Балгиром

Балгиром, Билгиром, Билигром (форсӣ: بلگرام‎) — шаҳри куҳан, яке аз қадимтарин мар­казҳои фарҳанги исломӣ дар иёлати Утар-Прадеши Ҳин­дустон.

Маҳалли аҳолинишин
Балгиром
Кишвар	[[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат	5 км²
Баландии марказ	136 ± 1 м
Минтақаи замонӣ	UTC+05:30[d]
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта	241301

Шаҳрро султон Маҳмуди Ғазнавӣ ба тасарруф даровард. Аммо баъд аз муддате, ба сабаби заъфи ҳуку­мати Ғазнавиён дар Ҳинд, дар Б. ҳукмронони ҳинду ба сари ҳокимият омаданд. Яке аз ҳокимони ҳиндунажод Сринагар дар наз­дикии Б. ҳамноми худ шаҳре бунёд кард. Баъд аз он ки султон Илтутмиш (ҳукмр. 1211–1236) – аз ҳукм­ронони ондавраи Деҳлӣ, Б.-ро боз ба қаламрави худ до­хил кард, шаҳр бори дигар ба маркази илму фар­ҳанги исломӣ табдил ёфт. Аҳли илму адаби Б. аз авлоди Абулфараҷи Воситӣ ном шахсе мебошанд, ки баъд аз забти Бағдод аз ҷониби Ҳулогухон ба ин ҷо муҳоҷират карда буданд. Бозмондагони маъруф аз Воситӣ Мир Абдулҷалили Балгиромӣ (ваф. 1726), Мир Ғуломалӣ Озо­ди Балгиромӣ (муаллифи тазкираи «Сарви Озод»), Амир Ҳайдари Ҳусайнӣ (муаллифи китоби “Савонеҳи Акба­рӣ”) ва диг. мебошанд. Б. яке аз шаҳрҳои калон дар Ҳиндустон ба шумор рафта, дар баъзе қисмҳои он осору ёдгорҳои меъмории мансуб ба асрҳои миёна дар шакли ободу хароба вуҷуд доранд.

Адабиёт

• . دائرة المعارف بزرگ اسلامی. جلد ۱۲. تهران، ۱۳۸۳ هـ. ش.

Сарчашма

• Балгиром / М. Диловаров // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.