Гелвин
Гелви́н (англ. helvite, олмонӣ: helvin) — минерал аз гурӯҳи содалит.
| |
|---|---|
| Формула | Mn4(Be3Si3O12)S |
| Физические свойства | |
| Цвет | Жёлтый, жёлто-бурый, красный, реже зеленёоватый |
| Цвет черты | От белого до жёлто-коричневого |
| Блеск | Стеклянный |
| Прозрачность | Мутно-просвечивающий, иногда прозрачен |
| Твёрдость | 6—6,5 |
| Спайность | Несовершенная по (111) |
| Излом | Неровный |
| Плотность | 3,2—3,44 г/см³ |
| Сингония | Кубическая |
Формулаи кимиёиаш (Mn, Fe, Zn)8 (BeSiO4)6 S2. Таркибаш аз 32,46 % SiO2, 13,6 % BeO, 51,12 % MnO иборат аст. Баъзан то 15 % FeO ва то даҳҳо фоиз ZnO дошта метавонад. Сохтори кристаллбандиаш кубӣ. Дар шакли кристаллҳои гексаэдрӣ, октаэдрӣ ва доначаю заррачаҳо дар пегматитҳо, сиенитҳои ишқории грейзенгашта, гранитҳо, рагҳои кварсӣ ва конҳои скарнии минералҳои серифиддор вомехӯрад. Рангаш зард, зардчатоб, сурхи қаҳваӣ, баъзан сабз. Ҷилояш шишагун, шаффоф, баъзан хира. Ранги хокааш аз қаҳвагии паст то сафеди беранг. Сахтиаш 6-6,5, зичиаш 3200-3700 кг/м3. Вазни хоссаш 3,2-3,4. Конҳои Гелвин дар Норвегия, ИМА, Мексика ёфт шудааст. Дар конҳои Шварсенберг (Олмон), Капник (Руминия), Урал ва дигар ҷойҳо дучор меояд. Агар захираи калон дошта бошад, метавонад, ҳамчун маъдани бериллий истифода шавад.
Эзоҳ
вироишАдабиёт
вироиш- Ҷанобилов М. Минералогия. Д., 2011.
Сарчашма
вироиш- Гелвин / М. Ҷанобилов // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.