Ҳудуду-л-олам: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
Шухрат Саъдиев (баҳс | ҳисса) х илова |
|||
Сатри 1:
Китоби '''«Ҳудуд-ул Олам мин ал-Нашриқ ило ал-Мағриб»''' (Ҳудуди олам аз машриқ то мағриб) соли [[983]] милодӣ дар вилояти Ҷузҷони соҳили чапи дарёи Ҷайхун ба забони форсӣ - тоҷикӣ таълиф шудааст. Муаллифаш маълум нест.
==Таърих==
«Ҳудуд-ул-олам» 909 сол аз назар ниҳон шуд. Касе аз вуҷуд доштани он тасаввуроте ҳам надошт. Тасодуфан ва бо мадади Абдулфазили Гулпайгонӣ ном муллои зуфунуни Бухороӣ «Ҳудуд-ул-олам» ру зад. Баъди дарёфти китоб Абдулфази Гулпаймонӣ 5 октябри соли [[1892]] ба шарқшиноси Санкт-Петербург нома фиристонд. Аз дарёфти дасхати «Ҳудуд-ул-олам» хабар дод. Баҳори соли [[1893]] бо туфайли ҳамин нома шарқшинос А.Г. Туманский ба [[Бухоро]] омад. Абдулфазли Гулпайгонӣ дасхатро ба ӯ тӯҳфа кард. «Ҳудуд-ул-олам» ба шарқшинос хеле хуб омад. Ӯ ин китобро ба мислаш надида, нодир донист.
Пеш аз инқилоби октябр академик В. Бартолд ва шарқшинос А. Г. Туманский бахшида ба ин осори муҳим мақолаҳо интишор карда буданд. Вале «Ҳудуд-ул-олам» боз омад накард. Соли 1920 А.Г. Туманский фавтид. Дасхат ниҳон шуд.
Баътар ҳамсари марҳум А. Г. Туманский, ки дар [[Стамбул]] ([[Туркия]]) истиқомат дошт, ба воситаи яке аз рӯзномаҳо ба сокини Франсия ([[Париж]]), шарқшинос Владимир Минорский хабар дода буд: «Ҳудуд-ул-олам» дар сандуқи ман аст. Сабаби бори дигар пайдо шудани «Ҳудуд-ул-олам» ҳамин хабар шуд. Пас «Ҳудуд-ул-олам» ба Париж гузашт ва онро Владимир Минорский ба Санкт-Петербург баргардонд.
Китоби '''«Ҳудуд-ул Олам мин ал-Нашриқ ило ал-Мағриб»''' (Ҳудуди олам аз машриқ то мағриб) соли [[983]] милодӣ дар вилояти Ҷузҷони соҳили чапи дарёи Ҷайхун ба забони форсӣ - тоҷикӣ таълиф шудааст. Муаллифаш маълум нест.
==Таърих==
Line 10 ⟶ 16:
= Донистаниҳо =
* Даснависи нусхаҳои «Ҳудуд-ул-олам» дар хазинаи дасхатҳои [[Китобхонаи миллии Тоҷикистон]], китобхонаи Институти шарқшиносии Академияи илмҳои Ӯзбекистон ба номи Абурайҳони Берунӣ маҳфузанд.
* Дар «Ҳудуд-ул-олам» дар бораи мулкҳои [[Ҳисор]], [[Ноҳияи Фархор]], [[Леваканд]], [[Ҳаловард]], рӯдҳои [[Искандаркӯл]], [[Амударё]], [[Панҷ (рӯд)]] ва диг. маълумот оварда шудааст.
* Ҷуғрофиёнависони машҳур чун Муқаддасӣ, Ибн Ҳавқал, Идрисӣ, Ибн Рушт, Гардизӣ ва нависандаи гумноми китоби «Ҳудуд ул-олам», аз осори нодири «Ашкол ул-олам» [[Абӯабдуллоҳ Ҷайҳонӣ]] истифода намудаанд.<ref>Аҳрор Мухторов. Амирон ва вазирони Сомонӣ. – Душанбе, 1997, – с. 62.</ref>
== Нигаред ==
{{ЭСТ}}▼
* [[«Амирон ва вазирони Сомонӣ»]]
== Пайнавиштҳо==
<references/>
▲{{ЭСТ}}
==Манбаъ==
[[Аҳрор Мухторов]]. Амирон ва вазирони Сомонӣ. – Душанбе, 1997.
| |||