Бодуэн де Куртенэ, Иван Александрович

Ива́н Алекса́ндрович Бодуэ́н де Куртенэ́ (ё Ян Несислав Игнасий Бодуэ́н де Куртенэ́; лаҳӣ: Jan Niecisław Ignacy Baudouin de Courtenay, 1 (13) март 1845, Радзимин — 3 ноябри 1929, Варшава) — забоншиноси рус и лаҳитабор, узви вобастаи АИ Петербург (1897). Яке аз намояндагони маъруфи забоншиносии умумӣ ва муқоисавӣ, саромади мактабҳои забоншиносии Қазон ва Ленинград. Профессори донишгоҳҳои Қазон (1875–83), Юрйевск (Тарту; 1883–93), Краков (1893–99), Петербург (1900–18).

Бодуэн де Куртенэ, Иван Александрович
лаҳӣ: Jan Niecisław Ignacy Baudouin de Courtenay
Таърихи таваллуд	13 март 1845(1845-03-13)[…] ё 13 март 1846(1846-03-13)
Зодгоҳ	Radzymin[d], Q24930665?, Warsaw Governorate[d], Congress Poland[d], Русияи подшоҳӣ ё Варшава, Русияи подшоҳӣ
Таърихи даргузашт	3 ноябр 1929(1929-11-03)[…]
Маҳалли даргузашт	Варшава, Лаҳистон ё Варшава, Ҷумҳурии дувуми Лаҳистон[d]
Кишвар	Лаҳистон  Русияи подшоҳӣ
Фазои илмӣ	забоншиносӣ
Ҷойҳои кор	University of Tartu[d] Донишгоҳи Қазон[d] Донишгоҳи Ягеллон[d] University of Warsaw[d] Донишгоҳи давлатии Санкт-Петербург[d] John Paul II Catholic University of Lublin[d] Донишгоҳи имперотурии Санкт-Петербург[d] Kazan Imperial University[d] Imperial University of Dorpat[d]
Дараҷаи илмӣ:	doctor[d]
Алма-матер	Донишгоҳи Чорл[d] HU Berlin[d] University of Warsaw[d] (1866) Донишгоҳи Ягеллон[d] Szkoła Główna Warszawska[d] Донишгоҳи Лейпзиг[d]
Роҳбари илмӣ	Izmail Sreznevsky[d]
Шогирдон	Anatoli Guenko[d], Vasiliy Bogoroditsky[d], Sergey Bulich[d], Mikołaj Kruszewski[d], Yevgeny Polivanov[d], Lev Shcherba[d] ва Lev Petrovich Yakubinski[d]
Ҷоизаҳо
Имзо
Парвандаҳо дар Викианбор

Зиндагинома

Солҳои охири умрашро дар Варшава гузарондааст. Ба таҳқиқи масъалаҳои забоншиносии умумӣ, муқоисавӣ-таърихӣ, таърихи забонҳои русӣ, полшагӣ ва диг. забонҳои славянӣ, фонология, назарияи хат ва ғ. машғул шудааст. Б. де К. забонро иборат аз маҷмӯи аломатҳо, падидаи иҷтимоӣ ва равонӣ медонист. Бо истифода ва дарки мафҳумҳои «статика» ва «динамика» мавҷудияти ҳадди синхрония ва диахронияро дар забон таъкид кардааст. Хидмати бузурги Б. де К. таҳияи назарияи фонема мебошад. Ӯ таснифи табодули фонетикиеро таҳия кард, ки онҳоро чун муносибати фонемаҳои гуногун дар таркиби морфемаҳои забонҳои ба ҳамдигар хеш мефаҳмид. Таълимоти Б. де К. барои пешрафти омӯзиши фонетика, забоншиносии умумӣ мусоидат намуданд.

Адабиёт

• Алпатов В. М. История лингвистических учений. М., 2001.

Сарчашма

• Бодуэн де Куртенэ Иван Александрович // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.