссаи массаи нуклиди мазкур (изотопи устувори карбон) баробар мебошад. 1 В. а. м. = 1,66043∙10<sup>-24</sup> г. То соли 1961 В. м. а. 1/16 ҳиссаи изотопи устувори оксигенро ифода мекард: 1 В. а м. = 1,65976 10 <sup>–24</sup> г = 1,65976 10 <sup>– 27</sup> кг буд.
 
Барои зарраҳои бунёдӣ (электрон, нуклон, мезон ва ғ.) воҳиди масса ба массаи электрон, яъне ба 5,486∙10<sup>-4</sup> В. а. м. ё 9,1091∙10<sup>-28</sup> г = 9,1091∙10<sup>-31</sup> кг баробар аст. Соли 1997 қимати 1 В. а. м. = 1,660 540 2(10)·10<sup>−27</sup>кг = 1,660 540 2(10)·10<sup>−24</sup> г муқаррар карда шудааст. 1 В. а. м.-и бо грамм ифодашуда ба адади баръакси Авогадро баробар мебошад, яъне 1/N<sub>A</sub>, ки бо мол<sup>−1</sup> ифода карда шудааст. Массаи молекулавии унсури мазкур, ки бо грамм бар мол ифода ёфтааст, ба массаи молекулаи ҳамин унсур, ки бо воҳиди атомии масса ифода ёфтааст, баробар мебошад. Азбаски массаи зарраҳои бунёдӣ, одатан, бо электрон–волт ифода меёбад, зариби табдилдиҳандаи байни эВ ва воҳиди атомии масса муҳим аст:
 
1 В.а. м. = 0,931 494 028(23) ГэВ/c²;
 
1 ГэВ/c² = 1,073 544 188(27) В.а.м. , ки ин ҷо c ‒ суръати рӯшноист.
 
В. а. м-е, ки соли 2006 тавсия шудааст:
 
1 В.а. м. = 1,660538782(83) х 10<sup>-27</sup> кг.
 
== Эзоҳ ==