49
edits
Вазирони давлати Сомониён: Тафовут байни таҳрирҳо
Афзудани ёддошт
No edit summary |
(Афзудани ёддошт) |
||
|
Дар нухустин давлати таърихии тоҷикон - [[Давлати Сомониён]] ҳамроҳи амирони [[хонадони Сомониён]] дар идораву рушди кишвар [[вазир]]он саҳми хешро гузоштаанд. Дар асари [[Сайфиддинҳоҷӣ]] [[«Осор ул-вузаро»]] оиди вазирони давлати Сомониён маълумоти мухтасаре оварда шудааст:
;Дабир (котиб){{Efn|Бисёре аз манобеъи мутаъаххиртар аз Абуабдуллоҳ Муҳаммад ибни Аҳмади Ҷайҳонӣ ба унвони вазири Сомониён ёд шуда аст вале дар сафарномаи "Ибни фазлон" (оғози сафар дар панҷшанбе 11 сафари 309 ҲҚ) ки манбаъе дасти аввал ба шумор мераваду шахсан ӣн давлатмарди Сомониро деда аст аз у бо лақаби "Шайху-л-ъамид" ёд кардау уро котиб (дабир) дониста аст (Таърихи Бухоро [ҳавошӣ ва таълиқот], сафҳаи 320).}}
* [[Абубакр ибни Ҳомид Насафӣ]]
* [[Абӯабдуллоҳ Ҷайҳонӣ|Абӯабдуллоҳ Муҳаммад ибни Аҳмади Ҷайҳонӣ]] (солҳои 914-919/921 М, Ҷумода-л-охираи 301–? ҲҚ){{Efn|Дар сафҳаи 321 бахши ҳавошӣ ва таълиқоти "Таърихи Бухоро" виростаи Муҳаммад-Тақии Мударриси Разавӣ ба нақл аз китоби "Иршоду-л-ариб" асари Ёқӯти Ҳамавӣ оғози вазорати Абуабдуллоҳ Муҳаммад ибни Аҳмади Ҷайҳониро Ҷумода-л-охираи 301 ҲҚ зикр шуда аст. Дар ҳамин сафҳа ин бор на ба нақл аз ҷое навишта шуда ки зоҳиран поёни вазорати у дар 309 ҲҚ будау пас аз у Утбӣ ба ҷояш нишаста аст. Ин матлаб бо дигари навиштаҳои таърихӣ ҳамхонӣ надорад. Бояд таваҷҷӯҳ дошт ки чанд тан аз хонадони Ҷайҳониу Утбӣ ба вазорат расидаанду танҳо Утбӣе ки ҷонишини касе аз хонадон Ҷайҳонӣ шуда аст, "Абулҳусайн Убайдуллаҳ ибни Аҳмади Утбӣ" аст ки дар Рабиъу-л-охири 367 ҲҚ ҷонишини "Абуабдуллоҳ Аҳмади ибни Муҳаммади Ҷайҳонӣ" (наваи Абуабдуллоҳ Муҳаммад ибни Аҳмади Ҷайҳонӣ) шуда аст.}}
;Вазир{{Efn|Ин ки дақиқан аз чӣ замоне симати вазир дар дивонсолории Сомониён эҷод шуда аст ба дурустӣ дониста несту ниёз ба пажӯҳиши бештар дорад вале бо таваҷҷӯҳ ба сафарномаи Ибни Фазлон, Абуабдуллоҳ Муҳамамд ибни Аҳмади Ҷайҳонӣ котиб (дабир) буда аст.}}
* [[Абулфазл ибни Яъқуби Нишопурӣ]]
* [[Абулфазли Балъамӣ|Абулфазл Муҳаммад ибни Убайдуллоҳи Балъамӣ]] (солҳои 921-937 М, 309–326 ҲҚ)
* [[Абутаййиби Мусъабӣ|Абутаййиб Муҳаммад ибни Ҳотими Мусъабӣ]]
* [[Абулфазл Муҳаммад ибни Аҳмади Салмии Марвазӣ]] (Ҳокими Ҷалил, Шамсу-л-Аъимма) (?–Рабиъу-л-охири 334 ё Ҷумода-л-увлои 335 ҲҚ)
* [[Абузар Юсуфи Омирии Нишопурӣ]]{{Efn|Ё Абузар Муҳаммад ибни Юсуфи Омирии Нишопурӣ ва падари филсӯфи номдор Абулҳасан Муҳаммади омирӣ аст.}} (335–343 ҲҚ)
* [[Абумансур Муҳаммад ибни Узайри Тӯсӣ]] (343–345 ҲҚ)
* [[Абӯҷаъфар ал-Атабӣ|Абуҷаъфар Аҳмад ибни Ҳусайни Утбӣ]] (345–348 ҲҚ)
* [[Абӯнаср бини Абӯзайд|Абӯнаср Муҳаммад ибни Аҳмад ибни Абӯзайд]] (?–380 ҲҚ)
* [[Абуалӣ Муҳаммад ибни Исои Домғонӣ]] (бори дувум, 380–? ҲҚ)
* Абуалии Балъамӣ{{Efn|Гардизӣ дар Зайну-л-ахбор (Таърихи Гардизӣ) таърихи марги Абуалӣ Муҳаммад ибни Муҳаммади Балъамиро Ҷумода-л-охираи 363 ҲҚ оварда аст. Абунаср Муҳаммади Утбӣ дар зикри рухдодҳои 382 ҲҚ аз Абуалии Балъамӣ ёд карда аст. Ошкор нест ки ин Абуалии Балъамӣ ҳамон вазири Абдумалики I ва Мансур I асту Гардизӣ дар зикри таърихи марги у иштибоҳ карда аст ё ин ки фарде дигар аз хонадони Балъамӣ бо куняи Абуали аст.}}
* [[Абдулло бини Азиз|Абумуҳаммад Абдуллоҳ ибни Узайри Тӯсӣ]] (бори дувум, Рабиъу-л-аввали 383–? ҲҚ)
* [[Абӯнаср бини Абӯзайд|Абӯнаср Муҳаммад ибни Аҳмад ибни Абӯзайд]] (бори дувум, авосити 386–авохири 386 ё авойили 387 ҲҚ)
* [[Абулқосим Аббос ибни Муҳаммади Бармакӣ]] (388–авохири 388 ё авойили 389)
* [[Абулҳусайн Муҳаммад ибни Алии Ҳамӯлӣ]] (ё Ҳамӯӣ)
* [[Абулфазл Муҳаммад ибни Аҳмади Хуноматӣ]]{{Efn|Ба навиштаи "Донишномаи Ҷаҳони Ислом" дароянди "Ҷайҳонӣ (хонадон)" бархе номи ин фардро ки дар "Таърихи Гардизӣ" омада аст ба иштибоҳ Ҷайҳонӣ хондаанду эҳтимол додаанд фарзанди "Абуабдуллоҳ Аҳмад ибни Муҳаммади Ҷайҳонӣ" бошад.}}
* [[Абӯабдуллоҳ Муҳаммад ибни Аҳмади Шилӣ]] (ё Шиблӣ)
== Ёддошт ==
{{notelist}}
== Пайнавиштҳо ==
| |||