Авиакаш: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
Авиакаш
(бе тафовут)

Нусха 15:32, 27 Декабри 2016

Авиакаш, авиабар, киштии ҷан­гии рӯйиобӣ – пойгоҳи авиатсионии шиновар, калонтарин киштии замони ҳозира, ки қобилияти баланди манёврӣ дорад. Воситаҳои зарбазани Авиакаш самолёту вертолётҳои дар саҳни киштӣ ҷойгирифта мебошанд, ки бо ракета, бомба ва тор­педаҳои ядроию муқаррарӣ мусаллаҳанд. Авиакаш дастгоҳҳои ракетии зенитӣ ва артиллерӣ ҳам дорад. Авиакашҳои замонавӣ зарбазани бисёр­ҳадафа ва зиддизаврақӣ мешаванд, ки муҳаррики муқаррарӣ ё атомӣ доранд. Онҳо барои зарба задан ба киштиву кемаҳои душман дар баҳр ва пойгоҳҳо, объектҳои соҳилӣ, қӯшунҳои хушкигард, самолётҳо, ёфта нобуд кардани заврақҳои зериобӣ дар баҳри кушод, дастгирии қувваҳои хушкигард, фуровардани десанти баҳрӣ, ба роҳ мондани мудофиаи зиддиҳавоӣ ва ғ. пешбинӣ шудаанд. Зарфияташон то 92 ҳазор тонна, дарозии саҳн барои парвози самолётҳо – то 345 м, суръати ҳаракат – то 65 км дар як соат, дурии шино – то 12 ҳазор мил (аз Авиакаши атомӣ номаҳдуд), иқтидори муҳаррик – то 200 ҳазор кВт, ҳайат бо кормандони киштӣ – то 6 ҳазор нафар. Дар саҳни Авиакаш то 90 самолётҳои гуногун ҷой мегиранд; дар он барои таъмини парвозу фурудоии самолётҳо хатҳои парвозу фурудоӣ, 2 – 4 дастгоҳи ба парвоз овардани самолётҳо, ангарҳо (ҷойи ист ва таъмири самолётҳо), самолётбардоракҳо, системаи бехатарии парвоз, таҷҳизоти киштиронӣ ва радиоэлектронӣ, воситаҳои алоқаю идора ва ғ. мавҷуданд. Авиакашҳо дар давраи Ҷанги якуми ҷаҳонӣ (1914 – 18) пайдо шуда, дар флотҳои ШМА, Британияи Кабир, Франсия, Япония васеъ истифода гардидаанд. Охири солҳои 70 асри 20 дар ҳайати Флоти ҳарбии баҳрии (ФҲБ) СССР крейсерҳои (киштиҳои тезгарди ҳарбӣ) вазнини авиабари навъи «Киев», соли 1991 дар ФҲБ Федератсияи Россия крейсерҳои «Адмирали Флоти Иттиҳоди Шӯравӣ Кузнетсов» дохил шуданд. Дар ибтидои асри 21 Авиакаш асосан дар ШМА инкишоф ёфт. Дар ибтидои асри 21 дар қувваҳои мусаллаҳи мамлакатҳои хориҷӣ 27 Авиакаш вуҷуд дошт (ШМА – 15, Британияи Кабир – 3, Франсия ва Ҳиндустон – 2-тоӣ, Аргентина, Бразилия, Испания, Италия, Тайланд – 1-тоӣ).