Бозили Машҳадӣ

Бозил (форсӣ: باذل‎, Мирзо Муҳаммадрафеъ ибни Мирзо Маҳмуди Машҳадӣ; Машҳад, Устони Хуросон — 1712) — ходими давлатӣ ва шоири форсизабони Ҳиндустон.

Бозили Машҳадӣ
Таваллуд	Машҳад, Устони Хуросон, Эрон
Даргузашт	1712

Зиндагинома

Падараш аз Машҳади Эрон ба Ҳинд омада, дар хидмати давлат буд, баъдан писараш Бозил низ ба корҳои давлатӣ машғул шуд. Бозил, чунонки дар маъхазҳои адабӣ омадааст, шоири ғазалсаро буд, вале маснавии ҳамосавии «Ҳамлаи Ҳайдарӣ» ба ӯ маъруфияти бештар овард. Маснавии мазкур бар вазни «Шоҳнома»-и Фирдавсӣ дар умури динии Муҳаммад (с) ва хулафои рошидин бар мабнои «Маъоризу-н-нубувват мадориҷу-л-футувват»-и Муинуддин Мискини Фароҳӣ (фавт 1547) дар 28 ҳазор байт нигошта шудааст. Маснавии Бозил нотамом мебошад. Бозил қиссаи худро то замони вафоти халифа Усмон (р. а.) расондааст. Дар асрҳои 17-18 шоирони Эрон ва шоирони форсизабони Ҳиндустон дар ҳудуди 5 ҳазор байт ба навиштаи Бозил илова кардаанд. Аз Бозил инчунин асари мансур «Насри Бозил ё Иншои Бозил» (дастнависаш маҳфуз дар Осорхонаи миллии Покистон, шумораи NM, 1963—266), «Эътиқодия» — 15 банд ҳамду наът дастрас гардидаанд. Девони ашъораш пайдо нашудааст. Абёти зерин намунаи шеъри ӯянд:

Чӣ нишот бода бахшад ба мани хароб бе ту,
Ба дили гирифта монад қадаҳи шароб бе ту.
Ту чунон рамидӣ аз ман, ки ба хоб ҳам наёӣ,
Ба кадом умедворӣ биравам ба хоб бе ту.

Адабиёт

• Бозил / Ш. Муҳаммадиев // Боз — Вичкут. — Д. : СИЭМТ, 2014. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 3). — ISBN 978-99947-33-46-0.