Адабиётшиносӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
х бознависии садаҳо ба ададҳои румӣ using AWB
х ислоҳи вожаҳо using AWB
Сатри 21:
* «Қобуснома»-и [[Унсурулмаолии Кайковус]],
* «Чаҳор мақола»-и [[Низомии Арӯзии Самарқандӣ]] (1158),
* «АсосАсосу-улл-иқтибос»-и (1258) Насируддини Тусӣ
 
=== масъалаҳои балоғат ва суханварӣ ===
Китобу рисолаҳои бахшида ба масъалаҳои балоғат ва суханварӣ дар садаи XI пайдо шуданд.
 
Муҳаммад ибни Умари Родуёнӣ «ТарҷумонТарҷумону-улл-балоға»-ро (1114) ба масъалаҳои бадеиёти сухан, таҳлили санъатҳои бадеии ташбеҳ, истиора, таҷнис, тазод, таносуби сухан ва ғайра бахшид ва нукоти муҳимме роҷеъ ба шеъри шоирон арз кард.
 
Шамс Қайси Розӣ дар «Ал-Мӯъҷам фӣ маойири ашъор-ил-Аҷам» аз илмҳои арӯз, қофия ва бадеъ баҳс ороста, дар бораи вазифаҳои шеър, қофия ва хелҳои он, санъатҳои бадеӣ ва анвои шеър (қасида, рубоӣ, маснавӣ ва ғайра) мулоҳизаҳо рондааст.
 
=== Масъалаҳои назарияи наср ===
Масъалаҳои назарияи наср дар «Чаҳор мақола»-и Низомии Арӯзӣ, «ҶавомеъҶавомеъу-улл-ҳи­коёт»-и Муҳаммад Авфӣ матраҳ шудаанд.
 
Китоби Муҳаммад Авфии Бухороӣ «ЛубобЛубобу-улл-албоб» қадим­тарин тазкира дар адабиёти форс-тоҷик ба шумор меравад.
 
Авфӣ дар ин тазкира оид ба бисёр масъалаҳои адабиёт таваққуф намуда, доир ба рӯзгор ва осори қариб 300 нафар шоирон (аз аввалин шоири форсигӯй то замони худаш) маълумот додааст ва ашъори шоиронро нақди илмии бадеӣ кардааст.
Сатри 40:
Ба адабиётшиносии нимаи дуюми асрҳои 12 — 15 китобҳои зерномбаршуда ва дигар маълум буданд:
* «Ҳадоиқ-ус-сеҳр фӣ дақоиқ-уш-шеър»-и Рашиди Ватвот,
* «МеъёрМеъёру-улл-ашъор», бахшҳои хитоба ва шеъри «АсосАсосу-улл-иқтибос»-и Насируддини Тӯсӣ,
* «Эъҷози Хусравӣ»-и Амир Хусрави Деҳлавӣ,
* «Меъёри нусратӣ»-и Шамси Фахри Исфаҳонӣ,
* «Рисолаи пирӯзӣ ва мақолаи нав­рӯзӣ»-и Наҷотии Нишопурӣ,
* «Дақо­иқ-уш-шеър»-и Тоҷулҳаловӣ,
* «ҲадоиқҲадоиқу-улл-ҳақоиқ»-и Шарафуддини Ромӣ
 
Дар ин давра адабиётшиносӣ чун ҷузъи таркибии улуми адабӣ ва адабиёти бадеӣ инкишоф ёфт ва адабиётшиносони хушсалиқае фаъолият доштанд.
Сатри 60:
{{main|Адабиётшиносии тоҷику форсии садаи XV}}
 
Адибони он замон дар илми қофия низ рисолаҳо навиштаанд, ки аксар «Рисолаи қофия» ё «ИлмИлму-улл-қавофӣ» ном доранд.
Аз рисолаҳои ин силсила асарҳои Абдурраҳмони Ҷомӣ «Рисолаи қофия» ва Атоуллоҳи Ҳусайнӣ «Рисола дар илми қавофӣ» машҳуранд.
 
Асарҳои Ҳусайн Воизи Кошифӣ «БадоеъБадоеъу-улл-афкор фӣ саноеъсаноеъу-улл-ашъор» ва Атоуллоҳи Ҳусайнӣ «Бадоеъ-ус-саноеъ» дар илми бадеъ таълиф шудаанд.
Атоуллоҳи Ҳусайнӣ бо номи «Такмил-ус-саноат» асари муфассале дошт.
 
Сатри 78:
 
Аз китобҳои назарӣ, дастурӣ ва амалии фанни иншо ва номанигорӣ китобҳои зерномбаршуда ҳарчанд дар маҳалҳои гуногун тасниф шудаанд, аз ҷиҳати услуб ба ҳам қаробат дошта, гоҳе дар атрофи қоидаҳои ин фан баҳс карда, асосан намунаҳои муросилоти шахсӣ, пурсишу посухҳои илмӣ, номаҳои давлатӣ ва ғайраро дар бар мегиранд:
* «МахзанМахзану-улл-иншо»-и Кошифӣ,
* «Тарассул»-и Аб­дуллоҳи Марворид,
* «МаншаъМаншаъу-улл-иншо»-и Абдулвосеи Низомӣ,
* «Руқаот ва муншаот»-и Ҳақирӣ,
* «Тарас­сул»-и Хоҷа Бурҳон,
* «МанозирМанозиру-улл-иншо»,
* «РиёзРиёзу-улл-иншо» ва «ҚавоидҚавоиду-улл-иншо»-и Маҳмуди Қовон.
 
Ҷомӣ ва Навоӣ низ маҷмӯаҳои руқаоти худро тартиб дода, онҳоро чун асари алоҳида дар куллиётҳояшон ҷой додаанд.
Сатри 107:
Дар асрҳои миёна адабиётшиносӣ бештар дар Шарқ — [[Хитой]], [[Ҳиндустон]], мамлакатҳои арабизабон ва форсизабон инкишоф ёфт.
 
Муҳаққиқон ва адабиётшиносони Шарқ бештар ба муносибати шаклу мазмун, омӯхтани шаклҳои бадеӣ ва хусусиятҳои сабку услуб таваҷҷӯҳтаваҷҷуҳ намуданд.
 
Аврупои Ғарбии асрҳои миёна даврони ҳукмронии иртиҷоии динӣ буд ва ин боиси инқирози илм, аз ҷумла афкори адабиётшиносӣ гардид.