Фазо-замон: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1:
[[Акс:Spacetime curvature.png|thumb|360x360px|Намоиши ду буъди хамидагии фазо-замон, ҷирми ҳандасаи фазо-замонро тағйир медиҳад, ин хамидагӣ бар асоси [[назарияи нисбияти ом]] таъбир ба [[гарониш]] мешавад.]]
'''Фазо-замон''' ({{lang-en|Spacetime}}) — модели физикӣ ва риёзӣ, ки [[замон]] ва [[фазо]]ро ба сурат дарҳамтанида ва ба унвони як каме пайваста бо якдигар таркиб мекунад. Бар асоси фарзиёти мафҳуми фазоифазоии [[Уқлидисӣ]], ҷаҳон, се буъди маконӣ ва як буъди замонӣ мустақил аз ҳам дорад. Дар фазо-замон се буъди фазо ва як буъд замон дарҳам идғом мешаванд ва як муҳити пайвастаи чаҳорбуъдиро эҷод мекунанд. Бо таркиби фазо ва замон ва эҷоди як муҳит хамидаи воҳид, физикдонҳо тавонистаанд теорияҳои физикаро ҳам дар сатҳи кайҳонӣ ва ҳам дар баъди атомӣ соддасози кунанд.
Беҳтар аст, ки дар механикаи классикӣ, ҳангоме, ки замон ба унвони як меъёри собит ва ҷаҳонӣ, мустақил аз ҳолати ҳаракати мушоҳидагар дар назар гирифта мешавад; Аз дастгоҳ Уқлидусӣ ба ҷойи фазо-замон истифода кунем. Бо ин ҳол дар физикаи нисбиятӣ, замон наметавонд ҷудо аз се буъди фазо бошад. Бар асоси нисбияти хос нархи гузари ({{lang-en|transition rate}}) замон барои ҷисме, ки мушоҳида мешавад бастагӣ ба нисбати суръати ҷисм ва суръати мушоҳидагар дорад. Бар асоси нисбияти ом шиддати майдони гаронише нархи гузари замонро коҳиш медиҳад.