Википедиа

Ҷуғрофиё: Тафовут байни таҳрирҳо

Browse history interactively
← Фарқияти аввалинаФарқияти баъдина →
Content deleted Content added
ВизуалӣВики-матн
х →‎top: ислоҳи вожаҳо using AWB
No edit summary
Барчасбҳо: вироиш тавассути телефони ҳамроҳ вироиш тавассути мурургари телефони ҳамроҳ Advanced mobile edit
Сатри 1:
[[Акс:Physical world.jpg|right|410px]]
'''ЧуғрофиёҶуғрофиё''' ё '''География''' (аз калимаи [[забони юнонӣ|юнонӣ]]и γεωγραφία гирифташудагирифта тасвирнамуданишуда тасвир намудани замин мебошад) — илм дар бораи замин, дар бораи харакати замин, ҷойгир шавииҷойгиршавии замин ҳамчун саёрасайёра дар ситема офтобиофтобӣ, дар бораи шакли замин, сохт ва релефи замин, дар бораи [[атмосфера]]и [[замин]] ва дар бораи хаётиҳаёти [[органики]]и он маълумот медихадмедиҳад. География чамъиҷамъи маълумот ва холатҳолат буда, аз тарафи як каторқатор илмҳо илмхокор коркардакарда бароварда мешавад ва хаётиҳаёти руирӯйи заминро хаматарафаҳаматарафа меомузадмеомӯзад.
 
Маҷмӯи ба ҳам алоқаманди илмҳо оид ба табиат (географияи табиӣ) ва ҷамъият (географияи иқтисодӣ), ки комплексҳои территориявии иабиӣ ва истеҳсолиро бо мақсадисамаранокмақсади самаранок истифода бурдани сарватҳои табиӣ ва оқилона ҷойгиркунонии истеҳсодотистеҳсолот меомӯзад. Илмҳои табиатшиносию географигеографӣ ба географияи табиии умумиумумӣ (заминшиносии умуми) ва географияи табиии регионалирегионалӣ (ландшафтшиносиландшафтшиносӣ) чудоҷудо мешавад.
 
Географияи табиии умумиумумӣ конуниятиқонунияти умумии сохт, таркиб, динамика ва табакаи географии Замин; географияи табиии регионалирегионалӣ конуниятиқонунияти комплексҳои территориявии табииро тадқиқ менамояд.
 
Географияи иктисодииқтисодӣ бошад, конуниятиқонунияти чийгиркунонииҷойгиркунонии истехсолотистеҳсолот, шароит ва хусусиятҳои тараккиётитараққиёти онро дар мамлакат ва нохияҳоиноҳияҳои гуногун меомузадмеомӯзад. Объекти тадқиқоти географияи табии ва иктисоди гуногун буда, яке аз руйи конунҳои табиат, дигаре дар асоси конунҳои чамъият инкишоф ёбал хам, дар байни онҳо алокаи мустахкаме хаст. Асоси ин алокаманди дар он аст, ки таъсири фаъолияти инсон ба табиат ба назар гирифта шуда, ба истехсолоти чамъияти аз нуктаи назари шароитҳои реалии табии бахо дода мешавад. Дар алокамандии географияи табиию иктисоди аз як тараф ва як катор илмҳои шабех аз тарафи дигар геохимияи ландшафтхо, кишваршиноси, этнография, демография, географияи табии, таърихи ва ғайра инкишоф меёбанд.
География хамяун илм дар давраи сохти гуломдори дар Миср, кишварҳои Осиёи Пеш, Ҳиндустон, Хитой, дертар дар Юнон ва Рим ру ба инкишоф ниход. Он вактхо география бештар хусусияти тасвири дошт. Маълумотҳои онро баои бахрнаварди, тичораи, корҳои харби ва идораи мамлакат истифода мебурданд. Исбот гардидани куррашаклии Замин ва мавчудияти минтакаҳои иклими комёби бузурги географияи хамонвакта буд. Олтмон — географҳои машҳури дунёи бостон ([[Ҳеродот]] ва [[Страбон]]), ки ҳанӯз географияро аз таърихи халқхо чудо намекарданд (инчунин [[Арасту]], [[Эратосфен]] ва [[Дикеарх]]), аввалин бор дарозии дарачаи меридианро чен карданд. Птолемей (Батлимус) харитаи территориявие тартиб дод, ки он аз укёнуси Атлантик то ба Хинд ва аз Скандинавия то болооби Нилро дарбар мегирифт. ДАр ибтидои асрҳои миёна география махсусан дар кишварҳои шарқи Араб ва [[Чин]] равнак ёфт; дар инкишофи география хиссаи олимони [[Осиёи Миёна]] низ хеле калон аст. Нишонаҳои аввалини афкори географии халқҳои [[Осиёи Миёна]] ва [[Эрон]] дар ёдгориҳои кадими (навиштачоти кухи Бесутун, барелефҳои Исфахон, кандакории кухи Дамованди Хамадон, катибаҳои руйидевории шаҳрҳои кадимии Панчакент, Тирмиз, Марв ва Бомиён) акс ёфтаанд.
 
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Ҷуғрофиё"