Авф: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added
х таҳрир
х таҳрир
Сатри 1:
'''Авф''' ([[Забони арабӣ{{lang-ar|ар.]] '''عفو''' }}) – бахшидан, аз гуноҳи касе гузаштан), (амнистия) — дар [[ҳуқуқ]] тамоман ё қисман [[Аз адои ҷазо озод намудан|аз ҷазо озод намудан]]и шахсоне, ки [[ҷиноят]] содир кардаанд, кам кардани мӯҳлати ҷазо ё ба ҷазои нисбатан сабук иваз кардани ҷазои муқарраркардаи суд, инчунин бардоштани доғи судӣ аз касоне, ки пеш маҳкум шуда, муҳлати ҷазоро адо кардаанд. Авф ҷузъӣ ва умумӣ мешавад. Мувофиқи банди 2 моддаи 82 КҶ ҶТ бо санади авф шахси ҷиноятсодирнамуда метавонад аз ҷавобгарии ҷиноятӣ озод карда шавад ва шахси барои ҷиноят маҳкумшуда ҳам аз адои ҷазои асосӣ ва ҳам аз адои ҷазои иловагӣ тамоман ё қисман халос гардад, ё қисми ҷазои адонакардаи ӯ ихтисор шуда, ё ба ҷазои сабуктар иваз, ё доғи судияш бардошта шавад.
 
Авф ҷузъӣ ва умумӣ мешавад. Мувофиқи банди 2 моддаи 82 Кодекси Ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо санади авф шахси ҷиноятсодирнамуда метавонад аз ҷавобгарии ҷиноятӣ озод карда шавад ва шахси барои ҷиноят маҳкумшуда ҳам аз адои ҷазои асосӣ ва ҳам аз адои ҷазои иловагӣ тамоман ё қисман халос гардад, ё қисми ҷазои адонакардаи ӯ ихтисор шуда, ё ба ҷазои сабуктар иваз, ё доғи судияш бардошта шавад.
Авф аз тарафи мақомоти олии қонунгузор эълон карда мешавад. Тибқи моддаи 59 Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ лоиҳаи қонун дар бораи авфи умумӣ аз тарафи [[Президенти Тоҷикистон|Президенти ҶТ]] ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод карда мешавад. Авф аз бахшиши ҷазо фарқ мекунад. Авф ба доираи номуайяни одамон аз ҷониби [[Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон|Маҷлиси Олии ҶТ]] эълон карда мешавад (банди 1 моддаи 82 КҶ ҶТ). Санади авф чун қонуни ҷиноятӣ эътироф намегардад. Мувофиқи санад дар бораи авф шахсоне, ки категорияи муайяни ҷиноятро содир кардаанд, мумкин аст аз ҷавобгарии ҷиноятӣ озод карда шаванд. Санади авф ба кирдорҳои сазовори ҷазои ҷиноятие, ки то қабули он содир гардидаанд, дахл дорад. Заминаҳои ҳуқуқии эълон намудани авфи умумӣ Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ ва моддаи 82 КҶ ҶТ мебошанд.
 
Авф аз тарафи мақомоти олии қонунгузор эълон карда мешавад. Тибқи моддаи 59 [[Конститутсияи Чумхурии Точикистон|Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ]] лоиҳаи қонун дар бораи авфи умумӣ аз тарафи [[Президенти Тоҷикистон|Президенти ҶТҶумҳурии Тоҷикистон]] ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод карда мешавад. Авф аз бахшиши ҷазо фарқ мекунад. Авф ба доираи номуайяни одамон аз ҷониби [[Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон|Маҷлиси Олии ҶТ]] эълон карда мешавад (банди 1 моддаи 82 КҶ ҶТ). Санади авф чун қонуни ҷиноятӣ эътироф намегардад. Мувофиқи санад дар бораи авф шахсоне, ки категорияи муайяни ҷиноятро содир кардаанд, мумкин аст аз ҷавобгарии ҷиноятӣ озод карда шаванд. Санади авф ба кирдорҳои сазовори ҷазои ҷиноятие, ки то қабули он содир гардидаанд, дахл дорад. Заминаҳои ҳуқуқии эълон намудани авфи умумӣ [[Конститутсияи Чумхурии Точикистон|Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ]] ва моддаи 82 КҶКодекси ҶТҶиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд.
 
Санади авф нисбати ашхоси номуайян мувофиқи категорияи ҷиноятҳои содиршуда эълон карда мешавад. Ма­қомоти дахлдор бояд дар вақти эълон намудани авфи умумӣ нисбат ба шахсони алоҳида санадҳои зеринро қабул кунанд: қарор ва таъйинот оид ба қатъи парвандаи ҷиноя­тӣ, инчунин қатъ намудани ҳукми айбдоркунӣ вобаста ба озод намудани гунаҳкор аз ҷавобгарии ҷи­ноятӣ, таъйиноти суди зинаи дуюм оид ба қатъи парвандаи ҷиноятӣ, қарори мақомоте, ки маҳкумшуда дар он ҷо ҷазо­ро адо мекунад, оид ба озод намудан аз адои ҷазо ва ғайра
Line 7 ⟶ 9:
Тибқи қонун авф нисбат ба шахсоне, ки ҷинояти вазнин ва махсусан вазнин содир кардаанд, якчанд бор бо маҳрум сохтан аз озодӣ маҳкум шудаанд ва ҳангоми адои ҷазо тартиботи дохилии муассисаи иҷрои ҷазоро даға­лона вайрон кардаанд, татбиқ намегардад.
 
Авф дар ҳуқуқи конститутсионӣ ҳамчун ваколати парламент ва [[Президенти ҶТҶумҳурии Тоҷикистон]] аст. Мувофиқи моддаи 59 [[Конститутсияи Чумхурии Точикистон|Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ]], лоиҳаи қонун дар бораи авф аз тарафи [[Президенти ҶТҶумҳурии Тоҷикистон]] ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод мешавад. Дар таҷриба аз тарафи Маҷлиси Олӣ чандин қонунҳои ҶТҶумҳурии Тоҷикистон дар бораи авфи умумӣ қабул шудааст. Масалан, мувофиқи Қонуни ҶТҶумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи афв» аз [[29 августиавгуст]]и [[2001]] ба муносибати даҳумин солгарди Истиқлоли давлатии ҶТҶумҳурии Тоҷикистон аз ҷазои маҳрум сохтан аз озодӣ сарфи назар аз муҳлати ҷазои таъйиншуда, инчунин ба ҷазоҳои бо маҳрум сохтан аз озодӣ новобаста чан­дин ҳазор маҳкумшуда озод карда шуд (Ахбори Маҷлиси Олии ҶТ., – 2001, № 8). Мувофиқи банди 27 моддаи 69 [[Конститутсияи Чумхурии Точикистон|Конститутсия (Сарқонун)-и ҶТ]] [[Президенти ҶТҶумҳурии Тоҷикистон]] ҳуқуқи ҳалли бахшиши ҷазоро дорад, ки он хислати фардӣ дошта, нисбат ба шахси муайян татбиқ мегардад. <ref>[[Энсиклопедияи Миллии Тоҷик]], Ҷилди 2. АСОС-БОЗ – Душанбе: Сарредаксияи илмии Энсиклопедияи Миллии Тоҷик, 2013, - с.88 / М. Маҳмудов</ref>
 
== Пайвандҳо ==
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/wiki/Авф"