Ҷибутӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
Барчасбҳо: Reverted вироишгари дидорӣ вироиш тавассути телефони ҳамроҳ вироиш тавассути мурургари телефони ҳамроҳ
х Вироиши 85.9.140.45 (Баҳс) вогардонида шуд ба охирин тағйире, ки VASHGIRD анҷом дода буд
Барчасб: вогардонӣ
Сатри 36:
'''Ҷибутӣ''' - кишварест дар [[Африқо]]. Дар [[Африқои Шарқӣ]] қарор гирифтааст. Пойтахташ шаҳри [[Ҷибутӣ (шаҳр)|Ҷибутӣ]] аст.
 
== Таърих ==
== ТаърихТерриторияи Чибути аз замонхои кадим истикомат мекард. ==
 
== Ҷоғи болоии чапи Вади Дагадле дар ҷанубу ғарби Ҷибутӣ аз 250 000 сол пеш тааллуқ дорад. н. Намудҳо - бостонии Homo sapiens [1]. ==
 
== Боқимондаҳои иншооти ирригатсионӣ, ки дар минтақаи Тоҷура нигоҳ дошта шудаанд, аз он шаҳодат медиҳанд, ки аҳолии маҳаллӣ ба кишоварзии ирригатсионӣ машғул буданд. Эҳтимол дорад, ки Ҷибутӣ як қисми кишвари Пунт буд, ки аз сарчашмаҳои Мисри қадим маълум аст. Дар асрхои III—I пеш аз милод. NS. Тоҷирони ҳинду форс, инчунин семитҳо аз Арабистони ҷанубӣ ба Ҷибути ворид шудан гирифтанд. Дар баробари ин дар территорияи Ҷибути аз ҷониби қабилаҳои бодиянишин, ки ба забонҳои кушитӣ гап мезананд: афарҳо ва сомалиҳои иссоӣ зиндагӣ мекарданд. Дар асрхои 5—7 территорияи Чибути ба хайати подшохии Аксумитхо дохил мешуд. ==
 
== Аз асри 7 ба ин ҷо ислом ворид шудан гирифт ва аз ҳамон вақт Ҷибутӣ зери ҳукмронии султонҳои мусулмони араб афтод, вале онҳо зуд пароканда шуданд. Дар асрхои XIV—XVI дар территорияи шохи Африка дар байни султонхои мусулмони Сомали ба мукобили империяи христиании Эфиопия чангхои доимй ба амал меомаданд. Дар асри 16 тамоми нимҷазираи Сомалӣ ва бо он ҳудуди Ҷибути зери ҳукмронии Португалия қарор гирифт. Аммо ба онхо мамлукхо ва туркхо мукобил баромаданд, ки онхо аз дастгирии Сомалихои махаллй истифода бурданд. Эфиопия аз тарафи Португалия ба мубориза хамрох шуд. Солхои 1530—1559 дар территориям шохи Африка — байни сомалихо, мамлукхо ва туркхо ба мукобили эфиопхо ва португалхо чанги хунин ва харобиовар cap шуд. Чанг куввахои хамаи иштироккунан-дагонро кам карда, боиси харобии нимчазираи Сомали гардид, ки дар асри 17 ба зери назорати арабхо, аз чумла султонати Уммон гузашт. Аҳолии таҳҷоӣ тарзи зиндагии бодиянишинро нигоҳ дошта, арабҳо элитаи маъмурӣ ва тиҷоратии минтақаро ташкил медоданд. ==
 
== Бахшбандии кишварӣ ==
{{асос|Вилоятҳои Ҷибутӣ}}
 
== ҶуғҶуғрофия ==
 
== рофДар миёнахои асри 19 ба муносибати сохтмони канали Суэц муборизаи давлатхои Европа барои сохиб шудан ба Чибути огоз ёфт. Дар соли 1862 аз тарафи Франция забт карда шудани территорияи Цибути бо султони Гобаад ба расмият дароварда шуда буд, ки мувофики он Франция як кисми биёбони истикоматии Афар ва лангар дар Обокро гирифт. Баъди кушода шудани канал дар соли 1869 ахамияти Чибути хеле афзуд. Соли 1885 ба французхо муяссар шуд, ки ба гардани султонхои Чибути (Гобаад, Таджура, Рахейта) дар бораи протекторат дар сохили шимолии халичи Тожура шартнома бор кунанд ва 26 марти соли 1885 бо «рохбарони» давлатхо шартнома бастанд. Қабилаҳои Исса дар протекторат дар соҳили ҷанубии Халиҷи Форс. Протекторат бо номи Обок маълум шуд. Дар соли 1888 бо карори хукуматдорони Франция дар он чое, ки холо шахри Цибути вокеъ аст, сохтмони маркази маъмурии территория огоз ёфт ва соли 1892 органхои марказии маъмурии протекторат ба ин чо гузаронда шуданд. Леонс Лагард аввалин губернатори протекторат шуд. ==
 
== Мохи феврали соли 1888 шартномаи Англияю Франция ба имзо расид, ки мувофики он Англия моликияти Францияро дар шохи Африка эътироф кард. Дар айни замой сархадхои чанубии протекторати Франция мукаррар карда шуданд. Сарҳадҳои шимолии қаламрав бо протоколҳои Франко-Италия, ки дар январи 1900 ва июли 1901 имзо шуда буданд, муқаррар карда шуданд [2]. Демаркацияи сархадхо бо Эфиопия соли 1897 бо созиш бо император Менелик II (ин созишномаро император Хайле Селассие I дар солхои 1945 ва 1954 тасдик карда буд) сурат гирифт. ==
 
== Соли 1889 ватандустони рус бо сардории Николай Ашинов кушиш карданд, ки як кисми территорияи сохили Сомалии Францияро мустамлика кунанд. Посёлкаи Новая Москва дар сохили бахри Тоцура барпо карда шудааст. Баъди тасдик нагардидани шаходатномаи асосгузори мустамлика ва накшахои Россия флоти Франция мустамликадоронро пеш кард.ия ==
 
==Иқтисодиёт==
== Аҳолӣ ==
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Ҷибутӣ"