Норак: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 8:
|Иқлим=мӯътадил
|Масоҳат=
|Тӯлкашӣ=
|Тӯлкаши=
|Дарозӣ=
|Дарози=
|Аҳолӣ=
|Коди телефонӣ=
Сатри 16:
|Координатаҳо= с.ш.; в.д.
}}
'''Норак''' – [[шаҳр]]и энергетикҳо дорои таърихи тулонисттӯлонист. Дар китоби «Тоҷикон» ишора меравад, ки замони асри санг дар ин чоҷо одамон умр ба сар мебурданд. Чил хазорҳазор бозёфтхоебозёфтҳое, ки муаррихон аз хафриёти Норак пайдо кардаанд, интизори омузишомӯзиш ва хулосахоихулосаҳои мутахасисонанд. Бо баркарорбарқарор гардидани хукуматиҳукумати ШуравиШӯравӣ солхоисолҳои бистум – сиюм дар ин гушаигӯшаи диёрамон хамҳам нишонахоинишонаҳои хаётиҳаёти нав пайдо шуданд. ХамонҲамон солхосолҳо гидроэнергетикхоигидроэнергетикҳои чавониҷавони ШуравиШӯравӣ ба бунёди НеругохиНерӯгоҳи оби-баркибарқӣ мувофикмувофиқ будани Норак таваччухтаваҷҷӯҳ зохирзоҳир карда буданд. МахзМаҳз бо ташаббуси сарвари хамонвактаихамонвақтаи хизбиҳизби коммунисти ТочикистонТоҷикистон Турсун УлчабоевӮлҷабоев сохтмони НеругохиНерӯгоҳи обии баркибарқӣ Норак соли [[1960]] чомаиҷомаи амал пушидпӯшид. ОхирхоиОхирҳои соли 1990 Совети Вазирони [[СССР]] дар бораи сохтмони Ноб-и Норак кабулқабул кард ва сохтмони калонтарин дар Осиёи-маркази НеругохиМарказӣ Нерӯгоҳи обии баркибарқӣ Норак хамон сол дар чоиҷои дехахоидеҳаҳои хурди Туткавул, Норак, Лангар ва дехаидеҳаи Сабур сар шуд. Сохтмони неругохинерӯгоҳи обии баркибарқӣ ба Норак хаётиҳаёти тоза бахшид.
[[16 Декабр]]и соли [[1960]] дар асоси Укази Призидуми Совети Олии ССР ТочикистонТоҷикистон Норак дорои статуси шахришаҳри гардид, ки соли 2000 – ум тамоми мардуми ТочикистонТоҷикистон, энергетикхоиэнергетикҳои шухратмандашоншуҳратмандашон ин санаро тантанавор чашнҷашн гирифтанд.
 
Дар шахришаҳри Норак шакли нави хамкорииҳамкории иктисодииқтисодӣ – «Эстафетаи коргарикоргарӣ», ки сохтмон ва шахрхошаҳрҳо ба хамаҳама чизи зарури пурра ва сари вактвақт таъмин мекард, тавлид ёфт. Ба шарофати он агрегати аввалини Ноб-и Норак пеш аз мухлатмуҳлат [[15 Ноябрноябр]]и соли [[1972]] ба кор андохта шуд ва декабри соли [[1978]] агрегати охирини неругохнерӯгоҳ барои истехсолиистеҳсоли кувваиқувваи баркибарқи арзон ба истифода дода шуд. Бояд гуфт, ки Ноб-и Норак аз аввали ба кор даромаданаш 292,5 млрд киловат соат кувваиқувваи баркбарқ истехсолистеҳсол кардааст. ТанхоТанҳо дар хаштҳашт мохимоҳи соли 2004 – ум зиёда аз 9,8 млрд киловатт соат кувваиқувваи баркбарқ истехсолистеҳсол карда шуд. Дар натичаинатиҷаи сохтмони Ноб обанбори Норак ба вучудвуҷуд омад. Пур кардани обанбор соли 1972 сар шуд, ки масохатимасоҳати он 98 км мурабаъ хачмашҳаҷмаш 10,5 млрд. м3 чукуриашчуқуриаш ба хисобиҳисоби миёна 107 метр ва баландиаш 300 метр аст.
 
ШахрШаҳр сию як дехадеҳа дорад, ки дар ду чамоатиҷамоати дехотдеҳот мутахидмутаҳид шудаасдшудааст. Дар шахршаҳр 8 корхонаи саноатисаноатӣ, аз чумлаҷумла Ноб-и Нораку БойгозиБойғозӣ, заводи охануоҳану битон, заводи тачрибавиитаҷрибавии механикимеханикӣ, фабрикаи «Оли Сомон», заводи нон ва гайрахоғйраҳо фаъолият мекунанд.
ИмрузИмрӯз дар шахршаҳр маткабхоиматкабҳои миёна, литсей, коллечиколлеҷяи омузгориомӯзгорӣ, мактабхоимактабҳои мусикиюмусиқию расомирасомӣ ва се богчахобоғчаҳо ба таълиму тарбияи насли наврас машгуландмашғуланд. Беморхонаю дармонгохидармонгоҳи замонави: ду нуктаинуқтаи тиббии дехотдеҳот, 9 дорухона дар хизмати мизочонмизоҷон карорқарор доранд. ШахрвандонШаҳрвандон имконият доранд фарогатифароғати худро дар варзишгохварзишгоҳ (дорои 1500 чойҷой), 5 толори варзиш, 2 хавзиҳавзи оббозиоббозӣ, касриқасри маданият (дорои 700 чойҷой), 6 клуб, китобхонаи марказимарказӣ, ки бо ташаббуси мачалаимаҷалаи «Дружба народов» соли 1974 ташкил ёфта, дорои 161,5 хазорҳазор нусха китоб мебошад гузаронанд, 14 китобхонаи дехотдеҳот дар хизмати мардум аст. Автовакзали замонавизамонавӣ ва 2500 нуктаинуқтаи телефон низ дар хизмати ахолистаҳолист.
 
ШахриШаҳри Норак дар сохилисоҳили рудирӯди Вахш чойгирҷойгир буда масохаташмасоҳаташ зиёда аз 324,5 км мураббаъро ташкил медихадмедиҳад. Аз Норак то пойтахти мамлакат шахришаҳри [[Душанбе]] 64 км ва то маркази [[Вилояти Хатлон]] шахришаҳри [[Қурғонтеппа]] 130 км аст. Аз байни куххоекуҳҳое, ки Норакро дар огушоғӯш гирифтаанд, кухикӯҳи Норак зеботарин ва баландтарин, ки баландиаш 1714 метр аст, мебошад. Умуман, шахришаҳри Норакро зиёда аз 40 миллати собиксобиқ чумхурихоиҷумҳуриҳои ШуравиШӯравӣ, сохтаанд ва имрузимрӯз аксарияти ин миллатхомиллатҳо дар шахршаҳр кор ва зидагизидагӣ мекунанд. Аз ин хотир, хокимиятиҳокимияти ичроияииҷроияи шахршаҳр хамешаҳамеша кушишкӯшиш ба харчхарҷ медихадмедиҳад, ки сатхисатҳи зиндагии мардум баланд гардида ва хохонихоҳони он аст, ки вахдатуваҳдату дустидӯстӣ хамеша пойдор бошад.
:Нораки ман нури шабхоишабҳои мани,
:ГушаиГӯшаи сайру тамошои мани.
:Ганчи дунёро накардам орзу,
:Нораки ман ганчиганҷи дунёи мани.
 
*[[Category:Тоҷикистон]]
Сатри 36:
[[en:Nurek]]
[[ru:Нурек]]
{{stub}}
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Норак"