Боҳомо: Тафовут байни таҳрирҳо

|Номи тоҷикӣ = Иттиҳоди Ҷазираҳои БагамБағам

|Рӯзи истиқлолиятистиқлол = [[10 июл]]и [[1973]]

'''БагамБағам''' ({{lang-en|Bahamas}}), '''Ҷазираҳои БагамБағам''' ({{lang-en|Bahama Islands}}), номи пураи расмӣ — '''Иттиҳоди Ҷазираҳои БагамБағам''' ({{lang-en|Commonwealth of the Bahamas}}) — [[давлат]] дар [[Вест-Индия]]. Дар ҳайати [[Иттиҳодияи Британиёи Кабир]]. Дар галаҷазираҳои БагамБағам воқеъ гардида, тахминан аз 700 ҷазира иборат аст. Калонтарини онҳо: Андрос, Абакои Калон, БагамиБағами Калон, Абакои Хурд, Берри, Ню-Прови­денс. Масоҳати умумиаш 13864 км². Аҳолиаш 310 ҳазор нафар (2010). Пойтахташ шаҳри [[Нассо]] ([[Нассау]]) (дар ҷазираи Ню-Прови­денс).

Мувофиқи сарқонун сардори давлат — Маликаи [[Британиёи Кабир]]; намояндаи он дар БагамБағам генерал-губернатор мебошад. Мақоми қонунгузор — парламенти дупалатагӣ. Он аз сенат (16 аъзо, ки аз тарафи генерал-губернатор таъйин мешавад) ва палатаи маҷлис (40 аъзо, ки ба тариқи овоздиҳии умумихалқӣ ва пинҳонӣ ба муҳлати 5 сол интихоб мешаванд) иборат аст. Ҳокимияти иҷроия тобеи Шӯрои (Кабинети) вазирон буда, онро сарвазир, ки ҳамчун пешвои ҳизби дар интихоботи парламентӣ ғолибгардида аз тарафи генерал-губернатор таъйин мегардад, сарварӣ мекунад. Ҳокимияти судӣ аз Суди Олӣ, Суди шикоятӣ ва 15 Суди магистратии дараҷаи поёнӣ иборат мебошад. БагамБағам узви Созмони Дӯстӣ, [[СММ]] ва ташкилотҳои махсусгардонидашудаи он, Бонки рушди байниамрикоӣ, Бонки рушди Кариб аст.

Ҷазираҳои БагамБағам сатҳи ҳамвор дошта, асосан аз оҳаксанги марҷонӣ таркиб ёфтаанд ва хусусияти карстӣ доранд. Макони арагонит мебошад. Иқлимаш тропикии пассатист. Ҳарорати миёнаи декабр — февр. 210С (дар Шимол 190С), июл — август 240С (дар Ҷануб 320С). Дар як сол тақр. 310 рӯз офтобӣ. Миқдори миёнаи боришоти солона аз Шимол ба Ҷануб кам шуда, аз 1600 мм то 1100 мм мерасад. Моҳи аз ҳама сербориш — октябр (206 мм), аз ҳама хушк — декабр (33 мм). Дар қисми шимолии БагамБағам барф, баъзан борони сел меборад (барфи охирин соли 1975), аммо зуд-зуд тӯфон рӯй медиҳад. Дарёҳо хеле кам, кӯлҳои шӯр бисёранд, ки ба баҳр мепайванданд. Оби ошомиданиро аҳолӣ аз чоҳҳои карстӣ мегирад. Дар ҷазираи Ню-Провиденс ширин кардани обҳои баҳр бо иқтидори 10 ҳазор м3 дар як шабонарӯз ба роҳ монда шудааст. Майдони ҷангалзор дар ҷазираҳои Абако, Андрос, БагамиБағами Калон, Ню-Провиденс боқӣ мондаанд, ки 32%-и масоҳ. мамлакатро ташкил медиҳанд. Хокаш сурхтоби латеритӣ. Буттазорҳои серхори ҳамешасабз бештар буда, қисми зиёди майдонро бешаҳои санавбар ишғол кардаанд. Ҳайвоноташ кам. Еноти ваҳ­шии БагамБағам ягона дарандаи ваҳшии Вест-Индия мебошад. Кӯршаб­паракҳо, калтакалос ва сусморҳо мавҷуданд. Дар БагамБағам парандаҳои кӯчӣ зиёданд: мурғобии ёбоӣ, ғоз ва бутимор (фламинго, рамзи миллии БагамБағам), 28 навъи парандаҳо эндемикианд, аз ҷумла тӯтии маҳаллӣ. Барои ҳифзи ҷангалзор ва олами ҳайвонот 12 боғу мамнуъгоҳ (бузургтаринаш дар ҷазираҳои Абакои Калон ва Инагуаи Калон) мавҷуданд.

Аҳолии ҷазираҳои БагамБағам асосан багамиҳояндбағамиҳоянд (85 %) — аз авлоди ғуломони зангӣ; 10 % — [[инглисҳо]]и маскуншуда ва боқимонда аз [[Осиё]] ва мамлакатҳои испанизабони Амрикои Лотинӣ. Аҷдоди багамиҳобағамиҳо ба қабилаҳои гуногуни [[Африқо]] мансуб буда, онҳоро аз он ҷо мустамликадорони англис дар асрҳои 17-19 овардаанд. Забони расмӣ — [[Забони англисӣ|англисӣ]]. Аксарияти диндорон католиканд. Аҳолиаш нобаробар ҷой гирифтааст, 70%-и аҳолӣ дар ҷазираи Ню-Провиденс ва 15 % дар ҷазираи БагамиБағами Калон маскун шудаанд. Зичии миёнаи аҳолӣ дар 1 км² — 22,4 нафар. Дарозумрӣ ба ҳисоби миёна — 65,6 сол, аз ҷумла занҳо — 69,1 ва мардҳо — 62,2.

Иқтисодиёти БагамБағам аз соли 1950 дар соҳаи хиз­матрасонӣ тахассус пайдо кардааст. Ба соҳаи сайёҳӣ баъди солҳои 60 садаи XX хидматрасонии молиявӣ (бонкӣ) илова гардид. Аз нисф зиёди аҳолии мамлакат ба тиҷо­рати сайёҳӣ машғул аст. Сайёҳон бештар аз Амрико меоянд. Моҳидорӣ, истеҳсоли намак, нафт, семент, машрубот ва саноати дорусозӣ тараққӣ кардааст. Асосан ананас, помидор, картошка ва мева парвариш мекунанд. Аксари соҳаҳои иқтисодиёт зери назорати сармояи хориҷӣ мебошанд.

Ҷазираҳои БагамБағам соли 1492 аз тарафи Христофор Колумб кашф гардида, сокинони аввалини он тахминан аз садаи 9 маскун буданд. То замони кашф гардидани БагамБағам аз тарафи аврупоиён дар он ҷо 40 ҳазор нафар зиндагонӣ мекарданд. Соли 1718 БагамБағам мустамликаи Британия шуд. Соли 1781 аз тарафи испаниҳо тасарруф гардид ва соли 1783 боз ба ихтиёри Британия гузашт. Соли 1781 дар Британияи Кабир ғуломфурӯшӣ манъ карда шуд ва дар БагамБағам низ ғуломонро озод карданд. Тибқи Конститутсияи нав соли 1964 БагамБағам ба ҳуқуқи худидоракунии дохилӣ соҳиб гардид. Аз соли 1973 БагамБағам давлати соҳибистиқлол дар ҳайати Иттиҳоди Британия мебошад.

Воситаҳои ахбори омма озоданд ва аз тарафи давлат ҳеч гуна маҳдудият нисбат ба онҳо ба назар намерасад. Ягона ширкати телеви­зионӣ — ZNS Bahams, ки аз тарафи Корпоратсияи радио ва телевизиони БагамБағам маблағгузорӣ мешавад, бо ҳукумат ҳамкорӣ дорад. Рӯзномаҳои «The Bahama Jour­nal», «Freeport New The Nassau Guardian» ва «The Tri­bune» ҳафтае 2 маротиба нашр мешаванд.

[[Гурӯҳ:Ҷазираҳои БагамБағам]]