Шимла (ҳиндӣ: शिमला англ. Shimla Шимла. Инчунин бо номи Симла) — як шаҳр дар шимоли Ҳиндустон, пойтахти Ҳимочал Прадеш аст. Осоишгоҳи кӯҳӣ-иқлимӣ, як маркази муҳими сайёҳӣ. Дар соли 1864 Шимла пойтахти тобистонаи Бритониёи Ҳиндустон гардид ва ҷои Мюррей, ки шаҳре дар шимолу шарқи Равалпиндӣ ҷойгир аст, иваз кард. Пас аз ба даст овардани истиқлоли Ҳиндустон, шаҳр пойтахти иёлати Панҷоб ва баъдан иёлати Ҳимочал Прадеш гардид/

Шимла
ҳиндӣ: शिमला
англ. Shimla
Кишвар  [[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат
  • 25 км²
Баландӣ
2 205 ± 1 м
Вақти минтақавӣ UTC+05:30[d]
Аҳолӣ
Аҳолӣ
  • 206 575 тан (2019)
Шиносаҳои ададӣ
Коди телефон 177
Нишонаи почта 171001
Вебгоҳи расмӣ(ҳин.)
 Парвандаҳо дар Викианбор
Шаҳри Шимла

Шимла якчанд коллеҷҳо ва пажӯҳишгоҳҳои илмӣ дорад. Шаҳр бо маъбадҳо ва қасрҳои худ машҳур аст. Бисёр биноҳои шаҳр услуби нео-готикӣ сохта шуданд.

Дар Шимла, ки дар кӯҳҳо ҷойгир аст, аз соли 2005 инҷониб мусобиқаҳои велосипедрониҳои кӯҳӣ - MTB Himalaya баргузор мешаванд. Аҳолӣ — 392,542 нафар аст (2005)

Таърих вироиш

Дар садаи XVIII, аксар қаламрави шаҳри муосир бо ҷангали зиччи фаро гирифта шуда буд, ба истиснои қаламрав дар назди маъбади Ҷакху ва якчанд бинои истиқоматӣ Дар соли 1806 қаламрави иёлати муосири иёлати Ҳимочал Прадешро сарвазири Непал Бимсен Тхала ишғол карда буд. Дар натиҷаи Ҷанги Англо-Непал (1814-16) ширкати Бритониёи Ост Ҳиндӣ назорати қаламравро дубора ба даст овард. Ба Маҳараҷа Патиала , ки қувваҳои Бритониёро дастгирӣ мекард, дар атрофи Шимлаи муосир замин ҷудо карда шуд. Дар соли 1826 афсарони бритониёӣ, ки иқлими Шимла, ба иқлими англисӣ монанд буд, таътили тобистониро дар ин ҷо мегузарониданд. Дар соли 1827 лорд Амхерст, генерал-губернатори Бенгалӣ, ба Шимла ташриф овард. Пас аз як сол, лорд Комбермер, фармондеҳи қӯшунҳои Бритониё дар Ҳиндустон, ин ҷо истод. Ҳангоми истироҳати худ як роҳи сесолаи роҳ ва пул дар минтақаи Яху сохта шудааст. Дар соли 1830, маъмурияти Англия дар атрофи деҳа замин ба даст овард. Пас аз он, деҳа ба суръат рушд кард: агар дар соли 1830 дар инҷо 30 хона бошад, пас дар соли 1881 - аллакай 1414 расид.

 
Истиқоматгоҳи ноиб-шоҳи Ҳиндустон, ки соли 1888 сохта шудааст

Дар соли 1832, ба шаҳр вориси Лорд Комбермер, Каунт Далхуси омад. Пас аз ин, ба шаҳр мунтазам генерал-губернаторҳо ва фармондеҳони қӯшунҳои Бритониё Ҳиндустон ташриф меоварданд. Шимла макони баргузории тӯфҳо ва ҷашнҳо мегардад. Дар ин ҷо мактабҳо барои намояндагони синфҳои болоӣ кушода шуданд. Дар охири солҳои 1830, Шимла майдони намоишгоҳҳо ва намоишҳои театрӣ гардид. Соҳибкорони Ҳиндустон, асосан аз Парс ва киштиҳо ба шаҳр меоянд. 9 сентябри соли 1844 дар Шимла таҳкурсии калисои масеҳӣ гузошта шуд. Дере нагузашта ба сохтмони роҳи Ҳиндустан-Тибет оғоз ёфт, дар солҳои 1851-52 як нақби 560 футӣ кофта шуд. Шӯриши бузурги Ҳиндустон дар соли 1857 дар байни муҳоҷирони аврупоӣ ваҳмро ба вуҷуд овард, аммо амалан ба Шимла таъсир накард. Дар соли 1863 губернатори генералии Ҳиндустон Ҷон Лоуренс тасмим гирифт, ки пойтахти тобистонаи Ҳиндустони Бритониёро ба Шимла интиқол диҳад. Дар мавсими тобистон Шимла инчунин ҷойгоҳи фармондеҳи сардори қувваҳои Бритониё дар Ҳиндустон ва бисёр шуъбаҳои маъмурияти мустамликавии Бритониё буд. Дар соли 1876, пойтахти тобистонаи маъмурияти Панҷоб ба Шимла аз Мурри ( Покистони муосир) кӯчид.

Соли 1906 роҳи оҳани Калка-Шимла кушода шуд. Хатти роҳи оҳан аз Калка то Шимла тавассути 806 пул ва 103 нақб кашида шуда ба дастовардҳои муҳандисӣ табдил ёфт ва бо номи "Марвориди Шарқ" ном гирифт. Соли 2008, он ба Рӯbхати мероси умумиҷаҳонии ЮНЕСКО, ҳамчун як қисми роҳи оҳанҳои Ҳиндустон дохил карда шуд. Дар солҳои 1942-1945, ҳукумати мустамликавии Бирма дар Шимла бадарға карда шуд, зеро Бирма дар ин давра таҳти тасарруфи Ҷопон буд.

Дар Шимла як ҷомеаи мусалмоне назаррас аст. ки бо ин чи вобаста аст, ки Шимла пойтахти Панҷоби муттаҳид буд ва то интиқоли пойтахт ба Чандигарх пойтахти Панҷоби Ҳиндустон боқӣ монд. Соли 1971, пас аз ташкили иёлати Ҳимочал Прадеш. Шимла пойтахти иёлати Ҳимочал Прадеш шуд.

Хусусияти физикӣ-ҷуғрофӣ вироиш

Шимла дар байни қаторҳои ҷанубу ғарбии Ҳимолой ҷойгир аст. Баландии миёнаи он 2397.59 метр аст. Дарозии шаҳр аз ғарб ба шарқ тақрибан 9,2 км. Баландтарин нуқта дар шаҳр кӯҳи Яху мебошад (2.454 м аз сатҳи баҳр). Шимла дар минтақаи дорои хатари баланди сейсмикӣ ҷойгир аст. Дар шаҳр обанборҳои калон вуҷуд надоранд. Дарёи наздиктарин, Sutledge, дар масофаи 21 км аз шаҳр ҷойгир аст. Навъҳои асосии дарахтон, ки дар ҷангалҳои атрофи шаҳр мавҷуданд, санавбар, кедри Ҳимолойи, рододендрон мебошанд.

Аҳолӣ вироиш

Мутобиқи барӯйхатгирии аҳолии соли 2011, шумораи аҳолии Шимла ба 171,817 нафар расид, ки 94,797 нафар мардон ва 77,020 нафар занон мебошанд.

Эзоҳ вироиш