Шиъа: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
→Таърих: иловаҳо |
||
Сатри 29:
== Таърих ==
Пас аз байъати умумии мардум Абубакр байъати худро ба [[Алӣ ибни Абутолиб|Алӣ]] ва ҳамроҳонаш пешниҳод кард. [[Алӣ ибни Абутолиб|Алӣ]] ба Абубакр — халифаи тозаинтихоб ҳамин қадар эътироз овард, ки: Ман худро бинобар қаробате, ки ба расули Худо (с) доштам, барои ин кор авло медонистам. Вале афзалияти мутлақи Абубакр бар ҳамаи саҳобагон воқеияти бебаҳс буд ва Алӣ низ ба ин воқеият эътироф дошт. Аз сӯи дигар, ин дидгоҳи шахсии Алӣ буд, ки танҳо бо доштани қаробати расули Худо (с) бояд кори хилофат ба вай вогузор мегашт ва он ҳам ба тариқи шӯро ва интихоби аксарияти мутлақи саҳобагон.
Дар ҳеҷ санади таърихӣ ва ривояти муътамади диние наёмадааст, ки Алӣ ғайр аз назари фавқ эътирози дигаре бо бақияи саҳобагон дошта ё худро ягона васӣ ва сарвари мусулмонон ва хилофатро ҳаққи илоҳии худ ва фарзанонаш дониста ва ё худро таъйиншуда аз ҷониби Худо ва ба василаи паёмбари акрам (с) гуфта бошад, балки асноди саҳеҳи таърихӣ собит месозанд, ки вай ҳукми шӯро ва раъйи аксарияти саҳобагонро ягона роҳи интихоби халифа медонист, аз ҷумла дар номае ба Муъовия мефармояд:
Сатри 35:
''«Шӯро ва интихоби халифа ҳаққи муҳоҷирон ва ансор аст. Вақте онҳо дар атрофи марде гирд омаданд ва ӯро имоми худ номиданд, бешак, ризои Худо низ дар он (интихоби онҳо) мебошад. Дигар одами шоҳид ва ҳозир ҳаққи ихтиёр ва ғоиб ҳаққи рад карданро надорад»''<ref>Наҳҷу-л-балоға, бахши номаҳо, номаи шашум. — С. 274</ref>.
Бинобар ин, ҳамон гуна ки дар ривоятҳои саҳеҳ омадааст, вақте хабари байъати Абубакрро шунид, ҳукми шӯро ва раъйи аксарияти саҳобагонро шаръан мавриди эътибор донист ва дар ҳамон рӯзҳои аввал ба байъати ӯ шитофт ва дар нахустин задухӯрди лашкари Ислом бо баргаштагон, ки дар мавзеъе бо номи Зилқисса сурат гирифт, дар рикоби Абубакр — халифаи тозаинтихоби мусулмонон қарор дошт. Ин воқеа дар замоне ба вуқӯъ пайваст, ки ҳанӯз як-ду ҳафтае аз хилофати Абубакр нагузашта буд<ref>Фатҳулборӣ. — Ҷ. 9. — С. 272</ref>. Дигар то замони ба шаҳодат расидани Алӣ дар миёни уммати ислом ҳеҷ ихтилофи эътиқодӣ ва дудастагие дида намешуд ва онҳо чунин мафҳумҳо ва тақсимотеро бо номи тарафдорон ва шиаёни Алӣ, ки аз дигар мусулмонон бо андешаҳо ва эътиқодоти хоссе тафовут дошта бошанд, намедонистанд, балки мусулмонон дар ваҳдати умумӣ ба сар мебурданд ва хулафо кафили ҳифзи ваҳдат ва таъмини якпорчагии ҷомеа буданд. Худи ҳазрат [[Алӣ ибни Абутолиб|Алӣ]] ва фарзандонаш ба чунин фирқагароии эътиқодӣ ва парокандагии фикрӣ ва иҷтимоӣ дар байни мусулмонон комилан мухолиф буданд ва бар зидди чунин андешаҳои ифротӣ ва гароишоти харобиовар ба шиддат мубориза мебурданд.
Аз сӯйи дигар, оммаи мардуми мусулмон Алӣ ва фарзандонашро ба мисли дигар саҳобагони расули Худо (р) ва ҳатто бештар аз онҳо дӯст медоштанд ва пас аз кушта шудани халифаи сеюм Усмон ибни Аффон Алӣ ва фарзандаш Ҳасанро ба хилофат баргузиданд. Дар ривоятҳои саҳеҳи таърихӣ омадааст, ки ҳатто дар замоне ки байни [[Алӣ ибни Абутолиб|Алӣ]] ва [[Муовия писари Абусуфиён|Муъовия]] ҷангҳо идома доштанд, тамоми мардуми мусулмон бо шумули мардуми Шом, ки тарафдорон ва ҳомиёни
Дар замони хилофати Алӣ вазъи сиёсии ҷаҳони ислом хеле ошуфта, тамоюлоти носолими фикрӣ ва андешаҳои ифротии эътиқодӣ ба хусус дар байни мардуми Ироқ шиддат гирифт ва Алӣ ночор маркази хилофатро аз Мадина ба Куфа интиқол дод. Дар чунин вазъи ошуфтаи фикрӣ ва сиёсӣ пас аз шаҳодати Алӣ дар сарзамини Ироқ фирқаи диние бо номи шиа бо андешаҳо, низоми эътиқодӣ ва бардоштҳои хоссе аз сарчашмаҳои шаръ зуҳур кард ва то имрӯз идома дорад.
| |||