|
}}
'''Одина Ҳошим''' -([[13 баиюн|13 июни]] [[1937]], [[Деҳоти Дашти {{lang-faҶум|آدینهДаштиҷум]], هاشم}}[[Ноҳияи Шамсиддин Шоҳин|Шӯрообод]], [[ҶШС Тоҷикистон]] — [[16 ноябр|16 ноябри]] [[1993]]) — сароянда (тенори лирикӣ), машшоқ, оҳангсоз. Ҳофизи Халқиихалқии ҶШС Тоҷикистон (1963), дорандаиДорандаи [[Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи АбуабдуллоҳиАбӯабдуллоҳ Рӯдакӣ|Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакӣ]] дар соҳаи адабиёт, санъат ва меъморӣ (1988).
==Зиндагинома==
ОдинаиОдина ҲошимовҲошим [[13 июн]]и [[1937]] дар деҳаи Нимдараи [[Дашти Ҷум]]и [[ноҳияи Шӯрообод]] дар оилаи санъаткори шинохта, мусиқидони варзида, Ҳофизи халқии ҷумҳурӣ Ҳошим Қосимов тавлидба гашта,дунё омадааст. Ӯ дар домони модари боиффати адабиётдӯст, донандаи хуби осори Ҳофизу Бедил ва даҳҳо суханварони мумтози классик тарбият ёфтааст. Аз хониши падар, аз ромиши падар дар дили кучаки Одина нисбат ба ҳунари сарояндагӣ ва навозандагӣ як дилгармӣ, як муҳаббати ногусастание бедор гашт . Дилбастагӣ ба суруд, ба наво саманди орзу Одинаро пас аз хатми мактаби миёна ба шуъбаи созҳои миллии Омӯзишгоҳи мусиқии шаҳри [[Душанбе]] овард. Тӯли се сол дар ин боргоҳи ҳунар аз устодони сахтгиру серталаб нозукиҳои навозандагию сарояндагӣ аз бар кардукарда соли 19591954 ҳамчунонро мутахассисихатм ҷавон фаъолияти кориашро аз театри халқии ноҳияи Москва (Мирсайид Алии Ҳамадонӣ) ба сифати режиссёр оғоз намуда, то соли 1962 дар ин пеша масъулият нишон доднамуд. ЧунОдина коргариҲошим содиқ, ҷӯянда ва навовар маҳбубият пайдо намуда, ба боварии роҳбарон сазовор шуд ва соли 1962 ба зимаи Одинаи ҷавон, ба Одинае, ки ҳамагӣ 25 сол дошт вазифаи басо пурмасъулият, сарварии театри драмаи мусиқии шаҳри Кӯлобро вогузоштанд. Муддати 13 солҳамчунин дар индавоми корифаъолияти пурзаҳматэҷодияш ифоиИнститути вазифадавлатии намуда,педагогии беҳтаринКӯлоб асарҳои саҳнавиро рӯи саҳна гузошт, ки аз ҷониби мухлисон баҳои баландро 5 ноил гашт. Аз соли 1975 то соли 1991 ба сифати солисти театри мазкур кор кард. Ӯ [[16 ноябр]]и [[соли 1993]] оламро(1972) таркхатм кардкардааст. ▼Одина Ҳошим дар [[13 июн]]и [[1937]] дар деҳаи Нимдараи,[[Дашти Ҷум]]и,[[ноҳияи Шӯрообод]] чашм ба олами ҳастӣ кушод.
▲Одинаи Ҳошимов дар оилаи санъаткори шинохта, мусиқидони варзида, Ҳофизи халқии ҷумҳурӣ Ҳошим Қосимов тавлид гашта, дар домони модари боиффати адабиётдӯст, донандаи хуби осори Ҳофизу Бедил ва даҳҳо суханварони мумтози классик тарбият ёфтааст. Аз хониши падар, аз ромиши падар дар дили кучаки Одина нисбат ба ҳунари сарояндагӣ ва навозандагӣ як дилгармӣ, як муҳаббати ногусастание бедор гашт Дилбастагӣ ба суруд, ба наво саманди орзу Одинаро пас аз хатми мактаби миёна ба шуъбаи созҳои миллии Омӯзишгоҳи мусиқии шаҳри [[Душанбе]] овард. Тӯли се сол дар ин боргоҳи ҳунар аз устодони сахтгиру серталаб нозукиҳои навозандагию сарояндагӣ аз бар карду соли 1959 ҳамчун мутахассиси ҷавон фаъолияти кориашро аз театри халқии ноҳияи Москва (Мирсайид Алии Ҳамадонӣ) ба сифати режиссёр оғоз намуда, то соли 1962 дар ин пеша масъулият нишон дод. Чун коргари содиқ, ҷӯянда ва навовар маҳбубият пайдо намуда, ба боварии роҳбарон сазовор шуд ва соли 1962 ба зимаи Одинаи ҷавон, ба Одинае, ки ҳамагӣ 25 сол дошт вазифаи басо пурмасъулият, сарварии театри драмаи мусиқии шаҳри Кӯлобро вогузоштанд. Муддати 13 сол дар ин кори пурзаҳмат ифои вазифа намуда, беҳтарин асарҳои саҳнавиро рӯи саҳна гузошт, ки аз ҷониби мухлисон баҳои баландро 5 ноил гашт. Аз соли 1975 то соли 1991 ба сифати солисти театри мазкур кор кард. Ӯ [[16 ноябр]]и [[соли 1993]] оламро тарк кард.
Одина Ҳошим [[16 ноябр]]и [[соли 1993]] оламро тарк карда дар қабристони Лучоби шаҳри Душанбе дафн шудааст.
== Фаъолият ==
Соли 1959 ҳамчун мутахассиси ҷавон фаъолияти кориашро аз Театри халқии ноҳияи Маскав (ҳоло Мирсаййид Алии Ҳамадонӣ), ба сифати режиссёр оғоз намуда, то соли 1962 дар ин пеша масъулият нишон дод. Чун коргари содиқ, ҷӯянда ва навовар маҳбубият пайдо намуда, ба боварии роҳбарон сазовор шуд ва соли 1962 ба зимаи Одинаи ҷавон, ба Одинае, ки ҳамагӣ 25 сол дошт вазифаи басо пурмасъулият, сарварии театри драмаи мусиқии шаҳри Кӯлобро вогузоштанд. Муддати 13 сол дар ин кори пурзаҳмат ифои вазифа намуда, беҳтарин асарҳои саҳнавиро рӯи саҳна гузошт, ки аз ҷониби мухлисон баҳои баландро 5 ноил гашт. Аз соли 1975 то соли 1991 ба сифати солисти театри мазкур кор кард.
== Мактаб ва сабк ==
Одина Ҳошимов мактаб ва сабки хосси сурудхонӣ дошт. Бо шеърдонӣ (ҳифзи ҳазорҳо байт) ва шеърхониаш дар байни аксар мардуми кишварҳои Шарқ маъруфият пайдо карда буд. Мавзӯъҳои барномаи овозхонии Одина Ҳошимов, ки аз ашъори шоирони классикии форс-тоҷик, шоирони муосири Тоҷикистон, Эрон, Афғонистон ва дигар кишварҳо таркиб ёфта буд, мавзӯъҳои панду андарз, ишқу муҳаббат, садоқату рафоқат, поктинатию мардонагӣ, ҷавонмардӣ, одамият, васфи сулҳу амонӣ, дӯстӣ ва ғайраро ташкил медиҳад («Гулъизори ман куҷост?», ғазали Ҳилолӣ; «Рафтӣ», ғазали Сайидо; «Охир эй сарви хиромон зи кадомин чаманастӣ?», ғазали Ҷомӣ; «Соқиё, бархезу дардеҳ ҷомро», ғазали Ҳофиз; «Хиҷил аст сарви бустон бар қомати баландаш», ғазали Саъдӣ; «Ё ҳар ду», шеъри А. Лоҳутӣ; «Куҳандиёро», шеъри Н. Нодирпур ва ғайра). Ба аксар ғазалу шеърҳо худаш оҳанг бастааст.
=== Шогирдон ===
Одина Ҳошим худ аз мактаби ҳунари санъаткорони мумтози кишвар таҷриба гирифта, ҷавобан ба ин шогирдони зиёдеро низ тарбия намудааст, ки миёни онҳо метавон номи Гулчеҳра Содиқова, Файзалӣ Ҳасанов, Мирзоватан Миров, Озодамоҳ Мӯҳтарамоваро боифтихор ба забон гирифт.
== Эҷодиёт ==
Одина Ҳошим дар офаридани оҳангҳои шӯхи рақсӣ ва ҳаётдӯстонаи мардумӣ маҳорати калон дошт («Ало, хамзада кокул», «Ҷингилак мӯй дорӣ», «Дилфиребам аз ғамат сабзинае», «Хирмани гул», «Моҳи ман», «Хами зулф», «Мадоро накунӣ» ва ғайра).
Нахуст суруди Одинаи Ҳошимов «Ленин бародар раҳнамо» бар матни шоир [[Сайидалӣ Вализода]] ӯро миёни ҳаводорон маъруфу машҳур намуда, дар сини биступанҷсолагӣ бо унвони Ҳофизи халқии Ҷумҳурии Тоҷикистон сарфарозаш гардонд. Сипас сурудҳои «Гулъузори ман куҷост?» (ғазали Ҳилолӣ), «Рафтӣ» (Сайидо), «Охир эй сарви хиромон зи кадомин чаманӣ» (ғазали Ҷомӣ), «Соқиё бархезу деҳ ҷомро» (ғазали Ҳофиз), «Хиҷил аст сарви бӯстон бари қомати баландаш » (ғазали Саъдӣ), «Ба завқе такя бар шамшер ҷисми лоғарам дорад» (ғазали Соиб), «Аз чашми пурхумори ту мастӣ намеравад» (ғазали [[Ҳасани Деҳлавӣ]]), «Ё ҳар ду» (ғазали А. Лоҳутӣ), «Куҳан диёро» (ғазали Нодири Нодирпур) ва садҳои дигар, ки саршори меҳру муҳаббати поки инсонӣ, садоқат, некӣ ва дилрабоӣ буданд, дар иҷрои Одина Ҳошимов дилпазир ва форам ба самти ҳаводорони санъат расонида шуд ва то имрӯз бо ҳамон садои нотакрор аз тариқи садову симо ба ихлосмандони ҳунари ин ҳунарманди нотакрор пешкаш карда мешавад. Ҳунари дигаре, ки Одина Ҳошимовро миёни мардум шӯҳратёр на-муд, ин ҳунари фалакхонию фалакдонии ӯст. Ҳамчун сарояндаи ҷӯяндаву навовар дар зиндаю ҷовид гардонидани асари сертаркибаи «Фалак» хизмати шоистаеро касб кардааст. Дар ин ҷода Одина Ҳошимов бо машҳуртарин фалаксароён, бо устодони маъруфи санъати сарояндагӣ [[Ҳоҷӣ Абдулазиз]], [[Содирхони Ҳофиз]], Домулло Ҳалим, [[Шоҳназар Соҳибов]] ва [[Шариф Ҷӯраев]] дар як поя қарор дошту шӯҳраташ натанҳо дар Тоҷикистон, балки дар [[Эрон]]у [[Афғонистон]] низ паҳн буд. Соли 1972 фалаксароёни машҳури афғон Мангал, Карим, Нурмуҳаммад, Раҳимҷон, Абдурасул ва Акбар Лоло Одина Ҳошимовро ба Афғонистон даъват намуданд, то ҳунарашро ба ҳаводорони афғонаш намоиш бидиҳад. Аниқтараш дар озмуни «Фалаксароёни мумтоз», ки дар шаҳри Қундуз барпо гардид, ба ҳайси намояндаи Тоҷикистон даъват шуда буд ва дар ин озмун ғолиби ҷои аввал дониста шуд. Ва метавон зикр кард, ки худ аз мактаби ҳунари санъаткорони мумтози кишвар таҷриба гирифта, ҷавобан ба ин шогирдони зиёдеро низ тарбия намудааст, ки миёни онҳо метавон номи Гулчеҳра Содиқова, Файзалӣ Ҳасанов, Мирзоватан Миров, Озодамоҳ Мӯҳтарамоваро боифтихор ба забон гирифт.
Ҳамчун сарояндаи ҷӯяндаву навовар дар зиндаю ҷовид гардонидани асари сертаркибаи «Фалак» хизмати шоистаеро касб кардааст. Дар ин ҷода Одина Ҳошимов бо машҳуртарин фалаксароён, бо устодони маъруфи санъати сарояндагӣ [[Ҳоҷӣ Абдулазиз]], [[Содирхони Ҳофиз]], Домулло Ҳалим, [[Шоҳназар Соҳибов]] ва [[Шариф Ҷӯраев]] дар як поя қарор дошту шӯҳраташ натанҳо дар Тоҷикистон, балки дар [[Эрон]]у [[Афғонистон]] низ паҳн буд. Соли 1972 фалаксароёни машҳури афғон Мангал, Карим, Нурмуҳаммад, Раҳимҷон, Абдурасул ва Акбар Лоло Одина Ҳошимовро ба Афғонистон даъват намуданд, то ҳунарашро ба ҳаводорони афғонаш намоиш бидиҳад. Аниқтараш дар озмуни «Фалаксароёни мумтоз», ки дар шаҳри Қундуз барпо гардид, ба ҳайси намояндаи Тоҷикистон даъват шуда буд ва дар ин озмун ғолиби ҷои аввал дониста шуд.
== Сафарҳои ҳунарӣ ==
Одина Ҳошим дар даҳаҳои адабиёт ва санъати тоҷик ширкат ( РСФСР соли 1965, дар Маскав соли 1967, дар ҶШС Ӯзбакистон соли 1968) намуда, санъати волои тоҷикро дар арсаи ҷаҳон муаррифӣ намудааст. Илова бар ин ин ҳунарманди нотакрор Одина Ҳошим ба ҷумҳуриҳои собиқ шӯравӣ ва кишварҳои хориҷа аз қабили Афғонистон, Покистон, Ҳиндустон, Эрон, Яман, Ироқ, Қувайт, Адан сафарӣ ҳунарӣ намуд, бо ҳунари воло дили мухлисонашро ба ваҷд овардааст. Фарҳангу санъати бою рангини миллати тоҷикро ба ҷаҳониён муаррифӣ намудааст.
== Ҷоизаву мукофотҳо ==
Борҳо дар даҳаҳои адабиёт ва санъати тоҷик ширкат ( РСФСР соли 1965, дар Москва соли 1967, дар РСС Ӯзбекистон соли 1968) намуда, санъати волои тоҷикро дар арсаи ҷаҳон муаррифӣ намудааст. Илова бар ин ин ҳунарманди нотакрор Одина Ҳошим ба ҷумҳуриҳои собиқ шӯравӣ ва кишварҳои хориҷа аз қабили Афғонистон, Покистон, Ҳиндустон, Эрон, Яман, Ироқ, Қувайт, Адан сафарӣ ҳунарӣ намуд, бо ҳунари воло дили мухлисонашро ба ваҷд овардааст. Фарҳангу санъати бою рангини миллати тоҷикро ба ҷаҳониён муаррифӣ намудааст. Одина Ҳошимов бо услубу равияи хос ва шеърдонию шеършиносӣ дар байни мардуми мамолики Шарқ обрӯю эътибори беандоза дошт. Пеш аз ҳама мувофиқати комили мазмуну шеъру оҳанг, дарки ниҳоят хуби тарҳу вазн, усулу савт, нолаи дилрабою ороиши оҳангӣ, шунавоии мутлақ ва ҳифзу аз худ кардани садҳо байту шеър бозгӯи забардастии ин санъаткори моҳир аст,-мегӯяд Ҳунарпешаи шоистаи Тоҷикистон Алиризо Раҳмонқулов ва меафзояд: Шеъри тоҷикро ба мисли ӯ набуд донандае, Дар рамузи нуқтадонӣ беғалат хонандае. Тору пуди ҳофизиро беҳтарин бофандае, Қасри эҷодаш бимонад дар ҷаҳон пояндае. Тавре ки зикр намудем ин марди ҳунар фарзанди фарзонаю нотакрори миллати тоҷик Одина Ҳошимов аз соли 1953 то вопасин соли ҳаёт дар ҷодаи санъат ҳунарнамоӣ карда, бо ҳунари нотакрори хеш дар дилу дидаи мардум маъво гирифт. Одина Ҳошимове, ки тамоми умр баҳри болидагии хотири мардум, гарму фароғатбахш намудани маҳфилҳо, чорабиниҳо пайваста омода буд, имрӯз миёни ихлосмандон нест, вале номи ӯ, садои нотакрори ӯ ва меҳру муҳаббати ӯ умре дар қалбу дар забонҳо абадист.
Дорандаи Ҷоизаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакӣ дар соҳаи адабиёт, санъат ва меъморӣ (1988). Бо медали «Барои меҳнати шуҷоатнок. Ба муносибати 100-солагии рӯзи таваллуди В. И. Ленин», Ифтихорномаҳои Фахрии Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Тоҷикистон сарфароз гардидааст<ref>[http://www.kdbj-mirshakar.tj/images/PDF/odina_hoshim.pdf Одина Ҳошимов]</ref><ref>[http://life.ansor.info/tj/odina_hoshimov/ Одина Ҳошимов]</ref>.
== Мукофот ва ҷоиза ==
Хизматҳои шоёни ин марди шариф аз ҷониби давлату ҳукумат бо унвонҳои фахрӣ, аз қобили медали «Барои меҳнати шуҷоатнок», Ифтихорномаҳои Фахрии Президуми Совети Олии РСС Тоҷикистон, [[Ҳофизи халқии РСС Тоҷикистон]] ва [[Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ]] қадрдонӣ шудааст.<ref>[http://www.kdbj-mirshakar.tj/images/PDF/odina_hoshim.pdf Одина Ҳошимов]</ref><ref>[http://life.ansor.info/tj/odina_hoshimov/ Одина Ҳошимов]</ref>
== МанбаъЭзоҳ ==
<references/>
|
