|
== Давраи Авестоӣ ==
'''Авесто''' (маънояш «асос», «дастур»,«дониш») - қадимтарин сарчашмаи таърихии хаттӣ ва китоби муқаддаси зардуштиён аст, ки дар асрҳои VII то милод - VI милодӣ ташаккул ёфта, то асри VI милодӣ, замони давлатдории Сосониён ҷамъ оварда шудааст. «Авасто» аз 21 наск, яъне китоби алоҳида иборат аст, ки то ба мо чаҳоряки он расидааст. Дар он таълимоти динии Зардушт ва дигар маводҳои таърихӣ, мансуб ба ҳамон давр гирд оварда шудааст. ▼{{main| Авесто}}
▲'''[[Авесто ''']] (маънояш «асос», «дастур»,«дониш») - қадимтарин сарчашмаи таърихии хаттӣ ва китоби муқаддаси зардуштиён аст, ки дар асрҳои VII то милод - VI милодӣ ташаккул ёфта, то асри VI милодӣ, замони давлатдории Сосониён ҷамъ оварда шудааст. «Авасто» аз 21 наск, яъне китоби алоҳида иборат аст, ки то ба мо чаҳоряки он расидааст. Дар он таълимоти динии Зардушт ва дигар маводҳои таърихӣ, мансуб ба ҳамон давр гирд оварда шудааст.
Дар Авесто ва дигар сарчашмаҳои таърихӣ кишвари қадимаи сукунати тоифаҳои ориёӣ '''Айиряна Ваеҷаҳ''' номбар шудааст.
дар Чануб ҷойгир щуда буд.
Дар замонҳои қадим ниёгони тоҷиконро '''[[ориёӣ''']] мегуфтанд. Имрўз ба ориёиҳо: тоҷикон, эрониҳо, ҳиндуҳо, курдҳо, балуҷиҳо, тотҳо, паштуҳо, осетинҳо ва дигар халқҳо мансубанд.
'''[[Ориёӣ''']] - аз калимаи авастоии «aria» ва эронии «ariya» баромада маънояш «тоза», «асилзода» аст.
'''Ќабилаҳои[[қабилаҳои ориёӣ''']] - номи қабилаҳои қадимтарини ҳиндуэронӣ мебошад, ки дар аввали ҳазораи дуюми то милод аз ҳиндуаврупоиҳо ҷудо шуда ба Осиёи Марказӣ, ва охири ҳазораи дуюми то милод ба Эрон ва Ҳиндустони Шимолӣ ҳиҷиратҳиҷрат кардаанд. Дар сарчашмаҳои таърихӣ мардуми Ориёно,([[Давлати Пешдодиён]] ва [[Давлати Каёниён]]) Тӯрон, [[Подшоҳии Бохтари ќадимқадим]], Суѓд[[Давлати Суғди қадим]], [[Давлати Хоразми бузургБузург]], Порсу [[Давлати Мод]] ва Хуросон аҷдодони «ориёӣ» номбар шудааст.
Дар Авесто ду кишвари таърихӣ '''Ориёно''' ва '''ТуронТӯрон''' номбар гардидааст, ки онҷо сулолаи Пешдодиён ва Каёниён ([[Давлати Пешдодиён]] ва [[Давлати Каёниён]]) ҳукумрон буданд.
'''Пешдодиён ва Каёниён''' – аввалин сулолаҳои подшоҳии ориёӣ, ки дар Осиёи Марказӣ дар охири ҳазораи III ва II то милод ҳукмронӣ кардаанд. Мувофиқи сарчашмаҳои қадим китобњоикитобҳои «Авасто[[Авесто]]», «Шоҳнома»-и А. ФирдавсиФирдавсӣ, «Таърихи Табарӣ» сулолаи Пешдодиён ([[Давлати Пешдодиён]]) аз Хушанг то Гаршосп ва сулолаи Каёниён ([[Давлати Каёниён]]) аз ЌубодҚубод то Гуштосп(Виштосп) дар Эрон(Ориёно) подшоҳӣ кардаанд.
'''Ориёно''' – (аз номи қабилаи айиря) – кишвари ориёиҳо, заминҳои соҳили чапи Сирдарё, сипас, заминҳои соҳили чапи Амударё, сарзамини имрўзаи Туркманистони ҷанубу ѓарбй, АфѓонистонуАфғонистону Эрон.
'''ТуронТӯрон'''- (аз номи қабилаи туйиря) – кишвари ориёиҳо, заминҳои соҳили рости Амударё доманакўҳҳои Тиёншону Помир, ЊафтрудҲафтруд, Казоқистон ва Урали ҷанубй.
==Тоҷикистон дар ҳайати давлатҳои таърихӣ==
|
