Фазлиддин Муҳаммадиев: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
Шухрат Саъдиев (баҳс | ҳисса) х Фазлиддин Мухдммадиев |
||
Сатри 1:
{{викифонидан}}
{{Зиндагинома
|Номи тоҷикӣ= Фазлиддин Муҳаммадиев
|Номи аслӣ= Фазлиддин Аминович Муҳаммадиев
|Акс=noimage.gif
|Зодрӯз= [[15 июн]]и соли [[1928]]
|Зодгоҳ= ш. Самарқанд
|Даргузашт= [[16 октябр]]и соли [[1986]]
|Вазифа= нависанда
}}
'''Фазлиддин Аминович Муҳаммадиев''' (Тав.15.06. 1928, гузари Фақӯҳ Абулайси ш. [[Самарқанд]] - ваф. 16.10.1986, ш. [[Душанбе]]), нависанда, Нависандаи халқии Тоҷикистон (1986), узви Иттифоки нависандагони Тоҷикистон (1957), Ходими хизматнишододаи фарҳанги Тоҷикистон (1978), дорандаи [[Ҷоизаи давлатии ба номи Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ]](1967).
==Ҳолнома==
Дастпарвари мактаби миёнаи №.15 ш. Самарқанд. Соли [[1946]] ба [[Сталинобод]] омадааст: Ходими адабии рӯзномаи “Тоҷикистони Сурх” (минбаъд – “Тоҷикистони Советӣ”, ҳоло – “Ҷумҳурият”, 1947-49). Мактаби марказии комсомол (Москва, 1951), курси олии адабии назди Институти адабии ба номи М.Горкий (Москва)-ро хатм кардааст (1962). Котиби масъул, ҷонишини муҳаррири рӯзномаи “Комсомоли Тоҷикистон” (ҳоло – “Ҷавонони Тоҷикистон”, 1951-1954), муҳаррири рӯзномаи “Газетаи муаллимон” (ҳоло – “Омӯзгор”, 1954), мудири шӯъбаи маданият ва маишати рӯзномаи “Тоҷикистони советӣ” (1954-1955), котиби масъули маҷаллаи “Занони Тоҷикистон” (ҳоло – “Фирӯза”), “Хорпуштак” (1955-57), мудири шӯъба, котиби масъули моҳн. “Шарқи Сурх” (ҳоло – “Садои Шарқ”, 1957-60), муҳаррири маҷаллаи “Хорпуштак” (1962-64), аъзои коллегияи сенарияи Киностудияи ”Тоҷикфилм” (1965-66), муҳаррири калони нашриёти “Ирфон” (1967-68), мудири ред. назорати адабии Сарредаксияи илмии ЭСТ (1969-73), сармуҳар. Комитаи давл. Ҷум. Тоҷ. оид. ба кинемат. (1973-1976), кот. Прав. Иттифоки нависандагони Тоҷикистон (1978-1981).
=== Эчодиёт ===
Аз с. 1981 бо кори эҷодӣ машғул буд. Муаллифи маҷмӯаи очеркҳои “Муҳоҷирон” (1959), “Сози Мунаввар” (1967), китобҳои “Одамони кӯҳна” (1963), “Дар он дунё” (1965), романи “Палатаи» кунҷакӣ” (1974), повестҳои “Шоҳии япон” (1982), “Варта” (1983), маҷмӯаи публисистии “Дӯстон тоҷи сар” (1985). Бисёр асарҳои навис. ҷаҳон, аз ҷумла “Зарбаи аввал”-и Андре Стил, “Ҷазираи гулистон”-и Михаил Садовяну, “Ҷамила”, “Алвидоъ, Гулсарӣ” ва “Дуроҳаи бӯҳронӣ”-и Чингиз Айтматов, пиесаҳои Н.Погодин “Достони саввуми муассир”, “Ҷон модаракон” ва “Садо аз тобут”-и Абдулло Қаҳҳорро ба тоҷ. гардонидааст. Худ низ мазҳакаи “Охирин арӯси амирулмӯъминин”-ро навиштааст. Бисёр асарҳояш ба заб. англисӣ, франсавӣ, олмонӣ, испанӣ, чехӣ, руминӣ, маҷорӣ, булғорӣ, арабӣ ва русӣ тарҷ. шудаанд.
== Мукофоту ҷоизаҳо ==
* Бо ордени “Дӯстии халқҳо”,
* “Нишони Фахрӣ”,
* Ифтихорномаи Фахрии Президиуми Совети Олии Тоҷикистон ва Белоруссия мукофотонида шудааст.
Ба номи ӯ яке аз кӯчаҳои ш. Душанбе гузошта шудааст.
Моҳи октябри с. 1986 бар асари кордзании чанд тан авбош дар рӯи мизи ҷарроҳӣ ҷон дод.
== Дар бораи нависанда ==
Дар бораи Фазлиддин Мухдммадиеви публисист ягон асари тахкикй вучуд надорад. Вале зимни тахлили.асархои калонхач.ми у," чунон ки ишора рафт, баъзе фикру мулохизахо баён шудаанд. Аз чумла, мунаккиди шинохта С. Табаров дар заминай очерку хикояхои нахустини Ф. Мухаммадиев андешаронй карда, навишта буд: «дар очерк аксаран хамон лавхахри зиндагй асоси мавзуъро-ташкил мекунанд, ки онхоро худи нависанда бевосита дида,' мушохида карда, дар бораи онхо тасаввуроти муайяни худро дорад ва ба онхо дуруст бахо дода метавонад» (Табаров С. Очерк ва хикоя бояд жанрхои чанговари адабиёти имрузаи точик гарданд // Шарки сурх, 1959. -. № 6. - С. 144; Аз у: Хдёт, адабиёт, реализм. - Душанбе:' Ирфон, 1966. - С. 219.). Мухакик аз боби очеркхои «Мухочирон» ва «Фаттох ва Музаффар» сухан ронда, дуруст таъкид менамояд, ки Ф. Мухаммадиев дар атрофи «масъалах,ои ик,тисодиёти колхозй» сухан •• ронда, зимни тахлили онхо «характер ва хусусиятхои кахрамононро* мекушояд^Таваччухи К^. Рачабовро махорати Ф. Мухаммадиев дар' идрок ва донистани «характерноктарин ходисахои дорой ахамияти калон» (Рачабов К^. Очерк - жанри чанговар // Садой Шарк, 1965. № 11. - С. 155.) чалб кардаст.
Атахон Сайфуллоев дар очеркхои Ф. Мухаммадиев «мохирона истифода: кар дани чузъиёт» - ро таъкид намуда, кдйд менамояд, ки кдхрамонони нависанда «ягон корномаи фавкуллода, ягон хизмати бузург нишон надиханд хам, хамчун кувваи пешбарандаи чамъият сазовори пайравию эхтйром мебошанд» (Сайфуллоев А. Санъати навоварй // Тафаккур ва образ. - Душанбе: Ирфон, 1968. - С. 124). М. Муллочонов бошад, таъкид менамояд, ки ба Фазлиддин Мухаммадиев «кушиши тахлил- ва чамъбасту хулосабарорихо аз вокеот, бо назари васеътар дидан ва дарк кардани олам хос аст» (Муллочонов М. Тирамохи боровар // Садои' Шарк, 1982. №1.-С. 110).
Дар баъзе холатхо устухонбандии асархои вокеагароёнаи Фазлиддин Мухаммадиев аз амали мантикии кахрамонон авч мекунанд. Адабиётшинос Худой Шарифов ин чихатро бештар ба наели аввали адибони асри бист нисбат дода, аз умумияти услубй ва заминаю суннатхои миллии он ва сабки инфиродии адибон бахс ороста, хамзамон таъкид мекунад, ки «баъди наели аввал дар пайванди адабиёти имруз бо тамаддуни гузашта дар катори Пулод Толис ва Абдумалик Бахорй сахми Ф. Мухаммадиев бештар аст» (Шарифов X. Озурдагон ва умедворон. - Душанбе: Сино, 2001. - С. 97.)
Мухаккикони адабиёти муосири тоник М. Шукуров (97, 130-144. 99, 212-219), А. Сайфуллоев (68, 117-142), Ц. Бакрзода (8, 146-151), А. Набиев (54, 7. 55, 135-156) низ дар мавриди публисистикаи Фазлиддин Мухаммадиев борхо изхори акида кардаанд, аммо ягон асари нависанда муфассал мавриди тахкикашон карор нагирифтааст. К^исми аксар боз хам ба очеркхои «Мухочирон», «Раиси нав» ва «Фаттох ва Музаффар» эътибор дода, онхоро чун як' бахши эчодиёти Фазлиддин Мухаммадиев арзёбй намудаанд. Дар макола ва китобхои А. Саъдуллоев (70. 71. 18-235; 72, 25-34; 73, 121-125) ин масъала андаке муфассал тахлил шудааст, аммо азбаски вазифаи мухаккики номбурда арзёбии умуман раванди насри вокеъгарои • муосир аст, у низ ба чихатхои фарккунанда, сатхи махорат ва сабки баёни Фазлиддин Мухаммадиев чандон амик ворид нашудааст^Поэтикаи осори мустанади нависанда дар ягон макола мавриди тахкдк. карор нагирифтааст\]Махз ба хамин сабаб
мо карор додаем, кори илмии хешро ба мушаххассозии муаммохои мавзую мундарича, поэтика ва навчуихои Фазлиддин Мухаммадиев дар насри мустанад ва(хосатан очеркхои у бубахшем. \
{{bio-stub}}
[[Гурӯҳ:Шахсиятҳо аз рӯи алифбо|*]]
[[Гурӯҳ:Узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон ]]
[[Гурӯҳ:Адибони Тоҷикистон]]
[[Гурӯҳ:Ҷоизаи давлатии ба номи Абӯабдуллоҳ Рӯдакӣ]]
|