Уолл-стрит: Тафовут байни таҳрирҳо

'''Уолл-стрит''' ({{Lang-en|Wall Street}}) — номи кӯчаи танг дар қисми поёнии Манҳеттени шаҳри [[Ню-Йорк|Ню-Йорк мебошад]] аст, ки аз Бродвей ба соҳили Ист-Ривер мебарад . Он маркази таърихии ноҳияи молиявии шаҳр ҳисобида мешавад. Ҷозибаи асосии кӯча Биржаи фонди Ню-Йорк мебошад . Ба маънои маҷозӣ, ин номи ҳам худи биржа ва ҳам дар маҷмӯъ дар тамоми бозори саҳҳомии [[Иёлоти Муттаҳидаи Амрико|ИМА]] мебошад. Худи ноҳияи молиявиро баъзан Уолл Стрит-стрит низ меноманд.

Дар [[Иттиҳоди Шӯравӣ]] номи кӯча ба маънои ошкоро манфӣ буд ва дар ВАО ҳамчун синоними сиёсати хориҷии ИМА истифода мешуд <ref>''[[Овинников, Ричард Сергеевич|Овинников Р. С.]]'' Уолл-Стрит и внешняя политика. — М.: Международные отношения, 1980. </ref>.

BNY Mellon, вориси қадимтарин Бонки Ню-Йорк, ки соли 1784 аз ҷониби Александр Ҳэмилтон таъсис ёфтааст, дар ҳамсоягии Биржаи Ню-Йорк, дар суроғаи Уолл-стрит 1 ҷойгир аст. Дигар ҷолиби диққати ин кӯча азин бинои Толори Федералӣ иборат аст, ки дар он маросими савгандёдкунии Президенти нахустини Иёлоти Муттаҳида [[Ҷорҷ Вашингтон]] соли 1789 баргузор шуда буд.

Аксарияти муассисаҳои бузурги молиявии Ню -Йорк акнун идораи марказии худро дар Уолл Стрит-стрит надоранд ва ба дигар минтақаҳои Манҳеттени поёнӣ ва миёна, [[Коннектикут]] ё [[Ню-Ҷерсӣ]] кӯчиданд. Масалан, яке аз мастодонҳои молиявӣ, ки дар ин кӯча дафтари корӣ дошт, JPMorgan Chase, бинои Уолл-стритро моҳи ноябри соли 2001 ба бонки олмонии Deutsche Bank фурӯхтааст.

Номи кӯча аз девори шаҳр, ки дар асри 17 сарҳади шимолии шаҳри Амстердами Нидерланд (яке аз номҳои аввалини Ню-Йорк) буд, омадаастпайдо шудааст. Дар солҳои 1640-ум палиса ва деворе, ки аз тахтаҳо сохта шуда буданд, сокинони колонияро ҷудо карда буданд <ref name="Sullivan">[The History of New York State, Book II, Chapter II, Part IV.] Editor, Dr. James Sullivan, Online Edition by Holice, Deb & Pam. Retrieved 20 August 2006.</ref>. Баъдтар, бо фармони ширкати Вест-Ҳинд, губернатори мустамликаи Голландия Питер Стуйвант бо истифода аз меҳнати ғуломон <ref>[http://www.slaveryinnewyork.org/PDFs/White_New_Yorkers.pdf White New Yorkers in Slave Times] New York Historical Society. Retrieved 20 August 2006. (PDF)</ref> як паласаи қавитар сохт. То замони ҷанг бо Англия, девори мустаҳками 12 фут (тақрибан 4 метр) чӯбу замин бо паласадҳои соли 1653 сохта шуда мустаҳкам карда шуд <ref name="timeline">[http://www.pbs.org/wgbh/amex/crash/timeline/ Timeline: A selected Wall Street chronology] [[Public Broadcasting Service|PBS]] Online, 21 October 2004. Retrieved 20 August 2006</ref> . Девори сохта сокинонро аз ҳамлаҳои қабилаҳои индейӣ, мустамликадорони Англияи нав ва артиши Бритониё муҳофизат мекард. Дар [[Соли 1685|соли 1685,]] сокинон қад-қади деворро мумфарш карданд , ки онро Уолл-стрит номиданд, ки маънои аслии он «кӯчаи девор» мебошад. Соли [[Соли 1699|1699]] деворро англисҳо хароб карданд <ref name="Tours">New York City Tours [http://www.tour-new-york-city.com/TourNewYorkCityWallStreet.php Wall Street & The New York Stock Exchange] Прочитано 2007-11-28</ref>.

Дар [[Соли 1889|соли 1889,]] гузориши бозори саҳҳомӣ "''Мактуби нисфирӯзии муштариён" номи'' ''The Wall Street Journal-ро,'' номи худро аз кӯча гирифт. Ин рӯзномаи бонуфузи ҳаррӯзаи тиҷорӣ айни замон дар шаҳри Ню-Йорк нашр мешавад <ref>[http://www.dowjones.com/TheCompany/History/History.htm DOW JONES HISTORY — THE LATE 1800s] 2006 Dow Jones & Company, Inc. Retrieved 19 August 2006.</ref> ва ба Dow Jones &amp;amp; Company тааллуқ дорад.

Уолл Стрит, 23, соли 1914 сохта шудааст ва бо номи "Хонаи ''Морган''" маъруф аст, солҳои тӯлонӣ муҳимтарин суроға дар низоми молии Амрико буд. Нисфирӯзии 16 сентябри соли 1920 бомба дар даромадгоҳи бино таркид, ки дар натиҷа 40 нафар кушта ва тақрибан 400 нафар маҷрӯҳ шуданд. <ref name="NewYorkPress">New York Press. William Bryk [http://www.nypress.com/print.cfm?content_id=3756&author_id=6 Big Bang on Wall Street] {{Wayback|url=http://www.nypress.com/print.cfm?content_id=3756&author_id=6|date=20080411135132}} Прочитано 2007-11-28</ref> Чанде пеш аз инфиҷор, дар як қуттии почтаи кунҷи Бродвей ва Сидари Сиёҳ мактуби огоҳӣ гузошта шуда буд, ки дар он чунин навишта шуда буд: «"Дар ''хотир доред, мо дигар ба ҳамдигар таҳаммул нахоҳем кард. Маҳбусони сиёсиро озод кунед ё мутмаин бошед, ки ҳамаи шумо хоҳед мурд. Муборизони Анархисти Амрико''". <ref name="»translate1»">Remember we will not tolerate any longer. Free the political prisoners or it will be sure death for all of you. American Anarchists Fighters</ref> Гарчанде ки дар бораи кӣ ва барои чӣ ин корро карда бошадбошанд ҳам, назарияҳои зиёде мавҷуд буданд, баъд аз 20 сол, ФБР парвандаро соли 1940 бе ёфтани ҷинояткорон баст.

Соли 1929 ба истилоҳ "Панҷшанбеи сиёҳ" — суқути молиявии биржаи фондӣ ва Депрессияи Бузургро, ки баъд аз он рух дод, овард. Дар байни 24 ва 29 октябр, нархи саҳмияҳо дар биржа паст коҳиш ёфтанд ва дар байни тоҷирон ваҳм ба амал омад. [[Миёнгини санъатии Доу Ҷунз|Индекси Dow Jones]] арзиши худро танҳо дар соли 1955 баргардонд <ref>[http://finance.yahoo.com/q/ta?s=%5EDJI&t=my&l=on&z=l&q=l&p=&a=&c= Quotes for ^DJI] Yahoo! Finance</ref>. Дар давраи депрессияи бузург, минтақа ба ҳолати рукуд афтод. Сохтмони [[Маркази ҷаҳонии савдо|Маркази Ҷаҳонии Тиҷорат]] дар солҳои [[Соли 1966|1966]] — [[Соли 1970|1970]], ки аз ҷониби ҳукумат маблағгузорӣ мешавадмешуд, танҳо бо мақсади ҳавасманд намудани рушди иқтисодӣ дар ин минтақаи шаҳр пешбинӣ шуда буд <ref>Federal Emergency Management Agency (May 2002). «Chapter 1», [http://www.fema.gov/rebuild/mat/mat_fema403.shtm World Trade Center Building Performance Study] {{Бойгонишуда|url=https://web.archive.org/web/20110728162901/http://www.fema.gov/rebuild/mat/mat_fema403.shtm|date=2011-07-28}} Прочитано 2007-11-28</ref>.