Германий

Германий ба ифтихори ватани кимиёшиноси Олмон К.А.Винхлер – Германия ном гузошта шудааст. Металл кристаллҳои хокистарранги нуқрагун, зичии 5,33 г/см³ ва ҳарорати гудозиши 938,25⁰С дошта, дар ҳарорати 2850 ⁰С меҷӯшад. Дар табиат парахшанда аст. Минералҳои германий камёбанд, чун металл аз маъданҳои металлҳои ранга, мису колчедан ва ангиштҳои германийдор истеҳсол мешавад, металли асосии стратегӣ-ҳарбӣ ба шумор меравад. Германий дар таҳқиқоти кайҳонӣ, дар истеҳсоли васоити оптикӣ, матоъгин, техникаи инфрасурх, техникаи гарминишондиҳанда, барои тайёр кардани нимноқилҳо, диодҳои электровакуумӣ, транзисторҳо, фотодиодҳо, термисторҳое, ки дар радиотехника ва телевизион, дастгоҳҳои ҳисоббарорӣ, аппаратураи ченкунанда, ба сифати катализатор барои истеҳсоли пўшонандаҳои пластикҳо, люминофораи лампаҳои рўшании рўзона ва дар тиб, саноати дорусозӣ истифодаи васеъ дорад.

Германий, ₃₂Ge

Германий
Талаффуз	/dʒərˈmeɪniəm/ ​(jər-MAY-nee-əm)
Номи дигар	germanium
Намуди зоҳирӣ	сафеди хокистартоб
Вазни атомии муқаррарӣ Ar, std(Ge)	7001726300000000000♠72.630(8)
Германий дар ҷадвали даврӣ
ҳидроген ҳелий литий бериллий бор (элемент) карбон натрий оксиген фтор неон натрий магний алюминий силитсий фосфор сулфур хлор аргон калий калсий скандий титан (элемент) ванадий хром манган оҳан кобалт никел мис руҳ галлий германий арсен селен бром криптон рубидий стронсий иттрий сирконий ниобий молибден технетсий рутений родий палладий нуқра кадмий индий қалъагӣ сурма теллур йод ксенон сезий барий лантан серий празеодим неодим прометий самарий европий гадолиний тербий диспрозий ҳолмий эрбий тулий иттербий лютесий ҳафний тантал волфрам рений осмий иридий платина тилло симоб таллий сурб висмут полоний астат радон франcий радий актиний торий протактиний уран (элемент) нептуний плутоний америcий кюрий берклий калифорний эйнштейний фермий менделевий нобелий лоуренсий резерфордий дубний сиборгий борий ҳассий мейтнерий дармштадтий рентгений коперниcий ниҳоний флеровий московиум ливерморий теннесин оганессон Si ↑ Ge ↓ Sn галлий ← германий → арсен
Рақами атомӣ (Z)	32
Гурӯҳ	гурӯҳи 14 (гурӯҳи карбон)
Давр	даври 4
Блок	p-блок
Категорияи элемент	Нимметалл
Конфигуратсияи электрон	[Ar] 3d10 4s2 4p2
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 4
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	1211.40 K ​(938.25 °C, ​1720.85 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	3106 K ​(2833 °C, ​5131 °F)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	5.323 гр/см3
ҳангоми моеъ будан (дар н.г.)	5.60 гр/см3
Ҳарорати гудозиши хос	36.94 кҶ/мол
Ҳарорати буғшавии хос	334 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	23.222 Ҷ/(мол·К)
Буғи сершуда P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1644 1814 2023 2287 2633 3104
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	−4 −3, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4 (an amphoteric oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 2.01
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 762 кҶ/мол 2-юм: 1537.5 кҶ/мол 3-юм: 3302.1 кҶ/мол
Радиуси атом	эмпирикӣ: 122 пм
Радиуси ковалентӣ	122 пм
Радиуси Ван дер Ваалс	211 пм
Хатҳои спектрии Германий
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	​face-centered diamond-cubic
Суръати овоз thin rod	5400 м/с (дар 20 °C)
Васеъшавии ҳароратӣ	6.0 µm/(m·K)
Гармигузаронандагӣ	60.2 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	1 Ω·m (дар 20 °C)
Минатақаи мамнӯъ	0.67 eV (дар 300 K)
Тартибории магнитӣ	диамагнетик
Таъсирпазирии магнитӣ	−76.84·10−6 см3/мол
Модули Юнг	103 ГПа
Модули ғеҷонидан	41 ГПа
Модули чандирии ҳаҷмдор	75 ГПа
Коэффисиенти Пуассон	0.26
Сахтии Моос	6.0
Рақами CAS	7440-56-4
Таърих
Номгузорӣ	after Germany, homeland of the discoverer
Пешгӯикунанда	Дмитрий Менделеев (1869)
Кашф	Clemens Winkler (1886)
Изотопҳои асосии германий
Изо­топ Мавҷу­дият Давраи ним­таҷзия (t1/2) Тарзи таҷзия Маҳ­сул 68Ge синт 270.95 d ε 68Ga 70Ge 20.52% собит 71Ge syn 11.3 d ε 71Ga 72Ge 27.45% собит 73Ge 7.76% собит 74Ge 36.7% собит 76Ge 7.75% 1.78×1021 y β−β− 76Se

Адабиёт

Сбор и обработка вторичного сырья цветных металлов : Учебник для вузов по специальности "Металлургия металлов" / Г. А. Колобов, В. Н. Бредихин, В. М. Чернобаев . – М. : Металлургия, 1993 . – 288 с.

Инҷоро ҳам бингаред

• Ҷадвали даврии элементҳои химиявӣ

Викианбор маводҳои вобаста ба мавзӯи

Германий дорад