Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон: Тафовут байни таҳрирҳо
Content deleted Content added
No edit summary |
х мавзуъҳои номарбут, removed: {{Тоҷикистон}} using AWB |
||
Сатри 63:
== Ҷойгоҳ ==
ВМКБ бо сарзамине 64,2 ҳазор км² дар кӯҳсори Помир ҷойгир аст ва 44,5 дарсад аз сарзамини Тоҷикистонро дар бар мегирад. 97 дарсад аз сарзамини ВМКБ кӯҳсор аст ва баландтарин кӯҳҳои Тоҷикистон — [[қуллаи Исмоили Сомонӣ]] (7495 м), [[қуллаи Истиқлол]] (7134 м), [[қуллаи Корженевская]] (7105 м), дар ин вилоят ҷой доранд. Аз ин рӯ '''Бадахшон'''ро '''Боми Ҷаҳон''' низ меноманд. Дар Помир пиряхҳои калонтарини Осиёи Марказӣ: Федченко (масоҳат 651,7 км², дарозӣ 77 км.), Грумм-Гржимайло (масоҳат 142.9 км².), Гармо (114,6 км².) ва диг, ҳастанд, ки саргаҳи рӯдҳои Пянҷ, Ғунд, Шоҳдара, Бартанг, Язғулом, Ванҷ мебошанд.
Ин вилоят дар шимол бо [[Қирғизистон]], дар шарқ бо [[Чин]], дар ҷануб ва ғарб бо [[Афғонистон]] ҳаммарз аст.
Сатри 69:
== Мардум ==
Бино ба саршумори [[1 январ]]и [[соли 2015]] аҳолии ВМКБ 214 300 танро дар бар мегирифт, ки 3,2 дарсад аз аҳолии Тоҷикистонро ташкил медиҳад. Миёнгини зичии аҳолӣ дар вилоят 3,3 кас ба як км² аст. Аз ин шумор 28,9 ҳазор нафар (13,5 дарсад аз шумораи умумии аҳолии вилоят) шаҳрӣ ва 185,4 ҳазор нафар (86,5 дарсад) рустоист.<ref name="stat.tj">[http://www.stat.tj/ru/img/65a709121baf8a64bf15d33f398aafde_1435736807.pdf Численность населения Республики Таджикистан на 1 января 2015 года. Сообщение Агентства по статистике при Президенте Республики Таджикистан.]</ref>.
Масоҳати вилоят 45 дарсади қаламрави Тоҷикистонро ташкил медиҳад, вале танҳо 3 дарсади он барои истиқомати аҳолӣ мутобиқат мекунад, ки водиҳои дарёҳои кӯҳӣ ҳастанд.
Мардуми Бадахшон ба забонҳои [[тоҷикӣ]] ва [[забонҳои помирӣ|помирӣ]] - (шуғнонӣ, рӯшонӣ, бартангӣ, рошорвӣ, язғуломӣ, вахӣ, ишкошимӣ) сухан мегӯянд.
{| class="wikitable" width= "50%"
Line 99 ⟶ 97:
| 2014 || 212 100
|-
| 2015 || 214 300<ref name="stat.tj"/>.
|-
|}
Line 117 ⟶ 115:
# Ноҳияи Шуғнон, марказаш Хоруғ
Соли 1965 ба ҳайати ВМКБ ду ноҳияи дигар ҳамроҳ карда шуд: Қалъаи Хумб, марказаш Қалъаи Хумб ва Рӯшон, марказаш Рӯшон.
Соли 1991 номи ноҳияи Қалъаи Хумб ба Дарвоз иваз карда шуд.
Line 123 ⟶ 121:
Соли 1992 ноҳияи Рошткалъа таъсис дода шуд.
Бино ба Сарконуни Ҷумҳурии Тоҷикистон (1994), Вилояти мухтори Кӯҳистони Бадахшон расман дар ҳайати мамлакат ҳамчун вилояти мухтор арзи ҳастӣ мекунад.
Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ҳоло иборат аз 1 шаҳр, 7 ноҳия ва 43 ҷамоати деҳот аст.
Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон [[4 август]]и соли [[1967]] аз ҷониби роҳбарияти Иттиҳоди Шӯравӣ барои дастовардҳои иқтисодӣ ва фарҳангӣ бо ордени Ленин мукофотонида шудааст.
== Бахшбандӣ ==
Бино бар Қонуни тақсимоти кишварии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон 1 шаҳр, 7 ноҳия ва 43 ҷамоати деҳот дорад<ref
{| class="wikitable" width= "50%"
Line 174 ⟶ 172:
== Ниҳодҳои фарҳангӣ ==
Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон 191 китобхонаи ҳамагонӣ бо 1,3 млн. нусха китобу маҷалла, 183 фарҳангсаро, 2 синамокада, 1 намоишсаро (театр) ва 1 осорхона дорад.
== Беҳдошту беҳзистӣ ==
Line 186 ⟶ 184:
<[http://www.ozodi.org/content/article/24691200.html/ Мақомоти Бадахшон: «Хоруғ дар интизори сайёҳон аст» ]>
{{commons|Category:Gorno-Badakhshan Autonomous Province|Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон}}
{{Тоҷикистон-ҷуғ-нопурра}}
[[Гурӯҳ:Вилоятҳои Тоҷикистон]]
[[Гурӯҳ:Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон]]
| |||