'''Ғуломон''' - яке аз асарҳои [[нависанда]]и [[тоҷик]] [[Садриддин Айнӣ]] мебошад, ки соли 1934<ref>http://www.khovar.tj/taj/index.php?option=com_content&task=view&id=5513&Itemid= УМРИ АЙНӢ АЗ БАРОИ ХАЛҚ САРФИ ХОМА ШУД - АМИТ ХОВАР дастраси 14 март 2010</ref>. навишта шудааст. Ғуломон, кт яке аз бузургтарин асарҳои нависанда романи «Ғуломон» нахуст бо забони ӯзбакӣ дар Ӯзбакистон нашр шудааст ва як сол баъд аз ин бо забони тоҷикӣ чоп шуд<ref>http://www.ozodi.org/content/article/1815428.html Тахриби осорхонаи Айнӣ дар Самарқанд? ОЗОДӢ дастраси 14 март 2010</ref>.
== РОМАНИ «ҒУЛОМОН» ==
Устод Айнӣ дар байни солҳои 1927—1930 романи «Дохунда»-ро таълиф намуд, ки охирҳои соли 1930 дар азон ба табърасид. Дар таърихи адабиёти Осиёи Миёна бори аввал батаълифи асари типи нав — роман пардохтан аз адиб ҷустуҷӯҳои зиёди эҷодиро талаб менамуд. Роман аз панҷ қисм ва 124 бобиборат буда, ба таъсиси Ҷумҳурии ҳафтуми сотсиалистииТоҷикистон (1929) анҷом меёбад. Муҳити сиёсиву иҷтимоии қаҳрамонони «Дохунда» аз «Одина» вобаста ба вақту замон фарқмекунад. Ёдгор мубориз аст. Гулнор низ дар фаъолиятмандӣ аз Ёдгор қафо намемонад ва ҳар ду қаҳрамон ба мақсад мерасанд.Ҷолиби диққат аст, ки макони воқеаҳои қиссаи «Одина» варомани «Дохунда» сарзамини имрӯзаи Тоҷикистон мебошад.Одина зодаи Қаротегин (водии Рашт) ва Ёдгор зодаи Кангурт(минтақаи Кӯлоб) мебошанд. Устод Айнӣ ба ин мавзеъҳо сафарнакарда буд. Вале масъулияти баланди ватандорӣ ӯро водорнамуд, ки айёми баррасии масоили миллӣ таваҷҷуҳи ҷомеаи шӯравиро ба зиндагии тоҷикони кӯҳистон ҷалб намояд.
