Википедиа

Нозирҷон Арабзода: Тафовут байни таҳрирҳо

Browse history interactively
← Фарқияти аввалинаФарқияти баъдина →
Content deleted Content added
ВизуалӣВики-матн
No edit summary
такмили матн
Сатри 30:
 
 
Нозир Арабзода [[20 декабр]]и [[соли 1940]] дар деҳаи [[Ашт]] дар хонадони муаллимзиёӣ ба дунё омадааст. Мактаби миёнаи Умари Хайёми деҳаи мазкурро бо медал хатм кардааст (1957). Шуъбаи филологияи тоҷики Факултети таърих ва филологияи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба номи В.И.Ленинро бо дипломи сурх хатм намудааст (1962). Аспиранти шуъбаи фалсафаи [[Академияи илмҳои Тоҷикистон]] (1962-1965), ходими хурди илмӣ (1965-68), ходими калони илмии шуъбаи фалсафаи [[Академияи илмҳои Тоҷикистон]](1968-1970), дотсенти кафедраи фалсафаи [[Донишгоҳи миллии Тоҷикистон|Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба номи В.И.Ленин]] (1970-1994), дотсенти кафедраи фалсафаи Донишгоҳи давлатии Хуҷанд (1994-1996),<ref>[http://elbibhgu.narod.ru/TavcifnomaiOmuzgoron/TavsifnomaiOmuzgoron.html TavcifnomaiOmuzgoron Арабзода (Қулматов) Нозир]</ref> дотсент ва сипас профессори кафедраи адаб ва фарҳанги Донишгоҳи соҳибкорӣ ва хизмат (1996-1999), профессори кафедраи фалсафа ва сиёсатшиносии [[Донишгоҳи славянии Русияву Тоҷикистон]] (1999-2004). Дар донишгоҳҳои кишвар Нозир Арабзода аз таърихи фалсафа, аз ҷумла таърихи фалсафаи тоҷик дарс медод. Нозир Арабзода [[5 март]]и [[соли 2004]] дар Душанбе чашм ба дунё пӯшид.
 
==Фаъолияти илмӣ==
'''Муҳимтарин дастовардҳои илмӣ''':
 
Яке аз вежагиҳои барҷастаи осори Нозир Арабзода диққат, вусъат ва умқи пажӯҳиши мавзӯъ аст. Ӯ нахустин бор таҳлили комилу ҷомеи таълимоти диниву фалсафии Носири Хусравро пешниҳод кардааст, масъалаҳои илоҳиёти Носири Хусрав, аз ҷумла тавҳид, офариниши олам, шаккокӣ, таъвили Қуръон, нубувват ва имоматро мавриди таҳлил қарор додааст, масъалаҳои муаммои ҳастиро мавриди пажӯҳиши муфассал қарор додааст, таълимоти мутафаккир дар бораи аърози ҳастиро батафсил баён кардааст, ба гунаи нав моҳияти нафс ва масъалаи психофизикиро шарҳ додааст, дар бофтори таҳлили муаммои ҳастӣ мақоми инсон дар силсилаи маротиби ҳастиро арзёбӣ кардааст, ташобуҳ ва тафовути назарияи маърифати Носири Хусрав ва Ибни Синоро баррасӣ карда, таҳлили қиёсии таълимоти ахлоқии Носири Хусрав ва Абубакри Розиро пешниҳод намудааст, хирадгароии фалсафии мутафаккир дар шеърро бозтоб карда, ҷойгоҳи ахлоқии суханро мавриди баррасӣ қарор додааст.
-яке аз вежагиҳои барҷастаи осори Нозир Арабзода диққат, вусъат ва умқи пажӯҳиши мавзӯъ аст;
 
-нахустин бор таҳлили комилу ҷомеи таълимоти диниву фалсафии Носири Хусравро пешниҳод кардааст;
-масъалаҳои илоҳиёти Носири Хусрав, аз ҷумла тавҳид, офариниши олам, шаккокӣ, таъвили Қуръон, нубувват ва имоматро мавриди таҳлил қарор додааст;
-масъалаҳои муаммои ҳастиро мавриди пажӯҳиши муфассал қарор додааст;
-таълимоти мутафаккир дар бораи аърози ҳастиро батафсил баён кардааст;
-ба гунаи нав моҳияти нафс ва масъалаи психофизикиро шарҳ додааст;
-дар бофтори таҳлили муаммои ҳастӣ мақоми инсон дар силсилаи маротиби ҳастиро арзёбӣ кардааст;
-ташобуҳ ва тафовути назарияи маърифати Носири Хусрав ва Ибни Синоро баррасӣ карда, таҳлили қиёсии таълимоти ахлоқии Носири Хусрав ва Абубакри Розиро пешниҳод намудааст;
-хирадгароии фалсафии мутафаккир дар шеърро бозтоб карда, ҷойгоҳи ахлоқии суханро мавриди баррасӣ қарор додааст.
;Номи рисолаҳои номзадӣ ва докторӣ:
* рисолаи номзадӣ: "Таълимоти ахлоқии Саъдӣ". Душанбе, 1968
* рисолаи докторӣ: "Фалсафаи исмоилияи Носири Хусрав". Душанбе, 1998
 
Ӯ муаллифи китобу мақолаҳои сершумори илмӣ роҷеъ ба муҳимтарин масъалаҳои таърихи фалсафаи точик буда, пажӯҳишҳои бунёдии ӯ дар мавзӯи таълимоти фалсафии Носири Хусрав, Фахруддини Розӣ, Саъдии Шерозӣ, Ҳофизи Шерозӣ, Ибни Сино, Ибни Ямин, Абубакри Розӣ, Насриддини Тӯсӣ, Муҳаммади Ғазолӣ ва дигарон арзиши вежа доранд. Ба қалами Нозир Арабзода беш аз 30 мақолаи илмӣ дар “Энсиклопедияи советии тоҷик” (Душанбе, 1978-1988) тааллуқ доранд, ки ба шарҳи мафҳуму масъалаҳои гуногуни фалсафӣ ихтисос доранд. Саҳми Нозир Арабзода дар таълифи китобҳои дарсии фалсафӣ низ қобили мулоҳиза аст. Аз ин қабил осор, ки ӯ дар ҳамкорӣ бо донишмандони тоҷик офаридааст, метавон “Очеркҳои таърихи фалсафа”(Душанбе, 1982) ва“Фалсафа”-ро зикр намуд. Ғайр аз навиштани мақолаю рисолаҳои илмӣ, ӯ дар таълиф, таҳрир ва тарҷумаи китобҳои дарсӣ ва васоити таълим саҳм гузошта, муаллифи барномаҳои дарси фалсафа ва таърихи фалсафаи тоҷик мебошад.
 
== Осор ==
* Этические взгляды Саади. Душанбе, «Дониш», 1968. 129 с.
Line 57 ⟶ 52:
* Ҷаҳони андешаи Носири Хусрав. Душанбе, «Нодир», 2003. 259 с.
* Мир идей и размышлений Носира Хусрава. Душанбе, “Нодир”, 2003. 264 с.
 
=== Номгӯи мақолаҳои илмӣ, ки дар маҷаллаҳо ба табъ расидаанд ===
;ба забони тоҷикӣ:
Line 92 ⟶ 88:
;ба забони англисӣ:
* 26.Nasir-i Khusraw// Encyclopedia of Religion, Second Edition. USA, 2005.
 
Номгӯи мақолаҳо, ки дар рӯзномаҳои кишвар ба табъ расидаанд:
 
27. Тарбия ва ташаккули шахсият ба ақидаи Саъдии Шерозӣ// Маориф ва маданият, 1965.
28. Фалсафаи Насриддини Тӯсӣ// Маориф ва маданият, 1968.
29. Фалсафаи Ибни Сино// 1969.
30. Роҷеъ ба фалсафаи Ҳофиз// 1971.
31. Нақши Ғаззолӣ дар фалсафа ва тасаввуф// 1976.
32. Пажӯҳандаи ҳақоиқ// 1973.
33. Фалсафаи ахлоқии Ибни Ямин// 1976.
34. Умри бардавоми анъана// 1977.
35. Назарияи маърифати Фахриддини Розӣ// 1977.
36. Саъдӣ ва тасаввуф// 1977.
37. Муҳовараи рӯҳу ҷисм дар фалсафаи Фахриддини Розӣ// 1979.
38. Кори идеологӣ ва талаби айём// Маданияти Тоҷикистон, 1983.
39. Қимати ҷинси сухан боло кунам...// Комсомоли Тоҷикистон, 1984.
40. Гуманизми Носири Хусрав// Адабиёт ва санъат, № 37, 1989.
41. Сухани тоза аз мавзӯи куҳан// Садои мардум, 1996.
 
Дар ҳамқаламӣ бо Мӯсо Диноршоев:
42. Ибни Сино ва Фахриддини Розӣ// 1980.
43. Баҳси мутакаллим бо файласуф// 1980.
44. Маънии лаззат. Мунозираи Носири Хисрав бо Абӯбакри Розӣ// Адабиёт ва санъат, № 14, 1990.
45. Насириддини Тӯсӣ ва исмоилиён//, 2000.
 
Дар ҳамқаламӣ бо Ғаффор Ашӯров:
46. Сайқали хирад//, Тоҷикистони советӣ, № 156, 1970.
 
Дар ҳамқаламӣ бо Умар Султонов:
47. Шаҳиди Балхӣ – шоири файласуф// Маориф ва маданият, 1977.
 
Дар ҳамқаламӣ бо Р.Мусулмонқулов:
48. Бо чашми кам мабин// Тоҷикистони советӣ, 1972.
 
Дар ҳамқаламӣ бо Н.Рустамов:
49. Кошифи асрори фалсафӣ// Комсомоли Тоҷикистон, 1967.
 
Дар ҳамкорӣ бо гурӯҳи муаллифон:
50. Суруди дили Барно// Тоҷикистони советӣ, 1966.
51. Таърих гувоҳ аст...// Газетаи муаллимон, № 15, 1983.
52. Фурӯғи фитрати маънии Бедил// Омӯзгор, № 48, 2003.
 
== Пайвандҳои беруна ==
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Нозирҷон_Арабзода"