Маймун: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1:
[[Акс:SingesMale Sosensilverback Gorilla.jpgJPG|thumb|300px|right|'''Маймунҳо антарГорилла''',.Маймуни Mori Sosen (1749-1821)одамшакл]]
[[Акс:Bristol.zoo.western.lowland.gorilla.arp.jpg|thumb|300px|'''Горилла''' (фарди нарина)]]
[[Акс:Bonobo.jpg|thumb|300px|'''Шимпанзе''' Бонобо]]
[[Акс:Monkey batu.jpg|thumb|300px|'''Макака''']]
[[Акс:Baby ginger monkey.jpg|thumb|300px|Маймун]]
[[Акс:MaleSinges silverback GorillaSosen.JPGjpg|thumb|300px|right|'''ГориллаМаймунҳо антар'''.Маймуни,M одамшаклori Sosen (1749-1821)]]
[[Акс:Bristol.zoo.western.lowland.gorilla.arp.jpg|thumb|300px|'''Горилла''' (фарди нарина)]]
 
'''МАЙМУН (Simia ё Anthropoidea),''' ҳайвонест ширмак. Дарозии танаш аз 15 см (игрункаи пакана) то 2 м (горилла), вазнаш аз 0,4 кг то 180 кг мешавад. ''Мағзи сар''и маймунҳо нағз инкишоф ёфтааст. [[Нохун]]ҳои панҷаҳояшон ҳамвор (танҳо нохунҳои Callithricidae чанголшакл). Дасту пояшон 5–тои панҷа дошта, барои зиндагӣ дар болои дарахт мувофиканд. Рӯй ва суфраи [[гӯш]]и маймун [[мӯй]] надорад. Дандонҳояш мисли дандонҳои одамон аст. [[Меъда]]аш содда (факат баъзе маймунҳои растанихур меъдаи мураккаб доранд) буда, узвҳои ҳис, сомеа ва босирааш бештар таракки кардааст. Ранги мӯи бадани маймунҳо (розалия, мандрил, пигатрикс, мартышка ва ғайра) кушод аст. Ба маймунҳои одамшакл гиббон (дар ҷангалзорҳои Африкаи экваторӣ) ва орангутан (дар ҷазираҳои Суматра ва Калиантан) мансубанд. Бештари маймунҳо рӯзона гурӯҳ–гурӯҳ мегарданд, дар болои дарахтҳо зиндагӣ карда, меваю барг, навдаҳои дарахт, хашарот, тукумшуллук, тухми паррандаҳо ва паррандаҳои майдаро мехуранд. Мор, паррандаҳои сохибҷангол ва [[тимсоҳ]] душманони асосии маймунанд. Маймунҳо тамоми фасли сол меафзоянд (1–то бача мезоянд). Даври хамлашон аз 4–5 моҳ то 245–255 шаборӯз аст. Маймунҳои хурд 20–25 сол ва маймунҳои калон то 40 сол (баъзан бештар) умр мебинанд. Тахмин мекунанд, ки маймунҳо аз кафдарозҳои мурдарафтаи давраи палеоцен ва эоцени [[Амрикои Шимолӣ]] ва эоцени Европа пайдо шудаанд. Бисёр намудҳои маймун (розалия, гревецаи сабз, орангутан, шимпанзе, горилла) ҳифз карда мешавад.
 
Маймунҳо чанд хел мешаванд: [[горилла]]ҳо, [[шинпанзе]].
 
[[Акс:Bonobo.jpg|thumb|300px|'''Шимпанзе''' Бонобо]]
 
 
== Пайвандҳои беруна ==
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Маймун"