Дабири кулли Созмони Милали Муттаҳид: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
Created by translating the page "Генеральный секретарь ООН"
Сатри 1:
{{Вазифаи давлатӣ|сайт={{URL|www.un.org/sg}}}}'''Дабири кулли СММ''' корманди масъули маъмурии [[Созмони Милали Муттаҳид|Созмони Милали Муттаҳид аст]].
{{ятим}}
Дабири Кулли СММ — шахси вазифадори асосии Созмон.
 
Дабири куллро [[Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид|Ассамблеяи Генералии СММ]] бо тавсияи [[Шӯрои Амнияти Созмони Милали Муттаҳид|Шӯрои Амнияти СММ]] таъин мекунад . Пеш аз қарори [[Шӯрои Амният]] одатан муҳокимаҳои ғайрирасмӣ ва як қатор овозҳои рейтингӣ гирифта мешаванд. Илова бар ин, яке аз панҷ узви доимии Шӯрои метавонад ҳангоми овоздиҳӣ қудрати веторо истифода барад. Тибқи амалияи аз ҷониби умум қабулшуда, Дабири кулли СММ аз байни намояндагони кишварҳое, ки ба истиснои аъзои доимии [[Шӯрои Амнияти Созмони Милали Муттаҳид|Шӯрои Амнияти СММ]] мебошанд, интихоб карда мешавад.
== Феҳристи дабирони кулли СММ ==
* [[Ли, Трюгве|Трюгве Ли]] ([[Норвегия]]) [[1946]]—[[1952]]
* [[Даг Хаммаршельд]] ([[Шветсия]]) [[1953]]—[[1961]]
* [[У Тан]] ([[Мянма]]) [[1961]]—[[1971]]
* [[Курт Вальдхайм]] ([[Австрия]]) [[1972]]—[[1981]]
* [[Хавьер Перес де Куэльяр]] (Перу) [[1982]]—[[1991]]
* [[Бутрос-Гали, Бутрос|Бутрос Бутрос-Гали]] (Миср) [[1992]]—[[1996]]
* [[Кофи Аннан|Аннан, Кофи]] ([[Гана]]) [[1997]]-[[2006]]
* [[Пан Ги Мун]] ([[Куриёи Ҷанубӣ]]) - [[2007]]-[[2016]]
* [[Антониу Гутерреш]] ([[Португалия]]) - [[2017]] то ҳоло
== Сарчашма ==
* [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%81%D0%B5%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8C_%D0%9E%D0%9E%D0%9D Аз Википедияи русӣ]
 
Дабири кулли СММ ба мӯҳлати панҷ сол ва бо интихоби эҳтимолӣ ба мӯҳлати нав интихоб мешавад. Гарчанде ки шумораи мӯҳлати панҷсола дар вазифаи дабири кулл маҳдудият надорад, аммо то ҳол касе ин вазифаро зиёда аз ду маротиба иҷро накардааст.
[[Гурӯҳ:СММ]]
 
[[Гурӯҳ:Дабирони Кулли СММ]]
Қароргоҳи Дабири кулли СММ дар бинои марказии СММ -Тертл-Бей воқеъ аст <ref>Teltsch, Kathleen. [https://www.nytimes.com/1972/07/15/archives/town-house-offered-to-u-n.html «Town House Offered to UN»], ''[[The New York Times]]'', 15 July 1972. Retrieved 27 December 2007.</ref> .
[[Гурӯҳ:Созмони Милали Муттаҳид]]
 
== Масъулият ==
Дабири кулли [[Шӯрои Амнияти Созмони Милали Муттаҳид|СММ]] иттилоотро ба диққати [[Шӯрои Амнияти Созмони Милали Муттаҳид|Шӯрои Амният]] дар бораи мушкилоте, ки ба ақидаи ӯ, ба ҳифзи сулҳ ва амнияти байналмилалӣ таҳдид мекунад, меорад. Котиби Генералӣ набояд аз ягон ҳукумат ё мақомоте дастур гирад. Вай танҳо [[Созмони Милали Муттаҳид|дар назди Созмони Милали Муттаҳид]] масъул аст.
 
Дабири кулли СММ кормандони Котиботи СММ-ро тибқи қоидаҳои муқаррарнамудаи [[Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид|Ассамблеяи Генералии СММ]] таъин мекунад.
 
== Мӯҳлати ваколат ва раванди интихобот ==
Дабири кулл ба мӯҳлати 5 сол интихоб мешавад. Баррасии номзадҳо "пушти дарҳои баста" танҳо аз ҷониби аъзои Шӯрои Амният сурат мегирад <ref>{{Cite web|url=https://www.pbs.org/wnet/un/life/job.html|title=Kofi Annan: Job at a Glance|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->|website=[[Public Broadcasting Service|PBS]]|publisher=Educational Broadcasting Corporation|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160420181539/http://www.pbs.org/wnet/un/life/job.html|archivedate=2016-04-20|year=2002}}</ref> . Аъзои доимии Шӯрои Амният ҳуқуқ доранд, ки ба ҳар як номзад вето гузоранд. Дар бораи мавҷудияти ба ном "Принсипи минтақавӣ" маълум аст. Қарори ниҳоӣ ба [[Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид|Ассамблеяи Генералии СММ]] тааллуқ дорад, ки дабири куллро ба тариқи [[аккламатсия]] қабул мегардад <ref name="SRR2015">{{Книга|заглавие=Appointing the UN Secretary-General|ссылка=http://www.securitycouncilreport.org/special-research-report/appointing-the-un-secretary-general.php|серия=Research Report|том=2015, no. 2|место=New York|издательство=Security Council Report, Inc.|страницы=4—5|год=2015}} {{Cite web|url=http://www.securitycouncilreport.org/special-research-report/appointing-the-un-secretary-general.php|title=Архивированная копия|deadlink=unfit|accessdate=2018-11-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160402153953/http://www.securitycouncilreport.org/special-research-report/appointing-the-un-secretary-general.php|archivedate=2016-04-02}}</ref> {{Rp|5}} .
 
=== Принсипи тавозуни минтақавӣ ===
Барои роҳ надодан ба ғасби ҳокимият, Дабири кулл аз байни шахсиятҳое, ки аз минтақаҳои гуногуни ҷаҳон мебошанд, таъин карда мешавад <ref name="nytimes20160722">{{Cite news|title=Secrecy Reigns as U.N. Seeks a New Secretary General|url=https://www.nytimes.com/2016/07/22/world/americas/united-nations-secretary-general.html|work=The New York Times|date=2016-07-21}}</ref> <ref>{{Cite news|title=A Well-Read Secretary General|url=https://www.nytimes.com/1981/12/13/opinion/a-well-read-secretary-general.html|work=The New York Times|date=1981-12-13|quote=With a figurative puff of white smoke, the United Nations Security Council finally selected a new Secretary General – a seasoned and soft-spoken diplomat from Peru, Javier Perez de Cuellar.}}</ref> . Вазифаи Дабири куллро, тибқи таҷрибаи қабулкардаи умум, набояд намояндаи кишваре ишғол кунад, ки узви доимии Шӯрои Амният аст. Ягона ҳуҷҷате, ки принсипи минтақавиро муайян мекунад, Қатъномаи Ассамблеяи Генералии [[соли 1997]] мебошад. Мувофиқи хронологияи воқеаҳо хулоса баровардан мумкин аст, ки ҳамин принсип пурра риоя намешавад <ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/pga/70/wp-content/uploads/sites/10/2015/08/20-July_Security-Council-Straw-Polls-on-SG-candidates.pdf|title=Letter from Mogens Lykketoft to All Permanent Representatives and Permanent Observers to the United Nations, 21 July 2016|date=2016-07-21}}</ref> .
 
=== Гурӯҳҳои минтақавии СММ ===
{| class="wikitable"
! width="45%" |'''Гурӯҳи минтақавии СММ'''
! width="45%" | '''Дабирони кулл'''
! width="10%" | мӯҳлати иҷро
|-
| '''Аврупои Ғарбӣ ва дигар кишварҳо'''
| align="center" | 4
| align="center" | 5
|-
| '''Гурӯҳи Аврупои Шарқӣ'''
| align="center" | 0
| align="center" | 0
|-
| '''Гурӯҳи Амрикои Лотинӣ ва ҳавзаи баҳри Кариб'''
| align="center" | 1
| align="center" | 2
|-
| '''Гурӯҳи Осиё'''
| align="center" | 2
| align="center" | 3
|-
| '''Гурӯҳи Африқоӣ'''
| align="center" | 2
| align="center" | 3
|}
 
== Феҳристи дабирониДабирони кулли СММ ==
Эзоҳ: Аз [[25 апрел]] то [[26 июн|26 июни соли]] [[Соли 1945|1945]] Конфронси Сан-Франсискоро Элҷер Ҳис раисӣ мекард, ки баъдан ба ҷосусӣ ба нафъи [[Иттиҳоди Шӯравӣ]] айбдор карда шуд . <ref>{{Cite web|url=http://www.inosmi.ru/translation/219511.html|title=И вновь слышна большая ложь о Ялте|date=2005-05-11|publisher=[[ИноСМИ.ру]]|accessdate=2010-08-13|archiveurl=https://www.webcitation.org/61BgjDEIy?url=http://www.inosmi.ru/inrussia/20050511/219511.html|archivedate=2011-08-24}}</ref>
 
== Инчунин нигаред ==
 
* Ислоҳоти СММ
 
== Эзоҳ ==
{{Эзоҳ|2}}
 
== Истинодҳо ==
 
* {{Вебгоҳи расмӣ}}
* [http://www.rian.ru/analytics/20060925/54236496.html Интихоби Дабири кулли СММ]
* [http://www.newsinfo.ru/news/2006/09/news1330792.php Русия интихоби худро на ба фоидаи Латвия кард] (истиноди дастнорас)
* [http://www.globalpolicy.org/secgen/index.htm Форуми умумиҷаҳонии сиёсат - Дабири кулли СММ]{{Ref-en}} <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</span>
* [https://archive.is/20070207062211/http://www.securitycouncilreport.org/site/lookup.asp?c=glKWLeMTIsG&b=1807393 Ҳисобот дар бораи раванди таъини Котиби Генералии нав]
[[Гурӯҳ:Дабирони кулли СММ]]