Гурба: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Сатри 1:
{{Таксон
| image file = Cat poster 1.jpg
| image descr =
| regnum = Ҷонварон
| parent = Felis
| rang =
| latin = Felis
| author = [[Linnaeus]], [[1758 год в науке|1758]]
| syn =
* {{btname|Felis silvestris catus|(Linnaeus, 1758)}}
* {{btname|Felis catus domestica|<br>([[Erxleben]], 1777)}}
* {{btname|Felis domestica|Erxleben, 1777}}
| wikispecies = Felis
}}
'''Гурба''' ({{lang-la|Felis catus}}) — '''пишак''', '''пушак''', '''синнавр''', '''ҳирф''' — ҷонвари хонагӣ. Ба оилаи гурбашаклҳои қатори дарандагон мансуб мебошад.
Ҳоло қариб 260 зоти Г. ба вуҷуд оварда шудааст. Г.-ро тақр. 9500 сол қабл дар Шарқи Наздик хонагӣ кардаанд. Г. ҳайвони чолок, ҳушёр ва тездав буда, бо ёрии чанголҳои гирояш ба дару девор ва дарахтон часпида мебарояд. Чанголҳои Г.-ро рагу пайҳо ба дарун кашида меистанд ва фақат дар мавриди часпида баромадан ё доштани сайд берун меоянд. Ҳангоми роҳ рафтан, Г. нармаки панҷаашро ба замин гузошта, садо намебарорад. Мӯи баъзе Г.-ҳо дарози пахмоқ, дигарашон кӯтоҳи маҳин аст. Рангаш сиёҳ, малла, хокистарӣ, сафеди хокистарӣ; гоҳе палангранг (ало, рах-рах) низ мешаванд. Сараш лунда, танаш калон (40-60 см), гардану пойҳояш боқувват; думаш дароз (25-41 см); модинааш нисбат ба нарина хурдтар аст. Вазнаш андаряк 2,5-6,5 кг (баъзан 9 кг ва бештар). Суфраи гӯши Г. то 180° ҳаракат мекунад. Шунавоии Г.-ҳо хуб тараққӣ кардааст. Г. дар 7-8-моҳагӣ болиғ мешавад. Давомоти ҳамлаш 55-60 рӯз; 3-8 гурбача мезояд. Муҳлати ширхорагии гурбачаҳо 8-10 ҳафта аст. Ғизои Г.-ҳои хонагӣ гӯшт, гӯшти моҳӣ, шир, хӯрокҳои тайёри махсус ва ғ. мебошад. Г.-ҳо таъми турш, талх ва шӯрро ҳис мекунанд. Онҳо муш, калламуш ва дигар ҷонварони зараррасонро нобуд менамоянд. Дар ҳолати аз нигоҳубин маҳрум шудан, Г. гурехта ёбоӣ мешавад: парандаҳоро дошта мехӯрад, лонаи онҳоро вайрон карда, чӯҷаҳояшонро нобуд мекунад. Чунин Г.-ҳо метавонанд паҳнкунандаи касалиҳои сироятӣ (калӣ ё ҷараб, шукуфаи мӯйчин) ва ангали (трихинеллёз, описторхоз дифиллобатриоз ва ғ.)-и одам ва ҳайвонот бошанд.
==
{{эзоҳ}}
== Адабиёт ==
* {{ЭМТ|Гурба|4|муаллиф=А. Саидов}}
{{ПБ}}
[[Гурӯҳ:Олами ҳайвонот]]
[[Гурӯҳ:Ҳайвоноти хонагӣ]]
|