Подшоҳии Далмотия

(Тағйири масир аз Шоҳигарии Далмотия)

Подшоҳии Далмотия (Далматия, Далматсия) — подшоҳии вассалӣ, ки аз соли 1815 то 1918 дар зери ҳукмронии монархияи Ҳабсбург вуҷуд дошт. Пойтахти салтанат шаҳри Задар буд.

Подшоҳии Далмотия

22 июн 1815 — 29 октябр 1918



 

Дирафш[d] Нишон
Пойтахт Zadar[d]
Забон(ҳо) Забони хорватӣ, итолиёӣ ва олмонӣ
Воҳиди пул Austro-Hungarian gulden[d]
Майдон
  • 12 831 км²
Аҳолӣ
  • 645 666 тан
Шакли ҳукмронӣ подшоҳии машрута

Таърих вироиш

Подшоҳии Далматсия аз қисми вилотяҳои Иллирияи имп. Фаронса, ки ба Ҳабсбургҳо тибқи созишномаи Венаи соли 1815 баргардонда шуда буданд, таъсис дода шуд. Салтанат то соли 1918 воҳиди алоҳидаи маъмурии Утриш-Маҷористон боқӣ монд, ки пас аз он бисёр қаламравҳои Далматсия (ба истиснои Задар ва Ластово) ба Подшоҳии Сербҳо, Хорватҳо ва Словенҳо (баъдтар Подшоҳии Югославия) дохил шуданд.

Демография вироиш

Дар оғози давраи Утриш, ҳаёти фарҳангии Далматсия, хусусан дар соҳаи иқтисодиёти шаҳр, аз ҷониби намояндагони ҷомеаи маҳаллии итолиёӣ муайян карда шуда буд. Итолиёшавӣ диг. миллатҳои романӣ низ мешуданд (гӯяндагони забони далматӣ, ки бисёре аз калимаҳо венетсианиро истифода мебурданд). Сарфи назар аз таъсири Венетсия, аъзоёни ҷомеаи Далматияи Италия дар тӯли асри 19 таназзули дарозмуддатро аз сар гузарониданд. Паст гардидани шумораи итолиёиҳо аз сабаби хорватикунонии шаҳру деҳот рӯ мезанад.

Дар соли 1900, барӯйхатгирии аҳолии Утриш-Маҷористон гурӯҳҳои қавмии зерини салтанатро қайд кард [1] :

  • Хорватҳо - 475.000
  • Сербҳо - 95,000
  • Итолиёиҳо - 15 300

Шаҳрҳои калонтарин инҳо буданд (аз соли 1900):

  • Зара/Задар (32 506)
  • Спалато/Сплит (27 198)
  • Себеницо/Шибеник (24 751)
  • Рагуза/Дубровник (13 174)

Ҳокимон вироиш

  • Франйо Томашич (хорватӣ: Franjo Tomašić) (1813—1831)
  • Венсеслав Лилинберг Ватер (олмонӣ: Wenzeslau Lilienberg Water) (1831—1841)
  • Иван Август Туршки (лаҳӣ: Ivan August Turszky) (1841—1847)
  • Матия Рукавина (хорватӣ: Matija Rukavina) (1847)
  • Йосип Елачич (1848—1859)
  • Лазар Мамула (хорватӣ: Lazar Mamula) (1859—1865)
  • Франйо Филипович (хорватӣ: Franjo Filipović) (1865—1868)
  • Иван Вагнер (хорватӣ: Ivan Wagner) (1868—1869)
  • Готфрид Ауэрсперг (олмонӣ: Gottfried Auersperg) (1869)
  • Юлиус Флук фон Лейденкрон (олмонӣ: Julius Fluk von Leidenkron) (1869—1870)
  • Гаврило Родич (хорватӣ: Gavrilo Rodić) (1870—1881)
  • Степан Йованович (хорватӣ: Stjepan Jovanović) (1882—1885)
  • Лудовик Цомаро (хорватӣ: Ludovik Comaro) (1885—1886)
  • Драгутин Блажекович (хорватӣ: Dragutin Blažeković) (1886—1890)
  • Эмил Давид (хорватӣ: Emil David) (1890—1902)
  • Эразмус Гендел (олмонӣ: Erasmus Handel) (1902—1905)
  • Никола Нарделли (хорватӣ: Nikola Nardelli) (1905—1911)
  • Марио Аттемс (хорватӣ: Mario Attems) (1911—1918)

Эзоҳ вироиш