Китоби сурх: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
х илова
х Имло, replaced: кисм → қисм using AWB
Сатри 5:
 
== Таърих ==
Аз миёнаи солҳои 40-50-уми асри ҲҲ шумораи зиёди намудҳои олами набототу ҳаӣвонот бо таъсири фаъолияти инсон, дар натиҷаи истифодаи нодурусти заҳираҳои табиат, аз ҷумла, заҳираҳои органикӣ ру ба таназзул овардаанд ва кисмиқисми зиёдашон аз баӣн рафта, камёфту нодир шудаанд. Бо мақсади пешгирии ин ҷараён дар тамоми олам соли 1948 Ташкилоти «Иттифоқи баӣналмилалии ҳифзи табиат ва сарватҳои он» таъсис ёфт. Ин ташкилот баъди таҳлили маълумоти гуногун оид ба намудҳои камшаванда, камёб ва нодир дар тамоми қитъаҳои олам ба хулоса омад, ки бо қабули ҳуҷҷати муҳими давлатию илмӣ пеши роҳи ин раванд гирифта шавад. Чунин ҳуҷҷат «Китоби Сурх» аст, ки дар он оид ба наботот ва ҳаӣвоноти муҳофизатшаванда маълумоти пурқимат гирд оварда шудааст.
Ин буд, ки баъди панҷ сол [[Иттифоқи баӣналмилалии муҳофизати табиат ва захираҳои табиӣ]] «Китоби Сурхи далелҳо» таҳия намуд. Дар яқ вақт кори дигар - «Руиҳати сиёҳ»-и организмҳои набототу ҳаӣвоноте, ки аз соли 1900-ум инҷониб дар саӣёра нест шудаанд, тартиб дода шуд. Ба ин руӣхат 65 намуд бо 55 зернамуди ширхурҳо ва 2 намуди паррандаҳо ворид шуданд. Ҳоло «Китоби Сурх»-и саӣёра, Аврупо ва ҳар як кишвар вуҷуд дорад.
Дар Иттиҳоди Шуравӣ «Китоби Сурх» нахустин маротиба соли 1972 нашр гардид.
== Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон ==
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ин китоб соли 1988 ба забони русӣ ба табъ расид
* ''Красная книга Таджикской ССР : Редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды животных и растений / А.И. Соков. — Душанбе : Дониш, 1988. — 336 с.''
 
Соли 2000 «Китоби Сурх»-и Тоҷикистон ба забони давлатӣ аз чоп баромад, ки дар он 226 намуди растанӣ ва 162 намуди ҳаӣвон ҷоӣ дода шудааст. Дар нашри дуюми Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон 267 намуд растаниҳо ва 222 намуд ҳайвоноте, ки дар зери таҳдиди маҳвшавӣ қарор доранд дохил карда шудааст.
Сатри 21:
# Намудҳои номуаӣяни камшуморе, ки аз сабаби набудани маълумоти кофӣ ҳолати фардии онҳоро аниқ кардан мушкил аст.<ref>М. Дарвозиев, И. Сафаров. Эқология. Китоби дарси барои ҳонандагони
синфи 9 мақтабҳ,ои тасилоти умумӣ. – Душанбе, 2006. – С. 150-151</ref>
 
 
== Нигаред ==
Line 30 ⟶ 29:
{{Китоби сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон}}
 
[[Гурӯҳ:Китобҳо аз рӯи алифбо]]
{{ҷавона}}
 
[[Гурӯҳ:Китобҳо аз рӯи алифбо]]