Вилояти Панҷшер: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
Farorud (баҳс | ҳисса)
No edit summary
 
Сатри 1:
{{ВМ
| Номи тоҷикӣ = Вилояти Панҷшер
| Кишвар = {{Парчам|Афғонистон}}
| type =
| CoordScale =
| ISO = PK-IS
| FIPS =
}}
}}'''Вилояти Панҷшер''' ({{забон-фа|ба дарӣ: ''ولایت پنجشیر}}'') — яке аз вилоятҳои [[Афғонистон]] аст. Шаҳри [[Бозорак]] маркази ин вилоят аст. 99.8%-и аҳолироаҳолии вилоятро [[тоҷикон]] ташкил медиҳанд
 
== Таърих ==
Ҳудуди Панҷшери муосир аз ибтидои асри 16 то миёнаҳои асри 18 таҳти ҳукмронии [[Аморати Бухоро|хонии Бухоро]] буд. Минтақаи Парвон, ки Панҷшерро дар бар мегирифт, аз ҷониби [[Аҳмадшоҳи Дурронӣ]] забт карда шуд ва баъд аз имзои шартномаи дӯстӣ дар соли 1750 аз ҷониби амири Бухоро Мурод Бег расман ҳамчун як қисми империяи Дурронӣ эътироф карда шуд. Ҳукмронии Дуррониро сулолаи Баракзай ба дунбол дошт. Дар асри 19, вилоят аз ҷанги Англия-Инглистону Афғонистон зарар надидааст.
 
Соли 1973 қудратро дар Афғонистон Муҳаммад Довудхон ба даст гирифт, ки ӯ бо бартарии паштунҳо ба як қисми зиёди қаламрави Покистон даъво карданро оғоз кард, ки боиси нигаронии шадиди ҳукумати Покистон шуд. То соли 1975 сарлашкари ҷавон [[Аҳмадшоҳи Масъуд]] ва пайравонаш дар Панҷшер шӯриш бардоштанд, аммо онҳо маҷбур шуданд ба шаҳри Пешовари Покистон гурезанд ва дар он ҷо аз сарвазири Покистон [[Зулфиқор Али Бҳутто|Зулфиқор Алӣ Бҳутто]] дастгирӣ ёфтанд.  Бино ба баъзе хабарҳо, Бҳутто роҳи инқилоби апрелиро дар Кобул дар моҳи апрели 1978 кушод ва Довудро маҷбур сохт, ки нерӯҳои низомиро дар саросари деҳот тақсим кунад.
 
Панҷшер дар замони ҷанги Шӯравӣ ва Афғонистон бар зидди Аҳмадшоҳи Масъуд ва сарбозони ӯ чанд маротиба ҳамла карда буд. 17 августи соли 1979, пас аз исёни минтақавӣ, минтақа таҳти назорати шӯришиён қарор гирифт. Бо сабаби релефи кӯҳӣ, Панҷшер барои муҳофизати муҷоҳидон аз ҳукумати ҲХДА ва қувваҳои мусаллаҳи шӯравӣ қулай буд.