|
== Таркиби чопнашудаи матолиби чопшуда ==
{{миёнбар|ВП:Таркиб|ВП:Ҷамъоварӣ}}
Канори ҳам гузоштан ва таркиб замоне иттифоқ меафтадмеуфтад, ки як вироишгар манобеъманобеъи мухталифро бигӯнаеба гунае канорканори ҳам қарор медиҳад, ки ба натиҷае ҷадид, ки дар ҳеч кадом аз манобеъ наомадааст мерасад. Ба таври мушобеҳ аз таркиб кардан бахшҳои мухталифмухталифи як манбаъ барои расидан ба натиҷае, ки дар он манбаъ наомадааст парҳез кунед. ЊаттоҲатто агар матолиб тавассути манобеъманобеъи муътабар чоп шудачопшуда бошанд, набояд бигӯнаеба гунае дар канорканори ҳам чида шаванд, ки боис эҷодбоиси таҳқиқэҷоди дасттаҳқиқи авваласлӣ шавад. Ба унвони мисол таҳқиқтаҳқиқи даст авваласлӣ ҳангоме, ки манобеъ ба суратсурати возеҳ ба натиҷа яксонияксоне нарсида бошанд, ё инки ба мавзӯъмавзӯъи мақола марбут набошанд иттифоқ меафтадмеуфтад. Хулоса карданкардани манобеъ бидуни тағйиртағйири маънӣ он таҳқиқ дасттаҳқиқи авваласлӣ нест, балки вироишгаривироишгарии хуб аст. Беҳтарин равишравиши навиштаннавиштани мақолот дар Википедия ин аст, ки иттилоотро аз манобеъманобеъи муътабар ҷамъ карда ва онҳоро аз забонзабони худмонхудамон бознависибознависӣ кунем, вале бояд ба қасдқасди аввалияаввалияи нависандагон вафодор монд, ва ҳар иддаоро ба манбаеманбаъе, ки ба суратсурати ошкор он иддаоро мекунад нисбат дод.
Виросторон маъмулан ба иштибоҳ фикр мекунанд, ки агар ''олфА'' як манбаъманбаъи мувассақ чопшуда бошад ва ''бБ'' ҳам як манбаъманбаъи мувассақмувассақи чопшуда бошад, онгоҳ метавон ин дуро таркиб карда ва мавзеъмавзеъи ''пВ''-ро пеш бурд; Вале бояд таваҷҷуҳ дошт, ки ин мисоли аз таркибтаркиби чопншудаичопнашудаи матолибматолиби чопшуда ба манзурманзури пешбурд як дидгоҳдидгоҳи хосс аст ва таҳқиқтаҳқиқи аслӣ ба ҳисоб меояд. «алифА ва бБ пас онгоҳ пВ» танҳо ҳангомиҳангоме қобилқобили қабул аст, ки як манбаъманбаъи мувассақмувассақи чопшуда ин истидлолро дар мавриди '''музуъмавзӯъи мақолҳмақола''' ба кор бурда бошад.
Ба унвони мисол, фарз кунед мақолае чунин баён мекунад:
<blockquote>бгуфтаБа гуфтаи Аҳмад, Алӣ бо копия карданкардани манобеъ аз китобкитоби дигаре муртакибмуртакиби [[дастбрддастбурди фикрификрӣ]] шудааст. Алӣ ин иттиҳомро рад карда, ва мегӯяд, ки истифода аз кутубкитобҳои дигар ҷиҳатҷиҳати ёфтанёфтани манобеъманобеъи ҷадид дар байнбайни муҳаққиқинмуҳаққиқини расмерасмӣ пазируфта шуда мебошад.</blockquote>
То инҷо мушкили нест. ЊолҲол фарз кунед шахсшахси дигаре баъд аз ду ҷумлаҷумлаи боло матлабматлаби зерро изофа кунад:
<blockquote>огарАгар иддаоииддаъои Алӣ дар мавриди нигоҳ кардан бо манобеъманобеъи аввалия ғалат бошад, ин мутазоддмутазодди наҳванаҳваи рафтор пазируфта шуда дар китобчакитобчаи роҳнимоироҳнамои «навиштанНавиштан бо манобеъ» чопчопи донишгоҳДонишгоҳи ЊорвордҲорворд мешавад зеро ин дафтрчадафтарча нависандаро мулзам медонад, ки манобеъманобеъи аввалияро нигоҳ кунад. Албатта ин китобча ин корро дастбрддастбурди фикрификрӣ номгузори намекунад. Дар воқеъ бар асосасоси таъриф ин китобча, дастбрддастбурди фикрификрӣ истифода аз иттилоотиттилоъот, идаҳоидеяҳо, калимот ё сохторсохтори як манбаъ астбошад, бидуни инки ба онҳо ирҷоъ дода шавад мебошад.</blockquote>
Тамоми қитъа боло таҳқиқтаҳқиқи даст авваласлӣ аст, зеро дидгоҳдидгоҳи вироишгарро мабнимабнӣ бар инки бар асосасоси таъриф китобчакитобчаи роҳнимоироҳнамои «навиштанНавиштан бо манобеъ» аз дастбрддастбурд фикрӣ, Алӣ муртакибмуртакиби он нашударо баён мекунад. ЉиҳатҶиҳати созгорсозгорсозии сози қитъақитъаи боло бо ин сиёсатсиёсати Википедия, манбаъманбаъи муътабаримуътабаре ниёз аст, ки ''бҳсуртба сурати мушаххас дарборадар бораи даъвои байнбайни Аҳмад ва Алӣ суҳбат кунад'' ва дақиқан ба ҳамин нукта дарборадар китобчабораи роҳнимоикитобчаи роҳнамои «навиштанНавиштан бо манобеъ»-и ЊорвордҲорворд ва дастбрддастбурди фикрификрӣ ишора кунад. Ба иборатиборати дигар, он таҳлилтаҳлили хосс бояд тавассути як манбаъманбаъи муътабар ''дрдар иртибот бо мавзӯъмавзӯъи маврид баҳс'' ба чоп расида бошад, қабл аз инки дар Википедия ба чоп бирасад.
Агар шумо қодир ба исботисботи чизе ҳастед, ки қалилиқалиле ё ҳеч фардифарде ба он эътиқод надорад, Википедия маҳаллмаҳалли муносиб барои чопчопи он нест; Вале ҳамин, ки исботиисботе дар маконҳои муътабармуътабари дигар ироа шуда ва маврид баҳс қарор гирифт, метавон онро ба Википедия изофа кард. [[Википедиа:исботпазириИсботпазирӣ|Википедия:Исботпазириро]]ро бубинед.
Сиёсати «таҳқиқ аслӣ мамнуъ» монеъ аз анҷом муҳосибот содда (монанд ҷамъ ва тафреқ аъдод, гард кардан онҳо, муҳосиба дарсадҳо, табдил воҳидҳо, кашидан намудор, ё муҳосиба син як фард) намешавад. Ингуна иттилоотро метавон муҳосиба кард ва ба мақолот афзуд ҳатто агар дар манобеъ даст дувум мавҷуд набошанд ликин ин амр бояд ба гунае бошад, ки на аҳамият ва барҷастагӣ додаҳо тағйир кунад ва на ниёзе ба фарз ҷадиде хориҷ аз ончи дар манбаъ зикр шудааст бошад. Масалан агар манбаъ чопшуда шумор ороъ дода шуда ба як номзад дар интихоботро ироа карда бошад навиштан дарсад оро дар канор шумор онҳо ба шарте, ки муҳосибае содда бошад ва тамом оро аз як манбаъ ахз шуда бошад таҳқиқ аслӣ нест. Истинтоҷҳои аз ин даст набояд ба гунае бошанд, ки дар ҷиҳати пешбурд мавзеъи хосс бошанд ва ҳамчунин набояд бар асос матолиби манобее бошанд, ки дар иртибот бо мавзӯъ дигаре ба чоп расидаанд. ▼
▲Сиёсати « таҳқиқНоравоии аслӣтаҳқиқи мамнуъаслӣ» монеъ аз анҷом муҳосиботмуҳосиботи соддасода ( монандмонанди ҷамъ ва тафреқфарқи аъдодададҳо, гардгирд карданкардани онҳо, муҳосибамуҳосибаи дарсадҳо, табдилтабдили воҳидҳо, кашиданкашидани намудор, ё муҳосибамуҳосибаи син як фард) намешавад. Ингуна иттилоотро метавон муҳосиба кард ва ба мақолот афзуд , ҳатто агар дар манобеъманобеъи даст дувум мавҷуд набошанд , ликинлекин ин амр бояд ба гунае бошад, ки на аҳамият ва барҷастагӣбарҷастагии додаҳо тағйир кунад ва на ниёзе ба фарзфарзи ҷадиде хориҷ аз ончи дар манбаъ зикр шудааст бошад. Масалан агар манбаъманбаъи чопшуда шуморшумори ороъорои дода шудадодашуда ба як номзад дар интихоботро ироа карда бошад , навиштаннавиштани дарсад оро дар канорканори шумор онҳо ба шарте, ки муҳосибае соддасода бошад ва тамомтамоми оро аз як манбаъ ахзманбаъи шудаахзшуда бошад таҳқиқтаҳқиқи аслӣ нест. Истинтоҷҳои аз ин даст набояд ба гунае бошанд, ки дар ҷиҳати пешбурдпешбурди мавзеъимавзеъе хосс бошанд ва ҳамчунин набояд бар асосасоси матолиби манобееманобеъе бошанд, ки дар иртибот бо мавзӯъмавзӯъи дигаре ба чоп расидаанд.
== Ирҷоъ ба худтон ==
{{миёнбар|ВП:Ирҷоъ ба худ}}
| 