Президенти Италия
Президенти Ҷумҳурии Итолиё ( итол. Presidente della Repubblica Italiana) — сарвари давлат, намояндаи ваҳдати миллӣ ва кафили конститутсияи Итолиё мебошад. Президент мақоми конститутсионии давлат аст ва дар ҷаласаи муштараки палатаҳои Парлумони Итолиё интихоб карда мешавад. Мӯҳлати ваколати президент 7 сол аст.
итол. Presidente della Repubblica Italiana | |
|---|---|
Ишғоли вазифа Серҷиу Матарелла[1] |
|
| Иқомати расмӣ | Quirinal Palace[d] |
| Муҳлати салоҳият | 7 сол |
| Пайдошавии вазифа | 1 январ 1948 |
| Сайт | www.quirinale.it/ |
Дар Конститутсияи Итолиё пешбинӣ шудааст, ки шаҳрванди Ҷумҳурии Итолиё, ки ҳадди ақал 50 сол дошта, ҳуқуқҳои шаҳрвандӣ ва сиёсӣ дошта метавонад, президент шавад.
Вазифаи Президенти ҷумҳурӣ бо ягон вазифаи дигар мувофиқат намекунад.
Қароргоҳи президенти Итолиё дар Рум, дар Қасри Квиринал ҷойгир аст. Президентҳо дар Кастел Портсиано, дар наздикии Рум ва Вилла Росбери дар Неапол амвол доранд.
Президенти кунунии Итолиё Серхио Маттарелла мебошад.
Пас аз ба нафақа баромадан, президентҳои Итолиё мақоми сенатори якумрӣ ва мақоми фахрии Президенти фахрии Ҷумҳурии Итолиёро мегиранд.
Интихобот вироиш
Президент аз ҷониби коллегияи махсуси интихоботӣ, ки аз сенаторҳо ва вакилони парлумон иборат аст, интихоб карда мешаванд, ки бо намояндагони вилоятҳо нишастаанд. Дар интихобот аз ҳар як вилоят се вакил иштирок мекунанд, ки аз ҷониби шӯрои вилоятӣ намояндагии аққалиятҳо интихоб карда мешаванд. Минтақаи Valle d'Aosta як вакил дорад.
Дар се даври аввали овоздиҳӣ барои интихоби номзад ҳадди ақал 2/3 овоз лозим аст. Агар президент дар давоми се давра интихоб нашавад, дар давраҳои минбаъда аксарияти мутлақи овозҳо (50% + 1 овоз) лозим аст.
Сӣ рӯз пеш аз ба охир расидани ин муҳлат раиси Палатаи вакилон парлумон ва вакилонро аз минтақаҳо ба ҷаласаи муштарак барои интихоби президенти нави ҷумҳурӣ даъват мекунад.
Агар палатаҳо пароканда карда шаванд ё то ба охир расидани муҳлати онҳо камтар аз се моҳ монда бошад, интихобот дар давоми понздаҳ рӯзи баъди даъвати палатаҳои нав гузаронида мешавад. Дар айни замон ваколатҳои президент дар мансаб тамдид карда мешаванд.
Агар президенти Италия вазифаҳои худро иҷро карда натавонад, пас ваколатҳои ӯ ба раиси Сенат мегузарад.
Президент баъди савганд ёд кардан ба вазифа шурӯъ мекунад.
Ваколатҳои президент вироиш
Сарқонун тамоми ваколатҳои президентро номбар мекунад.
Ба салоҳияти сарвари давлат масъалаҳои зерин дохил мешаванд:
- Метавонад ба палатаҳо паём фиристад.
- Интихоботро ба палатаҳои парлумон таъйин мекунад ва рӯзи ҷаласаи аввалини онҳоро муайян мекунад.
- Ба палатаҳо пешниҳоди лоиҳаҳои ҳукуматро иҷозат медиҳад.
- Оёти қонунҳо, масоили қарорҳои дорои қувваи қонун ва фармонҳои (Президенти Ҷумҳурии Италия, эътибор надоранд, агар онҳо нест ё имзо карда шудааст аз ҷониби вазироне, ки ба онҳо пешниҳод шудаанду, масъули ин санадҳо ҳастанд, ва санадҳои дорои қувваи қонун ва дигар санадҳои дар қонун пешбинишударо инчунин Раиси Шӯрои вазирон имзо мекунанд).
- Дар ҳолатҳои пешбининамудаи конститутсия раъйпурсии умумихалқӣ таъйин мекунад.
- Дар ҳолатҳои пешбининамудаи қонун шахсони мансабдори давлатро таъйин мекунад.
- Намояндагони дипломатиро аккредитатсия ва қабул мекунад,
- Шартномаҳои байналмилалиро дар ҳолати зарурӣ бо иҷозати пешакии палатаҳои парлумон тасдиқ мекунад.
- Бо қарори палатаҳои парлумон ҳолати ҷанг эълон мекунад.
- Анҷом бахшиш ва паст намудани ҷазо.
- Бо мукофотҳои давлатии Италия мукофотонида шудааст.
- Раисони палатаҳои парлумонро шунида, ӯ метавонад ҳар ду палата ё яке аз онҳоро пароканда кунад. (Ин ҳуқуқро дар шаш моҳи охирини муҳлати худ истифода бурда наметавонад.)
- 1/3 судяҳои Суди конститутсионии Итолиёро таъйин мекунад.
Президент ин:
- Фармондеҳи Қувваҳои Мусаллаҳ,
- Раиси Шӯрои олии мудофиа,
- Раиси Шӯрои олии магистратура.
Президенти Итолиё барои амалҳое, ки ҳангоми иҷрои вазифаҳои худ содир намудааст, ба истиснои хиёнат ё вайрон кардани конститутсия ҷавобгар нест. Дар чунин ҳолатҳо, он аз ҷониби Парлумон дар ҷаласаи муштараки палатаҳо бо аксарияти мутлақи аъзоёни он баррасӣ карда мешавад.
Маблағгузорӣ барои нигоҳдории президенти Итолиё вироиш
Маблағҳо дар буҷети кишвар муқаррар гардида, маблағгузории зеринро барои нигоҳдории президенти Итолиё ташкил медиҳанд:
Нигаред низ вироиш
- Феҳристи президентҳои Итолиё
- Президенти фахрии Ҷумҳурии Итолиё
- Феҳристи сарвазирони Итолиё
Пайвандҳо вироиш
- Вебсайти расмии президенти Италия(ит.) )
- Президентҳои Италия дар атласи сиёсӣ(пайванди дастнорас) (истинод дастрас нест)
- Италия расман
- Дар Италия бори аввал дар таърих президент бори дуввум интихоб мешавад(пайванди дастнорас)