|
=== Номгузорӣ ===
Tajik: Нуқра ба инсоният аз замонҳои қадим маълум аст. Ин аз он сабаб аст, ки нуқра, мисли тилло, аксар вақт дар шакли аслӣ пайдо мешавад - онро аз маъдан гудохтан лозим набуд. Ин нақши хеле назарраси нуқра дар анъанаҳои фарҳангии халқҳои гуногунро пешакӣ муайян кард.
Ёдгориҳои аз қадимтарин истихроҷи нуқра боқӣ монда, бо салтанати Ҳиттҳо алоқаманданд[4].
Яке аз қадимтарин марказҳои истихроҷ ва коркарди нуқра Сардинияи пеш аз таърихӣ буд, ки дар он аз ибтидои энеолит маълум буд[5].
Дар Ашшур ва Бобил нуқра филизи муқаддас ба ҳисоб мерафт ва рамзи моҳ буд.

Дар конхои Лаврион истихрочи маъдани нукра. асри 5 пеш аз милод д. Расм дар гулдон
Дар Юнони Қадим дар конҳои Лаври ба миқдори зиёд нуқра истихроҷ карда мешуд.
Миқдори зиёди нуқра барои сиккаи тангаҳои румӣ аз асри 2 пеш аз милод дода шудааст. аз милод д. амонатҳо дар Испания.

Истихроҷи маъдани нуқра дар Кутна Ҳора дар солҳои 1490
Дар асри 10 дар Харц (кӯҳи Раммельсберг дар наздикии Гослар), дар асри 12 дар Саксония, дар кӯҳҳои Оре, ки маркази истихроҷи Фрайберг буд, истихроҷи нуқра оғоз ёфт. Маркази сеюми истихроҷи нуқра дар асрҳои миёна дар Аврупо Венгрияи Поён (Словакия) буд[6][4]. Дар асри 12 дар Чехия истихроҷи интенсивии нуқра оғоз ёфт. Шаҳри Прибрам аввал ба калонтарин маркази истихроҷи нуқра табдил ёфт, баъд Ҷихлава, сипас чемпионат ба шаҳри Кутна Ҳора гузашт[7][4].
Нуқра ва пайвастагиҳои он дар байни алхимикҳо хеле маъмул буданд. Аз миёнаҳои асри 13 нуқра ба маводи анъанавӣ барои тайёр кардани табақ табдил ёфтааст.
Дар асри 14 дар наздикии Олкусси Силезияи Боло истихроҷи нуқра оғоз ёфт. Соли 1409 дар Тироли Шимолӣ, дар конҳои Шватск истихроҷи нуқра оғоз ёфт. Дар Шветсия аз ҳама муҳимтарин конҳои нуқраи Саларуен буданд, ки аз асри 13 истихроҷ карда шуда буданд, вале миқдори зиёди нуқра дар асрҳои 15 ва 16 тавлид мешуд[4].Забт кардани китъаи Америка аз тарафи испанихо ба сарватхои бойтаринн чахони нав рох кушод. Дар соли 1540 хачми истехсоли нукра дар Европа соле 52—55 тоннаро ташкил дод, ки ин назар ба хачми пуле, ки дар он вакт ба Европа дода мешуд, шаш баробар зиёд аст. Бо вуҷуди ин, дар солҳои 1560-ум ин рақамҳо баробар буданд ва дар даҳсолаи оянда истихроҷи маъдан дар Аврупо аллакай нисфи воридшавии нуқра аз ҷаҳони нав буд, зеро коркарди конҳо дар Потоси ва Закатекас оғоз ёфт [8]. Ба Аврупо ворид шудани нуқраи амрикоӣ боиси ба ном инқилоби нархҳо гардид. То миёнаи асри 18 конхои Потоси кариб нисфи истехсоли нукра дар чахонро таъмин мекарданд.  Медали империяи Русия «Ба хотираи сулҳи Ништадт» (1721) бо навиштаҷоти «...ин медали нуқраи хонагӣ...» Дар Русия нуқра то асри 18 истихроҷ карда нашудааст. Соли 1704 Александр Левандян бо рохбарии Пётр Саввич Мусин-Пушкин дар заводи Нерчинск ба гудохтани нукра шуруъ намуд. Аз миёнахои асри 18 дар заводхои Коливано-Воскресенский гудохтани нукра cap шуд. Дар ибтидои асри 19 империяи Русия дар Аврупо аз ҷиҳати истихроҷи нуқра баъд аз империяи Австрия ҷои дуюмро ишғол мекард[6]. Нуқра то имрӯз барои сиккаи тангаҳои хотиравӣ ва сармоягузорӣ истифода мешавад (баромад аз муомилоти охирин тангаҳои нуқра дар солҳои 1960-1970 тақрибан ба бӯҳрони низоми пулии Бреттон Вудс рост омад). Пайдоиши номEdit Номҳои славянӣ барои металл - Рус. нуқра, поляк сребро, булғ. нуқра, ст. srebro - бозгашт ба прото-славянӣ *sьrebro, ки мукотиба дорад дар Балтика (Лит. sidabras, дигар sirablan пруссӣ) ва германӣ (готикӣ silubr, Silber олмонӣ, нуқра англисӣ). Этимологияи минбаъдаи берун аз доираи забонҳои немисӣ-балто-славянӣ норавшан аст, ки ё пайдоиши умумӣ аз як решаи анатолии субау-ро "брилиантӣ" ё вомгирии барвақт аз забонҳои Шарқи Наздик аст: нигаред. Аккад. сарпу «нуқраи тозашуда», аз Аккад. сарапу "тоза кардан, гудохт" ё аз забонҳои пеш аз ҳиндуаврупоии Аврупои қадим: нигаред. баскӣ. zilar[9][манбаи беиҷозат?]. Номи юнонии нуқра ἄργυρος árgyros аз решаи ҳиндуаврупоии *H₂erǵó-, *H₂erǵí- омадааст, ки маънояш «сафед, дурахшон». Аз ҳамон реша номи лотинии он - лат меояд. аргентум.
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.languagetranslator.translatorapp.smartscanner.dictionary.translation.voicetranslator
== Пайвандҳо ==
| 