Интернет: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
Ibrahim (баҳс | ҳисса)
No edit summary
Сатри 1:
[[Акс:Internet map 1024.jpg|thumbnail|Харитаи Интернет]]
'''Шабакаи чахонии интернет''' - [[шабакаи компютерӣ]] мебошад ки бо компютерхои чахон пайваст мебошад.интернет аз шабакахои майдатари компютер сохта шудааст.ин шабакахо хабарро мегирандва мефиристанд бо истифода бурдани интернет протоколи стандарти.протокол бошад монанди забоне ки [[компютер]] мефахмад.
 
Line 7 ⟶ 8:
 
Имруз одамон метавонанд бо воситаи пул интернетро аз интернет провайдерхо пайваст шаванд.Якчанд сервисхо ки аз интернет истифода бурда мешаванд бепул мебошанд.Баъзе одамоне ки медавиданд барои сохтани ин шабакаи озод ,тавонистанд аз вай пул кор кунанд.Номи альтернативи "нет" аз калимаи "интер(нет)"гирифта шудааст.
 
=== Таърихи пайдоиши Internet ===
Таърихи пайдоиш ва тараккии шабакаи Internet зиёда аз 35-солро дар бар мегирад. То миёнаи солҳои хафтодум бисёре аз созмонҳои ҳукумати, лабораторияҳои тадқиқотӣ ва донишгоҳҳои кишварҳои мухталиф аллакай ба шабакаи компютерие, ки номи ARPAnet –ро гирифта буд, пайваст шуда буданд, аммо шабакаҳои маҳаллии созмонҳо дар платформаҳои гуногун кор мекарданд ва ба иҷрои вазифаҳои махсус равона карда шуда буданд. Ҳамин тавр шабака барои артиши ИМА тавассути ширкати DEC, шабака барои неруҳҳои ҳавои-тавассути ширкати IBM, шабака барои флоти ҳарби-тавассути ширкати Unisys насб карда мешуд. Тамоми шабакаҳо кор мекарданд, аммо ба забонҳои мухталиф “гуфтугу” мекарданд. Барои он ки шабакаҳои маҳалли бо якдигар якҷоя амал кунанд, лозим шуд, ки қарордодҳои (протоколҳои) байнишабакави, яъне забонҳои таҳия ва ба кор гузошта мешавад, ки компютерҳо дар вақти табаддули иттилоот аз онҳо истифода мекарданд.
 
Таърихи пайдоиш ва тараккии шабакаи Internet зиёда аз 35-солро дар бар мегирад. То миёнаи солҳои хафтодум бисёре аз созмонҳои ҳукумати, лабораторияҳои тадқиқотӣ ва донишгоҳҳои кишварҳои мухталиф аллакай ба шабакаи компютерие, ки номи ARPAnet –ро гирифта буд, пайваст шуда буданд, аммо шабакаҳои маҳаллии созмонҳо дар платформаҳои гуногун кор мекарданд ва ба иҷрои вазифаҳои махсус равона карда шуда буданд. Ҳамин тавр шабака барои артиши ИМА тавассути ширкати DEC, шабака барои неруҳҳои ҳавои-тавассути ширкати IBM, шабака барои флоти ҳарби-тавассути ширкати Unisys насб карда мешуд. Тамоми шабакаҳо кор мекарданд, аммо ба забонҳои мухталиф “гуфтугу” мекарданд. Барои он ки шабакаҳои маҳалли бо якдигар якҷоя амал кунанд, лозим шуд, ки қарордодҳои (протоколҳои) байнишабакави, яъне забонҳои таҳия ва ба кор гузошта мешавад, ки компютерҳо дар вақти табаддули иттилоот аз онҳо истифода мекарданд.
Соли 1974 Винт Серф (Vint Cerf) ва Боб Кан (Bob Kahn) мақолаеро бо номи “Қарордоди байнишабакавии интиқоли бастаҳои итттилоот (додаҳо)” (A Protokol fo Pocket Network Interworking) нашр карданд, ки дар он роҳҳо барои ҳалли ин масъала тафсил дода мешуданд. Соли 1982 бо таҳия шудани қарордоди [[TCP/IР]] ин масъала ҳалли худро пайдо кард. ТСР – ин қарордоди идоракунии интиқол (Transmission Control Protocol) буда, IP-қарордоди Internet (Internet Protocol) мебошад. Бо пайдо шудани TCP/IР калимаи Internet, ки мухтасари калимаҳои Interconnected Networks (Шабакаҳои ба ҳам пайваскунанда) маъмул гардид. Вазорати мудофиаи ИМА баъдтар TCP/IР-ро (ба унвони) қарордоди стандартӣ барои шабакаҳои компютерҳои ҳарбӣ эълон кард. Ин қародод дар системаҳои компютерии зиёд кор карданро шуруъ кард, аз он ҷумла дар компютерҳои фардӣ ва он ба стандарти навъе барои интиқоли байнишабакавии иттилоот мубаддал шуд. Махз ба туфайлӣ қарордоди TCP/IР имрӯз ингуна инфраструктураи бузург ва мутараққие ҳамчун Internet сохта шудааст.
Дар замони ҳозира TCP/IР бастае мебошад, ки зиёда аз садҳо қарордиҳандаҳои мухталиф иборат мебошад.
 
Он шомили қарордодҳои сабти дастёбӣ, интиқоли файлҳо, индексатсия ва ҷустуҷӯи маълумот ва ғайраҳо мебошад.
 
Анкабутхонаи умумиҷаҳонӣ - World Wide Web.
Line 19 ⟶ 23:
Ҳамзамон бо ин лоиҳаи муттаҳид кардани шабакаҳои компютери кишварҳои аврупоӣ тараққи мекард, ки қувваи ҳаракатдиҳандаи он Лабораторияи аврупоии физика зарраҳои элементарии (ибтидоӣ) (CERN) дар Женева буд, ки сервисдиҳандаи тавонтарини Internet –ро дар Аврупо дар ихтиёр дошт. Натиҷаи ин кӯшишҳо ба амал татбиқ кардани назарияи шабакаи компютерии тавзеъшуда, ки соли 1992 номи World Wide Web-ро гирифт ва муалифи он Тим Бернерс- Ли (Tim Berners-Lee) маҳсуд мешавад, гардид. Шабакаи WWW, ки дар худ ғалаҳои аз ҳама пешрафтаро таҷассум мекард, тараққии минбаъдаи системаи Gopher гардид.
Барои минбаъдаҳои худро ба аудиторияи аз ҳама васеи ироа кардан шабакаи Web ба се механизми зерин такя мекард.
1. # Системаи ягонаи номҳо, ки аз рӯи онҳо минбаъдҳо наметавонанд дар шабакаи бар суроғаҳои ба ном URL (Uniform Resource locator-Маҳалёби якшакли манбаъҳо) асосёфта ёфта шаванд.
2. # Қарордодҳо барои созмон додани дастёбии шабакаӣ ба манбаъҳои номгузоришуда тавассути шабака, ки ба унвони он қарордоди [[HTTP]] (Huper Text Transfer Protocol – Қарордоди интиқоли абарматнҳо) амал мекунад.
3. # Абарулматн осонкунандаи мурур (навигатсия) дар манбаъҳо, ки барои сохтани он забони [[HTML]] (Huper Text Markup language –забони нишонагузории абарматн) истифода мешавад.
 
Маҳз забони [[HTML]] ва вусъатёбии минбаъдаи он мавзӯи ин китоб хоҳанд шуд. Минбаъдҳои анкабутхонаи ҷаҳонӣ дар сафҳаҳои Web ниҳон карда шудаанд, ки онҳо тавассути забони HTML сохта мешаванд.
 
Забони [[HTML]] аслан забони барномасозӣ нест. HTML-ин забони нишонагузори мебошад. Он барои нишонагузории санаи матнӣ истифода мешавад ба монанди нишонагузорие, ки таҳриргар (виростор) бо ёрии қалами сурхи ғавфс анҷом медиҳад. Ин нишонаҳо барои муайян кардани қолиб ё сабк, ки ҳангоми санадро ба корбар намоиш додан (муҳтавои онро ба экран (сафҳанамоиш) баровардан) истифода хоҳад шуд, хизмат мекунад.
Дар назари аввал метавонад чунин намояд, ки забони [[HTML]] дар маҷмӯаи умумии воситаҳои таъминкунандаи амалкарди Web-танҳо нақши ёридиҳанда ва ночизро бозӣ мекунад, лекин ин таассурот назарфиреб аст. Дар ҳақиқат забони HTML-ин воситаи бунёдие мебошад, ки ба он тараққии босуръат ва пурталотуми Internet дар солҳои охир асос ёфтааст.
 
Дар назари аввал метавонад чунин намояд, ки забони [[HTML]] дар маҷмӯаи умумии воситаҳои таъминкунандаи амалкарди Web-танҳо нақши ёридиҳанда ва ночизро бозӣ мекунад, лекин ин таассурот назарфиреб аст. Дар ҳақиқат забони HTML-ин воситаи бунёдие мебошад, ки ба он тараққии босуръат ва пурталотуми Internet дар солҳои охир асос ёфтааст.
 
== Тағйироти бузург дар Интернет ==
Line 34 ⟶ 40:
 
== Сарчашма ==
<references/>