Шириншо Шотемур: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1:
'''ШириншоШириншоҲ ШотемурШоҲтемур''' -- Қаҳрамони [[Тоҷикистон]],яке аз асосгузорони Тоҷикистони ШӯравиШӯравӣ ,арбоби сиёсию давлатии [[Тоҷикистон]]
 
Шириншоҳ ШотемурШоҲтемур фарзанди деҳқон аз деҳаи Поршиневи волости Шуғнони Помири ғарбӣ ҳаст. Соли 1899 дар деҳаи номбурда таваллуд ёфт. Волидонаш ба ғаллакорӣ шуғл варзида зиндагии хеле қашшоқона доштанд. Дар ҳоли ҳозир дар қайди ҳаёт нестанд. Тахминан соли [[1908]] ё соли [[1909]], вақте ки 8-9 сола буд, онҳо аз олам гузаштанд. Аслу насаби падараш аҳли рӯҳонист, ки он дар номи насаби ӯ низ акс ёфтааст. Маънои ҳиссачаи «шо»-саид, ё худ вориси бевоситаи Муҳаммад ҳаст. То дувоздаҳсолагӣ дар назди бародараш умр ба сар бурд. Аз ин вақт сар карда (соли [[1911]]) ба интернати назди омӯзишгоыи русӣ-маҳаллии Хоруғ, ки дар Кӯҳистони Бадахшон бори аввал кушода шуда буд, дохил гардида, дар он 4 сол аз ҳисоби давлати русҳо хонд. Зимистон таҳсил дошта, тобистон дар назди сардори отряди Помир кор мекард – гулҳоро об медод. Аз 14-солагӣ бо меынатимеҳнати хеш зиндагӣ мекард.
 
Соли [[1914]] дар сини 15-солагӣ мактаби мазкурро хатм намуда, бо штабс – капитан Дмитрий Сергеевич Топорнин, ки алҳол дар Тошканд зиндагӣ дорад, аз Помир ба Тошканд омад. Тамоми роҳ хизматгузори ӯ буд, 4 моҳ, аз 25-август то декабри соли 1914 дар хонааш ба сифати пешхизмат ва дарбон кор кард. Аз декабри соли 1914 то моҳи маи соли 1915 чун фаррош дар омӯзишгоҳи ҳаштуми русӣ - маҳаллии ш. Тошканд хизмат намуда, айни замон назди мудири омӯзишгоҳ апполон Петрович Радугин, ки акнун дар уезди Тошканд бухгалтерии завод шуда, кор мекунад, таълим гирифт. Аз 1-маи соли 1915 хонданро монд, то моҳи августи ҳамин сол мардикори заводи Иванов (Бешоғоч), аз 11 август то 30 сентябри соли 1916 вагонбар ва кандуктори трамваи Тошканд буд. Аз октябри с. 1916 то январи с. 1917 дар артели Матвеев. Ба сифати бағочдеҳи поезди боркаши роӣироҳи оҳан кор кард. Аз январи с. 1917 то 26 август боз дар назди ҳамон муаллим барои дохил щуданшудан ба курсҳои дусолаи педагогӣ омодагӣ дида, 26-август имтиҳони чор синфи хатмкардаашро супурда, дар сини 18-солагӣ ба синфи аввал дохил гашт. Соли 1917 омӯзишгоҳи мазкур баста шуд. Ӯ маҷбур гашт аз моҳи сентябр ба семинарияи муаллимтайёркунии ш. Тошканд шомил шавад. Баъди як моҳ – моҳи октябри с. 1917 Инқилоби Октябрро пешвоз гирифт. То ин вақт дар бораи сосиализм, муборизаи синфӣ ва ҳоказо тасаввурот надошт.
Аз январи соли [[1921]] узви ҳизби коммунист ҳаст. Рақами билети аъзогиаш 539289, баъди ивазшавӣ 0830934.
 
Дар семинарияи то с. 1921 таҳсил намуд. Вале он дар давраи шӯравӣ (аз с. [[1919]]) семинария не, балки шӯъбаи русии мактаби меҳнатӣ-педагогӣ номида шуд.
 
Пас аз ба итмом расондани мактаб моҳи маи с. [[1921]] дар ҳайати 500 нафари ба ном «студентони пролетарӣ» аз тарафи КИМ- и Туркистон ба ш. Қуқанди ФарцонаФарғона ва аз Қуқанд ба комитети тақсимоти (разверсткаи) озуқаврииозуқавории ХуьандХуҷанд фиристонда шуда, дар разверсткаи озуқавории волости Дилварзин ширкат дошт. Баъди дуним сол - 10 июл бо телеграммаи Турк - ЦИК ба Тошканд ҷеғ зада шуда, ба сифати коркуни масъул аз узви сегонаи ҳарбию сиёсӣ 18 июл ба Помир (Бадахшони Кӯҳистон) равона гардид. Солҳои 1921-22 узви сегонаи мазкур ва аз октябри с. 1922 сардори он буд.
 
Мои августи с. [[1923]] ҳангоми расидан ба [[Тошканд]] бо назардошти он ки аз с. [[1921]] то с. [[1923]] дар [[Помир]] буд, бо Туркистон алоқааш канда шуд, аз комиссияи тозакунии сафҳои ҳизб нагузашт. Худ ба худ уязвияташ бекор шуд. Моҳи август бо дархостнома ва маводыоимаводҳои зарурӣ ба комиссиюни ҳизбии сарҳадииисарҳадии фронти Туркистон муроҷиат карда, зимистон с. 1923, моҳи декабр ба воситаи комиссиюни назоратии Туркистон аз комисияи назоратиии Москва нусхаи фармонро дар бораи барқарор кардани ҳуқуқи уязвияти ҳизбии худ аз с. [[1921]] – ро гирифт. Аз октябри с. [[1923]] то 5 августи с. [[1924]] корманди бойгонии назди котиботи СКХ Республикаи Туркистон, аз 5 августи с.1923 то ноябри ыаминҳамин сол инструктори кишоварзии шӯъбаи таҳтонии аққалиятҳои миллии шӯъбаи ташвиқ ва тарғиби КМ ҲК Туркистон буд. То тақсимоти миллӣ дар таъсиси инспексияи маорияфимаорифи тоҷик дар ш. Тошканд кор кард. Баъди тақсимот узви бюрои Ҳизби КоммунистиКоммунистии Тоҷикистон таъин гардида, ба ш. Душанбе ба кор фиристонда шуд.
 
!!Оила!!
 
Бори аввал Шириншоҳ дар деҳаи худаш ба яке аз хешовандони дураш издивоҷ кард. Маҳз баъди хамин издивоҷ байни ӯ ва намояндаи ГПУ Островский гап гурехт ва Островский уроӯро сафи хизбҳизб хоричхориҷ кард, ки дар инбораин бора киссаи қиссаи ачибе аҷибе аст. Вале ШироншохШироншоҳ аз зани аввалааш зуд чудоҷудо шуд. Ситорааш рост наомад едеё деги мухаббаташонмуҳаббаташон начушиднаҷӯшид, её завчаашзавҷааш бо у ӯ Тошканд рафтан нахост, маълум нест. Аммо як чиз равшан ва аенаён аст, ки ходимони хизбиюҳизбию давлатиии он солхосолҳо аз миллатхоимиллатҳои дигар мекушиданд, ки барои наздиктар шудан русхомиллатирусҳомиллати хокимҳоким, бехтарбеҳтар донистан урфу одат ва забони онхоонҳо ва пайдо кардани наздикии кавмиюқавмию зуд боло рафтан аз нардб-бонинардббони мансабу манзалат ва сахмисаҳми шахсишахсӣ гузоштан дар ,,"интернасионализми интернасионализм пролетарипролетарӣ" бо занхои рус издивоч издивоҷ намоянд. ШохтемурШоҳтемур чунин фикрихорофикрхоро дошт е ё не, равшвнравшан нест. ИздивочиИздивоҷи дуввуми уӯ баъди хаштҳашт сол Рух рух дод. Ин дафъа вай зани русро хамсариҳамсари якумраи худ карорқарор дод.
Бори аввал Шириншох дехаи худаш ба яке аз хешовандони дураш издивоч кард. Махз баъди хамин издивоч байни у ва намояндаи ГПУ Островски гап
Дар бораи хаетихаёти оилавии ШохтемуруШоҳтемуру Александра Михайловна Киселова бародари
гурехт ва Островский уро сафи хизб хорич кард, ки дар инбора киссаи ачибе аст.Вале Широншох аз зани аввалааш зуд чудо шуд.Ситорааш рост наомад еде мухаббаташон начушид, е завчааш бо у Тошканд рафтан нахост, маълум нест. Аммо як чиз равшан ва аен аст, ки ходимони хизбию давлатиии он солхо аз миллатхои дигар мекушиданд, ки барои наздиктар шудан русхомиллати хоким, бехтар донистан урфу одат ва забони онхо ва пайдо кардани наздикии кавмию зуд боло рафтан аз нардб-бони мансабу манзалат ва сахми шахси гузоштан дар ,, интернасионализм пролетари бо занхои рус издивоч намоянд. Шохтемур чунин фикрихоро дошт е не равшвн нест. Издивочи дуввуми у баъди хашт сол Рух дод. Ин дафъа вай зани русро хамсари якумраи худ карор дод.
Александра – Прохор Михайлович ба мо маълумоти муфасалмуфассал дод.
Дар бораи хаети оилавии Шохтемуру Александра Михайловна Киселова бародари
 
Александра – Прохор Михайлович ба мо маълумоти муфасал дод.
Ба хонаи Прохор - амак бо маслихатимаслҳиати ДавлвтДавлат Худоназаров рафтем. Ба у пешаки
токчазанг задем. Сипас роҳбаладамон Рустам писари Шириншоҳ моро рост ба хона бурд. Муйсафедон Прохор Михайлович ва Анна руи Ивановна миз интизорамон хам буданд. Анна-хола дастурхонро бо таомҳои лазизи русӣ ороста буд. Хонаи Прохор хоксорона оро ёфтааст. Ягона чизе, ки дар хонаи у бисёр ба чашм мерасид, ин китоб аст, китобхое, ки барояшон дар ҷевон ҷо намондааст,дар тоқча ва руйи миз ҳам гарамғарам шудаанд. Рустам моро муарифимуарифӣ кард. Хамрохамҳамроҳам собиксобиқ мудири бойгонии хизбииҳизбии комитети вилоятии хизбҳизб КамчибекҚамчибек НассилобековНасиллобеков максадимақсади омаданамонро фахмонданифаҳмонданӣ шуд, ки Прохор амак гуфт. СухбатСӯҳбат аз сари дастархон огоз ефтёфт. Прохор ба сини 88 кадамқадам монда бошад хамҳам ханузҳануз бардаму бокувватбоқувват ба назар мерасад. Аз хамаҳама мухимашмуҳимаш хотираи уӯ хеле тоза аст.У Ӯ рузхорӯзҳо, таъриххотаърихҳо, вокеотвоқеот, одамонро равшан едёд дорад. Прохор шояд хеле бардаму нерумантарнерӯмандтар мебуд, агар дах даҳ сол расоро дар махбасхои маҳбасхои захдори заҳдори сталини сталинӣ сипари сипарӣ намекард. УроӮро хамҳам мисли хохарашхоҳараш М. Киселова хамсариҳамсари ШириншохШириншоҳ барои алокаалоқа ва наздикиназдикӣ доштан бо "душмани халк халқ" ва дигар рафторхои зиди"зидди давлвтидавлвтӣ" ба хабсҳабс гирифта буданд. Прохор дар оилаашон фарзанди панчумпанҷум буд. Фарзандонро асосан модарашон Евдокия - хола калон кард. Падарашон Михаил Киселев, ки ба охангариоҳангарӣ шуглшуғл варзида., Дардар яке аз заводхоизаводҳои Москва кор мекард ва шухратшӯҳрат хамҳам дошт, ханузҳанӯз то инкилоб бо кадом сабабе оилаашро партофта, озими Кафкоз шуд ва дар хамонҳамон чоҷо хонаводаи дигаре ташкил дод. АлокаиАлоқаи уӯ бо фарзандонаш тамоман гусаста гардид. Евдокия хола фарзандони худашро хеле хуб тарбия карда ба воя расонд.Хамаашон Ҳамаашон хонда, сохибихтисоссоҳибихтисос гаштанд, аз рузирӯзи аввал Инкилоби Октябрро хуш пазируфта дар пойдор кардани хаетиҳаёти нав дар каториқатори фаъолони бехтаринбеҳтарин буданд. Александр духтари калонии оиларо аз хурдихурдӣ хаетиҳаёти мардуми машрикзаминмашриқзамин ба худ чалбҷалб карда буд. УӮ дар ин бора китобхоикитобҳои зиедезиёде мехонд, хамешаҳамеша бо шавк шавқ дар бораи ШаркШарқ маводи гуногун чамъҷамъ мекард.
занг задем. Сипас рохбаладамон Рустам писари Шириншох Моро рост ба хона бурд. Муйсафедон Прохор Михайлович ва Анна Ивановна интизорамон буданд. Анна-Холла дастурхонро бо таомхои лазизи руси ороста буд. Хонаи Прохор хоксорона оро ефтааст. Ягона чизе ки дар хонаи у бисер ба чашм
 
мерасид ин китоб аст, китобхое, ки барояшон дар чевон чо намондаааст.дар
сахрохиШириншоҳ он замон дар колхозиДушанбе дар раставувазифаи кучахокотиби дуюми Комитети Маркази Ҳизби Комунисти Точикистон кор мекард. Ҳамеша серкор буд, вале дар онвақт чоеёфта, дар кисаҳроҳои колхози мардумраставу кӯчаҳо, дар он ҷое, ки мардум буд, вохуриховохӯриҳо мегузаронд. Ин услуби кори Шохтемур Шоҳтемур буд. УӮ, ки худ аз оилаи оддиоддӣ ва камбагаликамбағали кухистоникӯҳистонӣ баромада буд, табиатан одами хоксор зиндадил хушмуомила буд. МахзМаҳз таввасути чунин хислатхохислатҳо уӯ аз дарди дили мардуми одди оддӣ бохабар мегашт ва барои фаъолияти минбадааш накшахоинақшаҳои мушаххас мекашид.
токча ва руи миз хам гарам шудаанд. Рустам моро муарифи кард. Хамрохам собик мудири бойгонии хизбии комитети вилоятии хизб Камчибек Нассилобеков максади омаданамонро фахмондани шуд, ки Прохор амак гуфт. Сухбат аз сари дастархон огоз ефт. Прохор ба сини 88 кадам монда бошад хам хануз бардаму бокувват ба назар мерасад. Аз хама мухимаш хотираи у хеле тоза аст.У рузхо, таъриххо, вокеот, одамонро равшан ед дорад. Прохор шояд хеле бардаму нерумантар мебуд агар дах сол расоро дар махбасхои захдори сталини сипари намекард. Уро хам мисли хохараш М. Киселова хамсари Шириншох барои алока ва наздики доштан бо душмани халк ва дигар рафторхои зиди давлвти ба хабс гирифта буданд.Прохор дар оилаашон фарзанди панчум буд. Фарзандонро асосан модарашон Евдокия- хола калон кард. Падарашон Михаил Киселев, ки ба охангари шугл варзида. Дар яке аз заводхои Москва кор мекард ва шухрат хам дошт, хануз то инкилоб бо кадом сабабе оилаашро партофта озими Кафкоз шуд ва дар хамон чо хонаводаи дигаре ташкил дод. Алокаи у бо фарзандонаш тамоман гусаста гардид. Евдокия хола фарзандони худашро хеле хуб тарбия карда ба воя расонд.Хамаашон хонда, сохибихтисос гаштанд, аз рузи аввал Инкилоби Октябрро хуш пазируфта дар пойдор кардани хаети нав дар катори фаъолони бехтарин буданд. Александр духтари калонии оиларо аз хурди хаети мардуми машрикзамин ба худ чалб карда буд. У дар ин бора китобхои зиеде мехонд, хамеша бо шавк дар бораи Шарк маводи гуногун чамъ мекард.
Ҷавонзани зебои аврупоие, ки дар тан либоси хоксорона дошт ва дар назди идораи ӯ бо марди деҳқонамое сӯҳбат мекард, диқаташро ҷалб намуд. Духтар бо лафзи ширин тоҷикӣ сухан мекард. Шириншоҳ истоду як бори дигар бодиқат гӯш андохт. Дар такаллуми духтар ба ҷуз талафузи руссӣ баъзе овозҳои тоҷикӣ хатое дигар набуд. Шоҳтемур ноаён қаду баст, чеҳра ва ҳаракати духтарро аз назар гузаронд.
Шириншох он замон дар Душанбе дар вазифаи котиби дуюми Комитети Маркази
Ачиб , маълум, ки духтарак точиктоҷик нест, вале забони точикиротоҷикиро дар кучокуҷо ин кадар хуб. Едёд гирифааст,-аз дил гузаронд ШохтемурШоҳтемур. Дар вучудивуҷуди ШириншохШириншоҳ кадом як хиссиетеҳиссиёте ба вучуд омада барои бо духтар хамсухбатҳамсӯҳбат шудан водораш менамуд.
Хизби Комунисти Точикистон кор мекард. Хамеша серкор буд, вале вакт ефта, дар
сахрохи колхози раставу кучахо, дар он чое ки мардум буд, вохурихо мегузаронд. Ин услуби кори Шохтемур буд. У, ки худ аз оилаи одди ва камбагали кухистони баромада буд, табиатан одами хоксор зиндадил хушмуомила буд. Махз таввасути чунин хислатхо у аз дарди дили мардуми одди бохабар мегашт ва барои фаъолияти минбадааш накшахои мушаххас мекашид.
Чавонзани зебои аврупоие, ки дар тан либоси хоксорона дошт ва дар назди идораи у бо марди дехконамое сухбат мекард, дикаташро чалб намуд. Духтар бо лафзи ширин
точики сухан мекард.Шириншох истоду як бори дигар бодиккат гуш андохт.Дар такалуми духтар ба чуз талафузи русси баъзе овозхои точики хатое дигар набуд.Шохтемур ноаен каду баст, чехра ва харакати духтарро аз назар гузаронд.
Ачиб маълум, ки духтарак точик нест, вале забони точикиро дар кучо ин кадар хуб. Ед гирифааст,-аз дил гузаронд Шохтемур. Дар вучуди Шириншох кадом як хиссиете ба вучуд омада барои бо духтар хамсухбат шудан водораш менамуд.