Ҳоланд: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
х ислоҳи вожаҳо using AWB
Farorud (баҳс | ҳисса)
Сатри 33:
|Эзоҳот=
}}
'''Нидерландрланд''' ([[Подшоҳии Нидерланд]]) ([[Забони нидерландӣ|нидерландӣ.]]. Nederland) — [[кишвар]]е, ки аз ду қисм иборат аст, яке [[Аврупои Ғарбӣ]] ва ҷазираҳои [[Бонайре, Синт-Эстатиус ва Саба]] дар [[баҳри Кариб]] (инчунин Нидерландҳои Кариб ҳам меноманд). Дар [[Аврупои Ғарбӣ]] сарзамини Нидерланд дар соҳили [[Баҳри Шимолӣ]] ҷойгир аст (дарозии хати соҳил — 451 км), бо [[Олмон]] (577 км) ва [[Белгия]] (450 км). Якҷоя бо ҷазираҳои [[Аруба]], [[Кюрасао]] ва [[Синт-Мартен]], ки мақоми маъмурии махсус дорад (худидоракунии давлатӣ), Нидерланд ба '''[[Подшоҳии Нидерланд]]''' дохил ҳастанд. ([[Забони нидерландӣ|нидерландӣ]].Koninkrijk der Nederlanden). Муомилаи байни воҳидҳои маъмурии подшоҳӣ ба воситаи Хартияи [[Подшоҳии Нидерланд]] танзим мешавад, ки он [[соли 1954]] қабул шудааст.
 
== Таърих ==
Сатри 113:
 
== Иқтисодёт ==
== МардумАҳолӣ ==
{{Мақолаи асосӣ|Аҳолии Ҳоланд}}
 
[[Акс:Netherlands-demography.png|thumb|Аҳолии Ҳоданд (ҳаз. наф.) дар с. 1961—2003]]
 
Аҳолии кишвар ба вазъи июли соли 2017 17 084 719 нафарро ташкил медиҳад. Дар феҳристи кишварҳо аз рӯи аҳолӣ Нидерланд 66-умин ҷоро ишғол менамояд <ref>{{cite web |url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html?countryName=Netherlands&countryCode=nl&regionCode=eu&rank=60#nl |title = CIA — The World Factbook |lang = en |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110816232608/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html?countryName=Netherlands&countryCode=nl&regionCode=eu&rank=60 |archivedate = 2011-08-16 }}</ref>. Ба муқоиса бо дигар кишварҳои Аврупо аҳолии ин кишвар дар якуним асри гузашта босуръат афзоиш ёфтааст: 3 миллион сокинон дар соли 1850, 5 миллион — дар с. 1900-ум ва 16 миллионов — дар соли 2000-ум. Барои муқоиса: аҳолии [[Белгия]] дар ҳамин давра тақрибан ду маротиба афзоиш ёфтааст: аз 4,5 миллион маскун дар соли 1850 то 10 миллион дар соли 2000-ум.
 
Бо масоҳати 41543 км², тибқи маълумоти соли 2016, Нидерланд зичии аҳолии 405 нафар дар як километри квадратиро дорад<ref>{{cite web
|url = http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLEN&PA=37296eng&D1=68&D2=62&LA=EN&HDR=G1&STB=T&VW=T
|title = Population; key figures
|date = 2013-04-05
|website = StatLine
|publisher = [[Центральное статистическое бюро (Нидерланды)|Statistics Netherlands]]
|accessdate = 2013-10-09
|lang = en
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20140707013255/http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLEN&PA=37296eng&D1=68&D2=62&LA=EN&HDR=G1&STB=T&VW=T
|archivedate = 2014-07-07
}}</ref>. Бо чунин тарз, Нидерланд 15-умин давлат аз рӯи зичии аҳолист. Аз ҳама зич вилоятҳои зер маскун шудаанд: Ҳол­лан­дияи Шимолӣ, Ҳол­лан­дияи Ҷанубӣ ва Ут­рехт (зичии миёнаи аҳолӣ 1000 наф./км² ва зиёдтар; нишондиҳандаҳои баландтарин дар минтақаҳои сершаҳр – зиёдтар аз 2000 наф./км² нишон дода мешаванд)<ref name="автоссылка3" />. Аз ҳамин лиҳоз, Нидерланд яке аз кишварҳои рушдкардаи инфрасохтори нақлиёт ва иттило мебошад. [[Интернет|Интернетро]] 15,778 млн нафар<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html|title=The World Factbook — Central Intelligence Agency|publisher=www.cia.gov|lang=en|accessdate=2017-10-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170930065214/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html|archivedate=2017-09-30}}</ref> ё 93,1 %-и аҳолии кишвар истифода мебаранд — 34-ум ҷо дар ҷаҳон<ref>{{cite web |url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2153rank.html?countryName=Netherlands&countryCode=nl&regionCode=eu&rank=27#nl |title = 5 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120111075442/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2153rank.html?countryName=Netherlands&countryCode=nl&regionCode=eu&rank=27 |archivedate = 2012-01-11 }}</ref>. Дар Нидерланд дар солҳои 2002—2003 зиёда аз 10 млн телефони хонагӣ ва 12,5 млн телефони мобилӣ ба қайд гирифта шудааст. Дар кишвар беш аз 250 истгоҳи радио ва 21 истгоҳи телевизион (ҳамч. 26 ретранслятор) кор мекнуанд.
 
[[Файл:Queensday 2011 Amsterdam 26.jpg|thumb|Празднование [[День короля|Дня королевы]] (2011)]]
Дар Нидерланд ду гурӯҳи бумии аҳолӣ — ҳолландиҳову фризҳо, ва ҳамчунин шумораи зиёди муҳоҷирин зиндагӣ мекунанд. Таркиби этникии аҳолӣ: 80,7 % — ҳолландиҳо, 2,4 % — немисҳо, 2,4 % — индонезиҳо, 2,2 % — туркҳо, 2 % — суригамҳо, 2 % — марокашиҳо, 1,5 % — ҳиндуҳо, 0,8 % — антилианиҳо ва арубанҳо, ва 6,0 % — дигар гурӯҳҳои этникӣ. Таркиби аҳолӣ аз рӯи дину боварӣ: 33 % — [[протестант|протестантҳо]]<ref>{{cite web|url=https://www.nationmaster.com/graph/rel_pro_by_cou_pro_pro-religion-protestantism-country-protestants-protestant|title=Country comparisons: what stat did you mean?|publisher=www.nationmaster.com|accessdate=2017-10-05}}</ref> (ташкилоти калонтарини динии протестанӣ — Калисои протестантии Нидерланд (''Protestantse Kerk in Nederland'')), 31,27 % — [[католик|католикҳо]], 6 % — мусулмонон<ref>{{cite web |url = https://www.nationmaster.com/graph/rel_isl_per_mus-religion-islam-percentage-muslim |title = Islam percentage muslim statistics — countries compared — Nationmaster |archiveurl = https://web.archive.org/web/20100217124243/http://www.nationmaster.com/graph/rel_isl_per_mus-religion-islam-percentage-muslim |archivedate = 2010-02-17 }}</ref>, 0,6 % — ҳиндуиҳо, 0,5 % — буддоиён<ref>{{cite web |url = https://www.nationmaster.com/graph/rel_bud_by_cou_bud_of_bud-religion-buddhism-country-buddhists |title = By Country > Buddhism statistics — countries compared — NationMaster |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110903114910/http://www.nationmaster.com/graph/rel_bud_by_cou_bud_of_bud-religion-buddhism-country-buddhists |archivedate = 2011-09-03 }}</ref>, 2,2 % намояндагони дигар динҳо. Аҳолии Нидерланд қадбаландтарин дар олам аст: қади миёнаи мардон — 182,5 см, занон — 168,7 см<ref>{{Cite news|accessdate=2021-01-05|website=BBC News Русская служба|title=Как голландцы стали самой высокой нацией на планете, обогнав американцев|url=https://www.bbc.com/russian/vert-tra-55345897|author=Хейнс, Гэвин|date=|archiveurl=https://www.bbc.com/russian/vert-tra-55345897|archivedate=2021-01-05}}</ref>.
 
Ба ҳисоби 1 октябри соли 2020 муҳоҷирин ва наслҳояшон 4,3 миллион нафар, ё 24,5 %-и аҳолии кишварро ташкил карданд<ref>[https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-asiel-migratie-en-integratie/hoeveel-mensen-met-een-migratieachtergrond-wonen-in-nederland- Hoeveel mensen met een migratieachtergrond wonen in Nederland?<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
 
Миқдори одамони босавод аз синни 15 то 65 ба вазъи соли 2011 10 994 000 нафарро ташкил медиҳад. Дар Нидерланд таҳсилоти ройгони ҳатмӣ барои кӯдакону наврасон то синни 16 аст. Дар мактаби ибтидоӣ кӯдакони аз синни 5-сола (бо хоҳиши волидон аз синни 4) то 12 сола таҳсил мекунанд. Он бо гуногунии зиёди барномаҳои мактабӣ ва фанҳо фарқ мекунад. Дар мактаби миёна, ки барои кӯдакони 12 то шонздаҳсола ҳатмист, раванди дарсӣ на онқадар гуногуният дорад. Маълумоти олиро метавон дар коллеҷ (hogescholen), донишгоҳ ё Донишгоҳи кушода (таҳсили фосилавӣ ё шабона) ба даст овард. Дар кишвар 14 донишгоҳ<ref name="автоссылка3" /> (куҳантарин донишгоҳ дар Нидерланд — [[Донишгоҳи Лейден|Лейден]] аст, ки ҳанӯз дар соли 1575 таъсис ёфтааст) ва Донишгоҳи кушода барои калонсолон фаъол аст. Мактаби олӣ асосан 6 соли таълимиро дар бар мегирад. Синни миёна — 42 солу 8 моҳ.<ref name="автоссылка4">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nl.html Europe :: Netherlands — The World Factbook - Central Intelligence Agency<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
 
 
 
== Фарҳанг ва маданият ==
 
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Ҳоланд"