Фарғона: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
Шухрат Саъдиев (баҳс | ҳисса) →Дин: илова |
Шухрат Саъдиев (баҳс | ҳисса) ислоҳ |
||
Сатри 15:
Олимон қайд мекунанд, ки калимаи "Фарғона" дар асрҳои аввали миёна бо хати суғдӣ дар шаклҳои ''"Паргана", "Прагана"'' ва дар ҳинду-санскрит ''"минтақаи хурд"'' навишта шуда буд; дар забони форсӣ маънои ''"водии байни кӯҳҳо", "водии пӯшида"'' -ро дорад. Дар асри II пеш аз милод он ''"Дован"'' ном дошт, дар асрҳои аввали асрҳои миёна - ''"Бохан", "Боханна"'' буд.
Таърихи Фарғона аз ҳазораи III-II пеш аз милод сар мешавад. Аз замонҳои қадим сокинони ин сарзамин бо дигар халқҳои Шарқи Дур, Осиёи Марказӣ ва Ҷанубӣ робитаи наздики фарҳангӣ доштанд. Намунаҳои он, ёдоварӣ аз "Маданияти Андроновӣ" (ҳазорсолаи III-II пеш аз милод) мебошанд, ки дар ин минтақа хеле маъмул аст ё тӯмори "Мори дусара", ки дар минтақаи Соҳ ёфт шудааст. Яроқи ҷангӣ, силоҳи корӣ, ашёи рӯзгор ва ашёи дигари ин давраҳо аз ашёе, ки дар қисматҳои дигари Осиёи Миёна мавҷуданд, фарқ мекунанд. Бо кушода шудани [[Роҳи Абрешим |Роҳи Бузурги Абрешим]] таъсири фарҳанги Чин ба ҳаёти халқҳои Фарғона ҳис карда мешавад. Пайдо шудани айнакҳои биринҷӣ, тангаҳо, матоъҳои абрешимӣ, силоҳҳои оҳанин ва чизҳои дигар ба [[Роҳи Абрешим |Роҳи Бузурги Абрешим]] бевосита марбутанд. Маҳз ба шарофати [[Роҳи Абрешим |Роҳи Бузурги Абрешим]] дар аввали асри мо маълумот дар бораи парвариши аспҳо, шутурон ва ҳайвоноти хурд, фаровонии металлҳои қиматбаҳо, инчунин парвариши пахта, ангур ва ғалладона дар саросари ҷаҳон паҳн шуд. Шумораи зиёди шаҳрҳои мустаҳкам дар ин давра аз рушди меъморӣ ва технологияи шаҳрсозӣ шаҳодат медиҳанд.
Дар асрҳои аввали асрҳои миёна Фарғона ба яке аз пулҳои пайвасткунандаи байни [[Осиёи Марказӣ]] ва [[Чин]] мубаддал гашт ва муҳити иҷтимоию сиёсии ин ҷо низ зери таъсири ин ду минтақа аксар вақт тағир меёфт. Дар замони [[Темуриён]] ҳунарҳои мардумӣ ба мисли дигар соҳаҳо боз ҳам рушд ёфтанд. Масалан, [[Марғилон]] ба истеҳсоли [[абрешим]] ва маҳсулоти абрешимӣ, [[Риштон]] ба сафолсозӣ ихтисос ёфтааст. Дар ибтидои асри XVIII намояндагони сулолаи Мин деҳаҳоро дар атрофи шаҳри Қӯқанд муттаҳид карда, як хонигарии нав бунёд карданд. Дере нагузашта,
== Давраи пеш аз инқилобӣ ==
Ин шаҳр соли 1876 таъсис ёфтааст. Ташаббускори бунёди шаҳр генерали рус, "истилогари Туркистон" М.Д.Скобелев (1843-1882) мебошад, ки муддати дароз дар Осиёи Миёна хидмат карда, алалхусус фармондеҳи қӯшунҳои вилояти Фарғона буд.
Сатри 31:
Аз солҳои аввали истиқлолият кор оид ба ободонии вилояти Фарғона аз барқароркунии арзишҳои қадимии шаҳр, ситоиши номҳо ва мероси олимони бузурги дар ин ҷо зиндагӣ карда, оғоз ёфт. Соли 1998 дар маркази шаҳр ба муносибати 1200-солагии зодрӯзи донишманд ва мутафаккири бузурги фарғона Аҳмад ал-Фарғонӣ, ки дар рушди илми ҷаҳонӣ саҳми калон гузоштааст, боғи калоне бунёд карда шуд. Дар гулгашти боғ ҳайкали боҳашамати олими бузург насб шудааст. Дар тӯли солҳои истиқлолият вилоят шоҳиди се рӯйдоди бузурги дорои аҳамияти байналмилалӣ шудааст. Ин 1200-солагии Аҳмади Фарғонӣ мебошад, ки дар ҳамкорӣ бо [[ЮНЕСКО]], 910-умин солгарди олими фиқҳ Султон Бурҳониддини Марғилонӣ, таҷлили ҷашни 2000-солагии шаҳри Марғилон.
Фармони Президенти аввалини [[Ҷумҳурии Ӯзбекистон]] аз 1 июли соли 2010 "Дар бораи ташаккули Нақшаи генералии шаҳри Фарғона то соли 2020" тамоми сокинони Фарғонаро ба ҳаяҷон овард. Биноҳои бошукӯҳ, иншооти тиҷорат ва хизматрасонӣ, 5 боғу гулгаштҳо, 8 фаввора, пулҳо ва роҳҳои истифодаи оммавӣ, ки дар омезиши санъати миллӣ ва муосир сохта шудаанд, ба анҷом расиданд. Қасри санъат барои 1000 ҷой ва амфитеатр, ҳавзҳои варзиши обии дарун ва берунӣ, стадиони 20000 нафарӣ ва бисёр биноҳои дигар шукӯҳи шаҳрро афзун мекунанд.
== Аҳолӣ ==
То 1 январи соли 2014 шумораи аҳолии шаҳр 340,600 нафар буд , ки он 3-юмин шаҳри калонтарин дар водии Фарғона буд.
| |||