Муҳаммадҷон Шакурӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
Xqbot (баҳс | ҳисса)
х робот илова карда истодааст: fa:محمدجان شکوری; косметические изменения
Вироиш
Сатри 1:
{{Зиндагинома
|Номи тоҷикӣ=Муҳаммадҷон Шакурӣ
|Номи аслӣ=МуҳаммадҷонМуҳаммад ШакурӣШарифович Шукуров
|Акс=noimage.gif
|Таърихи таваллудЗодрӯз=[[30 октябр]]и соли [[1926]]/феврал [[1925]]
|Зодгоҳ= [[Бухоро]]
|Таърихи марг=
|ВазифаПеша=[[забоншинос]]
}}
'''Муҳаммадҷон ШакурӣШакурии Бухороӣ''' - ([[30 октябр]]и соли [[1926]]/ (феврал [[1925]]), [[Бухоро]]) - муаллифизабоншинос, қонунипажӯҳишгар, [[забониадиб тоҷикӣ]]ва нависандаи тоҷик, фарзандиаъзои [[нависанда]]иФарҳангистони тоҷикулуми Тоҷикистон ва Фарҳангистони забону абади форсии Ҷумҳурии Исломии Эрон, яке аз муаллифони Қонуни [[Садризабони Зиётоҷикӣ]] (1865-1932) аст.
 
== Зиндагинома ==
Муҳаммадҷон Шакурии Бухороӣ (расман Муҳаммад Шарифович Шукуров, то моҳи майи соли 1992 дар навиштаҳояш Муҳаммадҷон Шукуров имзо мегузошт) бино бар шиноснома 30 октябри соли 1926, аммо дар ҳақиқат моҳи феврали соли 1925 дар Бухоро зода шудааст.
 
Падараш Шарифҷон–махдум Садри Зиё (1865-1932) нависандаи тоҷик буд ки то инқилоби Бухоро (1920) дар баъзе тумон ва вилоятҳои аморати Бухоро қозӣ буда ва пас аз инқилоб чанде дар муассисаҳои Ҷумҳурияти Халқии Шўроии Бухоро (1920-1924), аз ҷумла дар идораи авқоф ва китобхонаи марказӣ кор карда, ва сипас зиндонӣ шуд ва дар зиндон аз дунё гузашт аст.
 
Модараш Мусаббиҳа Шукурова фарзанди Ибодуллоҳ–махдум ва набераи Абулфазли Сирати Балхӣ буда, ки дар Бухоро ба шоирӣ ва фазлу камол шўҳрат доштааст. Шакурӣ пас аз даргузашти модараш дар январи 1933 чанде дар хонаи бародари модараш Ҳабибуллоҳ-махдуми Авҳадии шоир (1900-1937) зиндагӣ дошт ки Садриддини Айнӣ ӯро дар «Намунаи адабиёти тоҷик» (Маскав, 1926, саҳ. 222-226 ва 597) ёд кардааст.
 
== Фаъолияти илмӣ ==
Шакурӣ соли 1939 аз Бухоро ба Душанбе мекӯчад. Аввал дар мактаби намуна ва баъд дар омўзишгоҳи омўзгорӣ таҳсил мекунад. Соли 1941 донишҷӯи забону адабиёти тоҷикӣ дар Донишгоҳи омӯзгории Душанбе шуд ва онро соли 1945 хатм кардааст. Ҳамзамон бо донишҷўӣ, соли 1943 то 1945 дар идораи рўзномаи «Тоҷикистони Сурх», ки имрўз «Ҷумҳурият» ном дорад, кор карда ва дар охирҳои соли 1944 чанд гоҳ дар Институти таърих, забон ва адабиёт (бахше аз Шўъбаи Фарҳангистони улуми шўравӣ дар Тоҷикистон) лаборант буда аст.
 
Пас аз хатми Донишкадаи омӯзгории Душанбе дар соли 1945 устоди ин донишкада шуд. Дар солҳои 1945 - 1946 устоди Донишкадаи муаллимии Кўлоб буд. Сипас ба Душанбе баргардашт ва дар Донишкадаи омўзгории Душанбе то соли 1953 аз адабиёти қадим, забони тоҷикӣ, хониши хониши матн, равиши омўзиши забону адабиёт дарс гуфт. Ҳамзамон солҳои 1948 - 1951 дар аспирантураи ин донишкада таҳсил дошта ва устоди раҳнамояш Холиқ Мирзозода буд. Мавзуъи пажӯҳишаш «Эҷодиёти Сиддиқии Аҷзӣ (1865-1927)» буда, вале азбаски ҳангоми баррасӣ дар Кумитаи Марказии Ҳизби коммунистии Тоҷикистон 29 декабри 1952 Аҷзӣ шоири иртиҷоъӣ дониста шуд, пажӯҳишномааш рад шуд ва заҳмати сесолааш бар бод рафт.
 
Соли 1953 пажӯҳишро дар «Хусусиятҳои ғоявиву бадеъии «Ёддоштҳо»-и Айнӣ (қисми 1 ва 2)» оғоз кард ва онро соли 1955 дар Пажўҳишгоҳи шарқшиносии Фарҳангистони улуми Иттиҳоди Шўравӣ бо раҳнамоии профессор Иосиф Брагинский ба поён расонда ва 28 феврали 1958 рисолаашро дифоъ ва унвони номзади илми суханшиносӣ дарёфт кард.
Шакурӣ аз соли 1951 то 1989 нахуст корманди илмӣ ва аз соли 1959 мудири шўъбаи адабиёти шўравии тоҷикӣ дар Пажўҳишгоҳи забону адабиёти Рўдакӣ буд ва асосан дар риштаи нақди адабӣ ва таҳқиқи таърихи адабиёти муосири тоҷикӣ машғул буд. Дар ин замон дар таълиф ва таҳрири «Очерки (таърихчаи) адабиёти советии тоҷикӣ» саҳм гузошт дар ду ҷилд солҳои 1956-1957 ба тоҷикӣ чоп шуда ва мухтасари он дар як ҷилд ба русӣ дар Маскав соли 1961 ба табъ расида аст.
 
Вай ҳамчунин узви гурўҳи таҳқиқи насри классикии форсӣ-тоҷикӣ дар Пажўҳишгоҳи забону адабиёти Рудакӣ ба раҳбарии профессор И.С. Брагинский буд ки чандин асари насри классикӣ ва омиёнаро, аз ҷумла «Синбоднома»-и Заҳирӣ, «Ҳотами Той», «Самаки айёр», «Шоҳнома»-и мансури қиссахонҳо, «Ҷомеъулҳикоёт» ва ғайраро ба табъ расонид. Мавзуи аслии пажӯҳиши Шакурӣ дар ин Пажӯҳишгоҳ нақши суннатҳои назму насри классикии форсӣ-тоҷикӣ дар насри нави реалистии тоҷикӣ дар садаи 20 буд ва натиҷаҳои пажўҳишаш дар чанд мақолаву китоб, аз ҷумла дар китоби «Диди эстетикии халқ ва насри реалистӣ» (1973) баён шудааст.
 
 
 
 
 
 
== Китобҳо ==
Муҳаммадҷон Шакурӣ муафлли 44 [[китоб]] ва бештар аз 500 мақола аст.
Line 17 ⟶ 39:
* Садри Бухоро
* Равшангари бузург
 
== Пайвандхои беруна ==
* [http://www.shakuri.tj Сомонаи шахсӣ]