Паранда: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
х →Сарчашма: clean up using AWB |
No edit summary |
||
Сатри 1:
{{Таксон
| image file = <imagemap>
'''Парандаҳо''' яке аз машҳуртарини синфи олами ҳайвонот мебошанд. Ягона мавҷудоти зинда дар табиат мебошанд, ки организми онҳо дар вақти нафаскаши гази [[оксиген]]ро ду маротиба қабул мекунад. Яъне, вақте ки онҳо нафас мекашанд, шуши онҳо аз гази оксиген пур мешавад ва қисми зиёдатии ҳаво ба халтаҳои [[шуш]], ки дар қисми оқиби шуш ҷойгиранд, меравад ва ҳангоме ки онҳо нафасро мебароранд, гази оксигене, ки дар ҳалтаҳои шуш буд, ба шуш мегузарад, барои ҳамин организми онҳо гази оксигенро ду маротиба қабул мекунад. Танаи парандаҳоро [[пар]] пӯшонида аст. Парҳо дар [[ҳаёт]]и парандаҳо аҳамияти калон дорад. Мисол: аввалинаш ҳамин аст, ки парандаро аз таршавӣ нигоҳ медорад, дувум аз ҳамагуна таъсироти беруна муҳофизат мекунад ва савум парандаро дар фасли [[зимистон]] аз хунуки муҳофизат мекунад.▼
Акс:Bird Diversity 2013.png|300px
rect 0 0 333 232 [[Краснохохлый турако]]
rect 0 232 333 470 [[Белоплечий орлан]]
rect 0 696 333 470 [[Сизый голубь]]
rect 0 928 333 700 [[Шлемоносный казуар]]
rect 0 1160 333 930 [[Субантарктический пингвин]]
rect 0 1392 333 1160 [[Actinodura strigula]]
rect 666 0 333 232 [[Китоглав]]
rect 666 232 333 470 [[Восточный венценосный журавль]]
rect 666 696 333 470 [[Калипта Анны]]
rect 666 928 333 700 [[Trichoglossus moluccanus]]
rect 666 1160 333 930 [[Серая цапля]]
rect 666 1392 333 1160 [[Филин]]
rect 999 0 666 232 [[Белохвостый фаэтон]]
rect 999 232 666 470 [[Обыкновенный павлин]]
rect 999 696 666 470 [[Тупик (птица)|Тупик]]
rect 999 928 666 700 [[Красный фламинго]]
rect 999 1160 666 930 [[Голубоногая олуша]]
rect 999 1392 666 1160 [[Радужный тукан]]
</imagemap>
| regnum = Ҷонварон
| rang = Класс
| latin = Aves
| author = [[Линней, Карл|Linnaeus]], [[1758 год в науке|1758]]
| children name = [[Инфракласс]]ы
| children =
* [[Бескилевые]] (Paleognathae)
* [[Новонёбные]] (Neognathae)
| Возник = 121
| wikispecies = Aves
}}
▲'''Парандаҳо''' {{L6e|la|Aves}} — яке аз машҳуртарини синфи олами ҳайвонот мебошанд. Ягона мавҷудоти зинда дар табиат мебошанд, ки организми онҳо дар вақти нафаскаши гази [[оксиген]]ро ду маротиба қабул мекунад. Яъне, вақте ки онҳо нафас мекашанд, шуши онҳо аз гази оксиген пур мешавад ва қисми зиёдатии ҳаво ба халтаҳои [[шуш]], ки дар қисми оқиби шуш ҷойгиранд, меравад ва ҳангоме ки онҳо нафасро мебароранд, гази оксигене, ки дар ҳалтаҳои шуш буд, ба шуш мегузарад, барои ҳамин организми онҳо гази оксигенро ду маротиба қабул мекунад. Танаи парандаҳоро [[пар]] пӯшонида аст. Парҳо дар [[ҳаёт]]и парандаҳо аҳамияти калон дорад. Мисол: аввалинаш ҳамин аст, ки парандаро аз таршавӣ нигоҳ медорад, дувум аз ҳамагуна таъсироти беруна муҳофизат мекунад ва савум парандаро дар фасли [[зимистон]] аз хунуки муҳофизат мекунад.
Парандагон ба якчанд гурӯҳ ҷудо мешаванд: парандаҳои [[ҷангал]], парандаҳои [[дашт]] ва [[биёбон]], парандаҳои фазои кушод, парандаҳои ботлоқ ва обанборҳо, парандаҳои даррандаи шабона ва парандаҳои даррандаи рӯзона. Мисол: ба гурӯҳи даррандаи [[шаб]]она ҷуғз ва бумҳо мансубанд. Ин парандаҳо сайдашонро дар шаб шикор мекунанд. Сохти нӯли парандаҳо ба муҳити зист ва тарзи хӯрок хурданашон вобаста аст. Нӯли парандаҳои даррандаи шабона қат буда, [[чангол]]ҳо ва [[чашм]]они тез доранд. Узви [[босира]] ва [[сомеа]] дар ин парандаҳо хеле хуб инкишоф ёфтааст. Барои он ки онҳо дар шаб ба осони туъмаи худро бинанд ва сайд кунанд. Болу пари ин парандаҳо нарм аст.
== Сохт ==
[[Акс:Birdmorphology.svg|thumb|300px|Сохти берунаи парранда: 1 нӯл, 2 сар, 3 чашм, 4 гаҳвараи чашм, 5 Mantle, 6 Lesser coverts, 7 Scapulars, 8 Median coverts, 9 Tertials, 10 Rump, 11 Primaries, 12 Vent, 13 Thigh, 14 Tibio-tarsal articulation, 15 Tarsus, 16 Пойҳо, 17 Tibia, 18 Belly, 19 Flanks, 20 Сина, 21 Гардан, 22 Wattle]]
== Сарчашма ==
{{ЭСТ}}
| |||