Осиёи Шарқӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
→‎Ҷуғрофия: навсозӣ
No edit summary
Сатри 1:
 
[[Акс:East_Asia_(orthographic_projection).svg|мини| Харитаи Осиёи Шарқӣ ]]
'''Осиёи Шарқӣ''' ( {{Lang-zh|東亞, 东亚}} <span lang="zh-cn">東亞,东亚,</span> кор. <span lang="ko" style="font-size: 110%; font-style: normal; line-height: 0;">동아시아</span>, яп. <span lang="ja" style="font-size: 110%; font-style: normal;">東 ア ジ ア</span>, {{Lang-mn|Дорнод Ази}} ) - қисмати шарқии [[Осиё]], минтақаи ҷуғрофӣ, сиёсӣ, фарҳангии дунё.
 
== Ҷуғрофия ==
Масоҳати минтақа — 11 839 074 км² мебошад.
 
Осиёи Шарқӣ бо [[Уқёнуси Ором|Уқёнуси Ором]] ҳамсоя аст, ки аз ҷониби [[Уқёнуси Ором]] баҳрҳои Ҷопон, Хитои Шарқӣ ва Ҷанубии Чин шуста мешавад. Дар минтақа сатҳи баланди сейсмикӣ хос аст. Иқлим дар қисми шарқӣ муссонӣ, мавсимии рутубатнок, бо тӯфонҳо ва обхезиҳо. Дар баъзе қисматҳои Осиёи Шарқӣ, мисли Муғулистон ва Тибет, ки аз уқёнус дур ҷойгиранд, иқлим шадидтар мутаносибан континенталӣ ва кӯҳӣ аст. Калонтарин давлат дар минтақа [[Ҷумҳурии Халқии Хитой]] мебошад.
Сатри 12:
* {{Парчамбандӣ|Чин}} — [[Чин]]
** {{Парчамбандӣ|Ҳонгконг}}, — [[Ҳонгконг]] Минтақаи махсуси маъмурии Чин
** {{Парчамбандӣ|Макао}}, — [[Макао]] Минтақаи махсуси маъмурии Чин
* {{Парчамбандӣ|Муғулистон}} — [[Муғулистон]]
* {{Парчамбандӣ|Ҷопон}} — [[Ҷопон]]
Сатри 33:
Таъсири динҳои гуногун дар минтақа назаррас аст. Ин пеш аз ҳама як маркази бузурги Конфутсий мебошад, ки дар асрҳои VI-V пеш аз миддлод дар Чин пайдо шудааст. Баъдтар [[буддоия]] аз Ҳиндустон ба ин ҷо ворид шуд ва фарҳангҳои маҳаллӣ ба монанди [[Даосизм|Даоизм]] (Чин) ва [[Шинто|Синтоизм]] (Ҷопон) аҳамияти худро нигоҳ медоранд. Ин минтақа инчунин мавҷудияти насрониҳои динҳои гуногунро дорад, ки бо тоҷирон ва миссионерони аврупоӣ омадаанд: масалан, дар Ҷопон, масеҳият бори аввал бо омадани португалиҳо пайдо шуд.
 
Мардуми бумии Осиё Шарқӣ (аз ҷумла, чинӣ, кореягӣ ва японӣ ) баландтарин дараҷаи миёнаи [[Баҳраи ҳӯшӣ|IQ доранд]] .
 
== Эзоҳ ==