Ҳуқуқ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
Ibrahim (баҳс | ҳисса)
х Вироиши 90.35.170.112 (Баҳс) вогардонида шуд ба охирин тағйире, ки Кудратов Некруз анҷ...
х илова
Сатри 1:
== Ҳуқуқ ==
'''Ҳуқуқ''' — яке аз намудҳои мунтазамкунандаи муносибатҳои ҷамъиятӣ; дараст.

Дар муддати ҳазорсолаҳои [[таърих]]и [[ҳуқуқ]]шиносӣдар илми ҳуқуқшиносӣ чандин маротиба таъкид карда мешуд, ки ҳангоми муайян кардани ҳуқуқ аз қонунҳои универсалӣ|куллӣ бояд даст кашид. <ref>Яволен, [[Corpus iuris civilis|Дигесты]] 50.17.202</ref>. [[Қонун]]и маслуки ҳуқуқ дар илми ҳозиразамон низ вуҷуд надорад. <ref>
{{китоб
|муалифмуаллиф = [[Марченко, Михаил Николаевич|М.Н. Марченко]]
|ном = Теория государства и права
|ҷой = {{М.Москва}}
|нашриёт = Проспект
|сол = 2006
Line 9 ⟶ 12:
|саҳифаи = 76
|isbn =
}};

{{китоб
|муалифмуаллиф = В.С. Нерсесянц
|ном = Философия права
|ҷой = {{М.Москва}}
|нашриёт = Норма
|сол = 2005
Line 20 ⟶ 25:
}}
</ref>.
Дар [[луғати энциклопедииЭнсиклопедии Брокгауз ва Ефрон]] қайд карда шуда астшудааст:
:{{аввали иқтибос}}''«Ҳуқуқ ин маҷмӯи қоидаҳое (меёрҳое) мебошад, ки муносибатҳои ҷамъиятии одамонро дар ҷомеа муайян менамоянд; ин тарзи муайян намудани ҳуқуқ танҳо қисми умумии маънои онро дарбар гирифта, масъалаи муайян намудани қисми таркибии он, пайдошавӣ ва асосҳои он дар илм ҳал нашуда мемонад».''{{охири иқтибос}}
Дар [[энциклопдияиЭнсиклопдияи калони шӯравӣ]] ҳуқуқ ба тарзи классикӣ дар асоси ғояи (идеологияи) марксизм-ленинизм муайян кардкарда шудааст:
:{{аввали иқтибос}}''«Ҳуқуқ – ин маҷмӯи ҳатмии қоидаҳои рафтор, ки аз тарафи давлат муайян ва ё иҷозат дода шуда аст, ки риоя кардани он тавассути таъсири давлатӣ таъмин мегардад»''{{охири иқтибос}}
Қоидаи аниқи он аз тарзи фаҳмиши ҳуқуқ аз тарафи ин ё он олим вобаста мебошад. Дар баробари ин қоидаҳои гуногуни мавҷуда имконияти пурратар муайян намудани ҳуқуқро медиҳанд. Бинобар ин барои рушди илми ҳуқуқ [[гуногунандешӣ]] ниҳоят муҳим аст, ки он на ҳама вақт имконпазир, зеро ки ҳуқуқ бевосита ба ҳукуматиҳокимияти давлатӣ вобаста мебошад.
 
Дар [[Фарҳанги истилоҳоти ҳуқуқ/Зери таҳрири Маҳмудов М.А. - Душанбе: ЭР-граф, 2009]] чунин шарҳ оварда шудааст:
Дар [[луғати энциклопедии Брокгауз ва Ефрон]] қайд карда шуда аст:
{{аввали иқтибос}}''«Ҳуқуқ - ба маънои иҷтимоӣ озодии (имконияти) рафтори инсон аз нигоҳи ахлоқ, одатҳо, талаботҳои иҷтимоии ҷомеа аст (ҳуқуқи маънавй ё ахлоқй, ҳуқуқи миллат ба худмуайянсозй ва ғ.) ва ба маънои ҳуқуқи (аслӣ) - озодии рафтори инсон бо назардошти нишондодҳои ҳуқуқй (конститутсия, қонунҳо ва ғ.) аст (ҳукуқ ба меҳнат, интихобот ва м.и.)»''{{охири иқтибос}}<ref>Фарҳанги истилоҳоти ҳуқуқ / Зери таҳрири Маҳмудов М.А. - Душанбе: ЭР-граф, 2009. - с. 514-515 </ref>
: «Ҳуқуқ ин маҷмӯи қоидаҳое (меёрҳое) мебошад, ки муносибатҳои ҷамъиятии одамонро дар ҷомеа муайян менамоянд; ин тарзи муайян намудани ҳуқуқ танҳо қисми умумии маънои онро дарбар гирифта, масъалаи муайян намудани қисми таркибии он, пайдошавӣ ва асосҳои он дар илм ҳал нашуда мемонад».
Дар [[энциклопдияи калони шӯравӣ]] ҳуқуқ ба тарзи классикӣ дар асоси марксизм-ленинизм муайян кард шудааст:
: «Ҳуқуқ – ин маҷмӯи ҳатмии қоидаҳои рафтор, ки аз тарафи давлат муайян ва ё иҷозат дода шуда аст, ки риоя кардани он тавассути таъсири давлатӣ таъмин мегардад»
Қоидаи аниқи он аз тарзи фаҳмиши ҳуқуқ аз тарафи ин ё он олим вобаста мебошад. Дар баробари ин қоидаҳои гуногуни мавҷуда имконияти пурратар муайян намудани ҳуқуқро медиҳанд. Бинобар ин барои рушди илми ҳуқуқ [[гуногунандешӣ]] ниҳоят муҳим аст, ки он на ҳама вақт имконпазир, зеро ки ҳуқуқ бевосита ба ҳукумати давлатӣ вобаста мебошад.
{{ҷавона}}
== Адабиёт ==
{{reflist}}
== Манбаъ ==
 
<references/>
[[Гурӯҳ:Мафҳумҳои ҳуқуқ]]
[[Гурӯҳ:Ҳуқуқ]]
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Ҳуқуқ"